Hưng Yên: Hợp tác xã Siêu Việt liên tiếp vi phạm xây dựng trên đất nông nghiệp tác động xấu tới đất đai - môi trường

(SK&MT) - Để nâng cao giá trị sử dụng đất, Nhà nước đã có nhiều chính sách để khuyến khích phát triển mô hình kinh tế chăn nuôi phù hợp với đặc điểm của từng vùng, miền, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững; tạo việc làm, tăng thu nhập, thúc đẩy tiến trình công nghiệp hoá trong nông nghiệp và nông thôn. Nhận thức được giá trị đó, tỉnh Hưng Yên đã phê duyệt nhiều mô hình trang trại: Trang trại trồng trọt, trang trại chăn nuôi, trang trại nuôi trồng thuỷ sản, trang trại tổng hợp... Việc hình thành nhiều mô hình trang trại đã góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư, khai thác và sử dụng đất trống, đất hoang hoá, ao, hồ, đầm, bãi bồi ven sông… Đồng thời góp phần nâng cao hiệu quả mô hình trang trại có tính thâm canh cao gắn với chế biến, thương mại và dịch vụ, làm ra hàng hóa nông sản có giá trị kinh tế lớn.

Tuy nhiên trên thực tế vẫn còn nhiều tổ chức, cá nhân đã lợi dụng chủ trương, chính sách đúng đắn đó để trục lợi, biến tướng các hoạt động sử dụng đất nông nghiệp, chăn nuôi để xây dựng các căn nhà biệt thự “khủng”. Ví như Hợp tác xã Chăn nuôi - Dịch vụ an toàn Siêu Việt (HTX Siêu Việt) ở thôn Giữa, xã Lạc Đạo, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên, dù chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất, nhưng tự ý chuyển đổi hơn 33.400 m² đất nông nghiệp để thực hiện Dự án Khu chăn nuôi thành nhiều công trình trái phép, làm ảnh hưởng đến môi trường, gây biến dạng đất đai.

Các căn biệt thự khủng được xây dựng trên đất nông nghiệp của dự án nuôi trồng thủy sản HTX Siêu Việt.

Để ngăn chặn tình trạng trên và quản lý hiệu quả đất đai, môi trường tại đia phương, Sức khỏe & Môi trường thực hiện chuyên đề: “Tăng cường công tác quản lý đất đai, tránh tác động xấu môi trường nhìn từ Hưng Yên”, qua đó đưa ra những đánh giá tổng quan về tình hình thực tế đang diễn ra, đề xuất những giải pháp, kế hoạch sử dụng đất, xây dựng… bảo đảm khoa học, hợp lý, đúng pháp luật, giữ gìn hiện trạng đất tự nhiên, bảo tồn môi trường sinh thái, cảnh quan, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững, nâng cao chất lượng cuộc sống và cảnh quan môi trường xung quanh.

Dự án chăn nuôi biến tướng thành các biệt thự  “khủng”

Trong quá trình thực hiện Chuyên đề, Ban biên tập Sức khỏe & Môi trường nhận được thông tin phản ánh của người dân trên địa bàn xã Lạc Đạo, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên có Dự án xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp khi chưa được các cấp có thẩm quyền cho phép, gây biến dạng mặt đất đai, ảnh hưởng không tốt đến môi trường và đời sống khu dân cư.

 UBND xã Chỉ Đạo đã lập biên bản và đình chỉ thi công ngay từ khi HTX Siêu Việt bắt đầu triển khai thi công đợt tháng 2/2022. Tuy nhiên việc lập biên bản chưa đủ sức răn, dẫn tới công trình tiếp tục vi phạm kéo dài.

Có mặt tại dự án, PV nói chuyện với một người dân xã Lạc Đạo được biết: HTX Siêu Việt, bắt đầu xây dựng từ đầu năm 2022. Khu vực này vốn là đất nông nghiệp trồng lúa, được quy hoạch xây dựng khu chăn nuôi kết hợp nuôi trồng thủy sản và trồng cây ăn quả. Tuy nhiên bà con chúng tôi thấy HTX không xây dựng mô hình chuồng trại chăn nuôi mà thay vào đó toàn xây dựng biệt thự “khủng”. Trong quá trình HTX san lấp, xây dựng các tòa nhà biệt thự có rất nhiều xe trọng tải cỡ lớn chở đất, đá, cát, gạch, vật liệu về đây để xây dựng, bụi bặm ô nhiễm vô cùng. Tôi thấy cũng có đoàn xuống kiểm tra, yêu cầu dừng thi công. Tuy nhiên khi đoàn về, HTX vẫn xây dựng. Tôi nghĩ chắc có “ông lớn” đứng đằng sau nên HTX mới ngang nhiên thực hiện hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng về đất đai, xây dựng như vậy.

