“Nghệ thuật Xòe Thái” được ghi danh và đón nhận bằng của UNESCO

(SK&MT) - Tối 24/9, tại sân vận động thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tới dự Lễ đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật Xoè Thái” vào Danh sách Di sản Văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại.

Cùng dự có các đồng chí: Trần Quốc Vượng, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thường trực Ban Bí thư; Tòng Thị Phóng, nguyên  Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội; Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương, một số địa phương, đại diện các tổ chức quốc tế tại Việt Nam.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo các Bộ, Ngành cùng lãnh đạo các tỉnh tham gia Lễ đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật Xoè Thái”

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Lễ vinh danh và đón nhận Bằng của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hiệp quốc (UNESCO) là sự kiện đặc biệt, là niềm tự hào của Việt Nam nói chung và của các tỉnh vùng Tây Bắc nói riêng đã cùng nhau gìn giữ, bảo tồn, phát huy giá trị nghệ thuật Xòe Thái bằng tâm huyết, sự bền bỉ, kiên trì của biết bao thế hệ.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại buổi Lễ

Xòe Thái là loại hình múa truyền thống đặc sắc, là biểu đạt văn hóa mang tính gắn kết cộng đồng cao, tượng trưng cho cái đẹp, chứa đựng các giá trị nghệ thuật về vũ đạo, âm nhạc, trang phục, ẩm thực và ứng xử văn hóa, có vị trí quan trọng trong đời sống tinh thần của cộng đồng người Thái ở 4 tỉnh Tây Bắc Việt Nam.

Lời ca: “Không xòe không vui. Không xòe cây ngô không ra bắp. Không xòe cây lúa không trổ bông. Không xòe trai gái không thành đôi” vang lên giữa rừng hoa, bên dòng sông Mã, Mường Hung đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu trong ngày vui của mỗi gia đình hay những ngày lễ lớn của các bản làng. Đây là sợi dây kết nối cộng đồng, thể hiện bản sắc dân tộc, tình đoàn kết, lòng nhân ái, yêu nước; khơi dậy khát vọng vươn lên vì cuộc sống ấm no, hạnh phúc của cộng đồng dân tộc Thái nói riêng, dân tộc Việt Nam nói chung. 

Chúng ta vui mừng và tự hào khi Xoè Thái là di sản thứ 15 của Việt Nam được UNESCO ghi danh là Di sản văn hoá phi vật thể đại diện nhân loại. Đây là niềm tự hào của dân tộc Thái và của cả cộng đồng 54 dân tộc anh em trên “Dải đất hình chữ S” tươi đẹp. Qua đó, tiếp tục khẳng định sự đóng góp của kho tàng di sản văn hóa Việt Nam rất quan trọng đối với thế giới. Xòe Thái là một điểm nhấn trong hành trình du lịch trải nghiệm hấp dẫn đến với gió núi, mây ngàn với Cao nguyên Mộc Châu, Đèo Khau Phạ, Hồ Pá Khoang, ruộng bậc thang Mù Cang Chải, Thác Tác Tình, đỉnh Tà Chì Nhù với loại hoa chi pâu đặc sắc...

Văn hoá là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là sức mạnh nội sinh, động lực quan trọng để phát triển đất nước. Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn xác định phát triển văn hóa ngang tầm với kinh tế, chính trị, xã hội. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định: “Văn hóa là bản sắc của dân tộc, văn hóa còn thì dân tộc còn, văn hóa mất thì dân tộc mất”. Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa đặc biệt có ý nghĩa, góp phần gìn giữ truyền thống lịch sử, vun đắp tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, củng cố khối Đại đoàn kết trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Toàn cảnh buổi Lễ

Với sự kiện quan trọng hôm nay, nghệ thuật Xòe Thái đã trở thành di sản nhân loại toàn cầu, được cộng đồng quốc tế cùng chung tay bảo vệ và phát huy giá trị. Đây vừa là niềm vinh dự, tự hào đối với mỗi chúng ta nhưng đồng thời cũng là trách nhiệm nặng nề của các cấp, các ngành, các địa phương, các thế hệ nghệ nhân dân gian và cộng đồng dân tộc Thái.

Ngoài ra, để tiếp tục tạo sức sống mới, lan tỏa mạnh mẽ giá trị của nghệ thuật Xòe Thái, Thủ tướng đề nghị:

Thứ nhất, chính quyền, nhân dân và cộng đồng người Thái ở các tỉnh Tây Bắc, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp triển khai nghiêm túc, hiệu quả “Chương trình hành động quốc gia bảo vệ và phát huy giá trị của di sản văn hóa phi vật thể nghệ thuật Xòe Thái” theo đúng cam kết với UNESCO, để những lời ca, âm nhạc của các điệu Xòe khăn, Xòe nón, Xòe quạt, Xòe sạp, Xòe gậy, Xòe hoa... tiếp tục được trao truyền qua các thế hệ, được nuôi dưỡng và lan tỏa mạnh mẽ ra cộng đồng.