Quá trình khảo sát của PV cho thấy, những phản ánh của người dân hoàn toàn đúng. Tại khu vực đất của dự án đang mọc lên 6 công trình “khủng”, xây kiên cố, với diện tích hàng nghìn m² và được chia thành nhiều khu riêng biệt khác nhau. Những căn biệt thự tại đây được xây dựng đồ sộ với lối kiến trúc biệt thự mái thái, cây xanh, đèn trang trí chia thành nhiều tiểu cảnh khác nhau, mỗi khu tại đây rộng tới hàng nghìn m², được xây bao quanh bằng tường gạch. Đặc biệt có một biệt thự được người dân cho biết của ông Nguyễn Văn Độ đang sắp hoàn thiện với kiểu kiến trúc nhà biệt thự mái thái, hồ cá, nhà chòi, sân, khu tiểu cảnh. Quá trình xây dựng, đào đắp, người dân cho biết chủ dự án không có phương án bảo vệ môi trường, không thu gom xử lý chất thải phát sinh từ quá trình xây dựng, mà tập kết vứt ngổn ngang khắp nơi ảnh hưởng tới môi trường xung quanh. Đặc biệt, có một điều rất khó hiểu, Dự án chăn nuôi kết hợp với nuôi trồng thủy sản, đáng lẽ ngay từ khi triền khai Dự án, chủ đầu tư phải thực hiện xây dựng hệ thống các đường ống thu gom, xử lý nước thải, xây dựng bể Biogas và các khu chuồng, trại chăn nuôi để đảm bảo môi trường sau khi đưa Dự án vào khai thác. Tuy nhiên thay vào đó, chủ đầu tư lại thiết kế xây dựng các căn nhà biệt thư “khủng”? Còn việc xây dựng chuồng trại thì không hề được thực hiện?

Mặc cho các cấp chính quyền huyện Văn Lâm đình chỉ thi công và ra quyết định xử phạt hành chính, yêu cầu khôi phục lại hiện trạng ban đầu. Tuy nhiên chủ căn biệt thự này vẫn bất chấp pháp luật đưa công nhân vào hoàn thiện các hạng mục công trình.

Vai trò của chính quyền trong quản lý đất đai?

Được biết ngày 6/11/2019, UBND tỉnh Hưng Yên ký QĐ 93/QĐ-UBND phê duyệt chủ trương đầu tư với mục tiêu: Đầu tư xây dựng khu chăn nuôi dịch vụ an toàn đạt tiêu chuẩn VietGAP theo mô hình khép kín, từ con giống đến nuôi thịt giết mổ, chế biến giò, chả và dịch vụ bán hàng trong nội địa và xuất khẩu, kết hợp nuôi trồng thủy sản và trồng cây ăn quả chất lượng cao với quy mô: gồm 245 con lợn nái, 5 con lợn đực giống, lợn giống con 5000 con, lợn thịt 4000 con, giò chả 50 tấn, gai cầm 10.000 con, nuôi trồng thủy sản: 5 tấn , hoa quả các loại 50 tấn quả. Tổng diện tích đất thực hiện dự án là 33.404m², trong đó diện tích sổ đỏ của các thành viên HTX là 30.273m2 và diện tích đất do UBND xã Lạc Đạo, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên quản lý là 3.131m². Tổng vốn đầu tư thực hiện dự án là 50,63 tỷ đồng.

Để rộng đường dư luận, ngày 2/2/2023, PV đã đến UBND huyện Văn Lâm để đăng ký làm việc, tuy nhiên sau một tháng liên hệ. Ngày 3/3/2023, PV được bố trí lịch làm việc. Tại đây, ông Sái Khoa Anh – Chủ tịch UBND xã Lạc Đạo cho biết:  UBND xã đã phát hiện HTX Siêu Việt xây dựng trái phép từ tháng 2/2022, cán bộ xã đã lập biên bản và đình chỉ thi công. Tuy nhiên đến tháng 6/2022, HTX Siêu Việt tiếp tục vi phạm, nhận thấy mức độ và quy mô vượt quá thẩm quyền cấp xã. UBND xã đã báo cáo việc này lên UBND huyện Văn Lâm để kịp thời nắm bắt và xử lý. Không dừng lại ở đó, ngày 20/9/2022, UBND xã Lạc Đạo tiếp tục lập biên bản vi phạm hành chính và yêu cầu chấm dứt tình trạng vi phạm, tạm dừng việc thi công xây dựng công trình trái phép. Ngay sau buổi làm việc này, chúng tôi sẽ làm văn bản yêu cầu Điện Lực Văn Lâm ngừng cung cấp điện cho HTX, đồng thời chỉ đạo các phòng ban chuyên môn tham mưu, xây dựng kế hoạch cưỡng chế theo QĐ của Chủ tịch UBND huyện Văn Lâm.

UBND Huyện Văn Lâm đã ban hành QĐ 2392/QĐ-XPHC ngày 14/10/2022 với mức 96.000.000đ (chín sáu triệu đồng) với 4 hành vi vi phạm và buộc khôi phục tình trạng ban đầu của đất. Tuy nhiên HTX Siêu Việt vẫn chưa khắc phục mà vẫn tiếp tục xây dựng.

Trao đổi với ông Đỗ Thế Toàn - Phó Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Văn Lâm được biết: HTX Siêu Việt xây dựng khi chưa có quyết định giao đất, gây ra nhiều hệ lụy về môi trường, biến dạng đất đai đều sai với quy định. UBND huyện Văn Lâm đã ra quyết định số 2392/QĐ-XPHC ngày 14/10/2022 với mức 96.000.000đ (chín sáu triệu đồng) với 4 hành vi vi phạm và buộc khôi phục tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm đến ngày 14/1/2023. Khi PV đề cập đến việc đã quá thời hạn yêu cầu khôi phục hiện trạng đất đai ban đầu, vậy mà HTX Siêu Việt không chấp hành. Mặt khác còn tiếp tục cho công nhân hoàn thiện, lắp đặt các hạng mục công trình và chuẩn bị đưa các căn biệt thự vào sử dụng. Về vấn đề này ông Toàn cho biết, sẽ tham cho UBND huyện ra quyết định cưỡng chế và báo cáo UBND tỉnh. 

Liên quan đến việc Dự án xây dựng rất nhiều công trình biệt thự, đồ sộ mà chưa cấp phép xây dựng, Ông Nguyễn Minh Thúy – Phó phòng kinh tế hạ tầng cho biết: Dù có nói gì thì dự án này chưa được giao đất đã thực hiện xây dựng là sai với quy định, việc cấp phép thì Sở xây dựng Hưng Yên đã có 2 văn bản: số 150/TB-SXD ngày 8/6/2021 về việc chấp thuận mặt bằng quy hoạch tổng điều chỉnh dự án đầu tư, văn bản số 03/SXD-QLXD về việc thông báo kết quả thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở. Hai văn bản này thay thế cho giấy phép xây dựng. Tuy nhiên khi PV đề cập đến việc, Dự án chưa được giao đất, lấy cơ sở đâu để cấp phép xây dựng, ông Thúy cho biết, cái này phải hỏi Sở xây dựng Hưng Yên.

Ngày 3/3/2023, UBND xã Chỉ Đạo tiếp tục có báo cáo UBND huyện, yêu cầu Điện lực Văn Lâm ngừng cung cấp điện khi phát hiện HTX Siêu Việt vẫn tiếp tục thi công.

Việc UBND xã Lạc Đạo, UBND huyện Văn Lâm đã không thực hiện tốt công tác quản lý, đất đai, xây dựng trên địa bàn, thiếu kiên quyết trong việc ngăn chặn, xử lý vi phạm và có dấu hiệu buông lỏng quản lý đi ngược lại với Chỉ thị 05/CT-UBND ban hành ngày 25/3/2020 về việc tăng cường công tác quản lý quy hoạch và trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh. Trong đó, yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố kiểm tra, đôn đốc, phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về quản lý quy hoạch, trật tự xây dựng, quản lý xây dựng sau cấp phép (bao gồm cả các công trình, dự án do UBND tỉnh, các sở, ngành kỹ thuật chuyên ngành cấp phép xây dựng). Mặt khác chịu trách nhiệm trước pháp luật, trước UBND tỉnh về quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn…

Chỉ thị cũng nêu rõ các chủ đầu tư phải tổ chức triển khai dự án đầu tư xây dựng đúng trình tự, thủ tục; tuân thủ các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật; thực hiện đúng quy hoạch, thiết kế được duyệt, giấy phép xây dựng được cấp. Đặc biệt, chủ đầu tư chỉ được phép khởi công xây dựng công trình khi đã đảm bảo các điều kiện theo quy định, có giấy phép xây dựng; có trách nhiệm gửi thông báo ngày khởi công công trình tới các cơ quan quản lý để theo dõi, giám sát theo quy định.

Chỉ thị 05/CT-UBND ban hành ngày 25/3/2020 về việc tăng cường công tác quản lý quy hoạch và trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh

Đối với ông Nguyễn Văn Việt – GĐ HTX Siêu Việt, mặc dù chính quyền địa phương đã ban hành các quyết định xử lý về hành vi vi phạm trong lĩnh vực đất đai nhưng ông Việt vẫn cố tình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp thể hiện sự bất chấp, coi thường pháp luật và hành vi này cần phải được xử lý nghiêm. Mặt khác cũng cần làm rõ trách nhiệm, vai trò của UBND Huyện Văn Lâm để sự việc kéo dài hàng năm mà không có biện pháp xử lý dứt điểm vi phạm, ảnh hưởng đến đất đai, xây dựng, môi trường khu dân cư và gây bức xúc trong dư luận. Đã đến lúc UBND tỉnh Hưng Yên cần vào cuộc một cách quyết liệt để bảo đảm kỷ cương pháp luật, xử lý nghiêm trách nhiệm các cá nhân, tổ chức có liên quan, tránh tạo thành tiền lệ xấu, mở đường cho các trường hợp vi phạm tương tự diễn ra sau này.

Nhóm PV