Thứ hai, có các chương trình quảng bá, tuyên truyền sâu rộng, tăng cường gắn kết xã hội, khơi dậy ý thức, trách nhiệm của người dân địa phương, nhất là thế hệ trẻ đối với việc phát triển, thực hành nghệ thuật Xòe Thái trong cộng đồng để ngày càng lan tỏa, mãi trường tồn; để thế giới biết nhiều hơn về đất nước, văn hóa, con người Việt Nam; góp phần thúc đẩy giao lưu giữa văn hóa truyền thống của dân tộc và văn hóa nhân loại.

Thứ ba, tiếp tục nghiên cứu, có giải pháp thiết thực, cụ thể để giữ gìn và phát huy bản sắc, truyền thống văn hóa các dân tộc nói chung và Xòe Thái nói riêng trong phát triển kinh tế - xã hội, nhất là phát triển du lịch, góp phần đưa di sản thành tài sản, tiềm lực thành nguồn lực phát triển, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

Dành sự quan tâm xứng đáng về đời sống vật chất và tinh thần của các nghệ nhân am hiểu và tâm huyết với di sản; đồng thời, tạo các điều kiện thuận lợi về môi trường diễn xướng để thực hành Xòe Thái phù hợp với các điều kiện phát triển mới của đất nước.

Chương trình nghệ thuật đặc sắc với chủ đề “Xòe Thái - Tinh hoa miền di sản”

Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ cũng đã gửi lời cảm ơn và mong muốn các tổ chức quốc tế, nhất là cơ quan Đại diện UNESCO và cá nhân ông Christian Manhart, Trưởng Đại diện UNESCO tiếp tục dành cho Việt Nam sự hợp tác chặt chẽ, giúp đỡ hiệu quả, để các giá trị văn hóa truyền thống của Việt Nam ngày càng lan tỏa sâu rộng và hòa cùng dòng chảy của tinh hoa văn hóa nhân loại.

Sau ý kiến phát biểu chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, ông Đỗ Đức Duy, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Yên Bái đã thay mặt Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc 4 tỉnh: Yên Bái, Sơn La, Lai Châu và Điện Biên trân trọng cảm ơn và xin được tiếp thu nghiêm túc, đầy đủ ý kiến phát biểu chỉ đạo của đồng chí Phạm Minh Chính - Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam.

Ông Đỗ Đức Duy, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Yên Bái phát biểu tại buổi Lễ

Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái nhận thức sâu sắc rằng: “Việc UNESCO ghi danh "Nghệ thuật Xòe Thái” vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại là niềm vinh dự, tự hào; đồng thời cũng đặt ra trách nhiệm lớn lao cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các tỉnh có di sản trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản…

Sẽ tiếp tục chung sức, đồng lòng, thực hiện hiệu quả Chương trình hành động quốc gia bảo tồn, phát huy giá trị di sản "Nghệ thuật Xòe Thái” nói riêng và các di sản văn hóa nói chung theo phương châm "lấy người dân là trung tâm, là chủ thể của các hoạt động”, "biến di sản thành tài sản” phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của mỗi địa phương, với các giải pháp cụ thể, vừa trước mắt, vừa lâu dài để tạo sức sống mới cho di sản; để di sản mãi mãi trường tồn, ngày càng lan tỏa; góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực quan trọng phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế”.

4 tỉnh Tây Bắc đón nhận bằng của UNESCO ghi danh nghệ thuật Xòe Thái vào danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Tại buổi lễ, bà Pauline Tamesis, Điều phối viên thường trú Liên Hợp Quốc tại Việt Nam, đại diện cho UNESCO trao bằng của UNESCO công nhận Nghệ thuật Xòe Thái là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại cho đại diện Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch và lãnh đạo UBND các tỉnh Yên Bái, Sơn La, Lai Châu, Điện Biên.

Thủ tướng Chính phủ cùng đại biểu các bộ, ngành Trung ương hòa cùng vòng xòe với đồng bào dân tộc Thái

Sau lễ  đón bằng của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật Xòe Thái” vào danh sách di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại, các đại biểu dự lễ cùng bước vào không gian nghệ thuật, cảm nhận những nét văn hóa độc đáo qua chương trình nghệ thuật với chủ đề “Xòe Thái - Tinh hoa miền di sản”.

Thế Thực – Nguyễn Hùng