Bụi mịn vượt mức cho phép, khẩu trang thông thường không có tác dụng

Theo đó, chỉ số IQI (chỉ số chất lượng cho biết tình trạng ô nhiễm không khí và mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe của con người) vào trưa ngày 25/9 ở TP Hồ Chí Minh là 111 và mức độ tiếp xúc với bụi mịn PM2.5 là 29,5 µg/m3 (vượt khuyến cáo 10,0 µg/m3).

Các chuyên gia cho biết, bụi trong không khí có nhiều loại, bao gồm cả bụi vô cơ và hữu cơ. Đáng lo ngại là nguồn bụi xuất phát chủ yếu từ mật độ giao thông lớn nên bụi hữu cơ nhiều, lẫn với các tạp chất khác như nitơ, lưu huỳnh, kim loại,… nên rất độc hại.

Mô phòng kích cỡ bụi mịn PM 2.5 (Ảnh: United States Enviromental Protection Agency)

Bụi mịn PM 2.5 với kích cỡ chỉ bằng 1/30 sợi tóc người và có khả năng đi sâu vào các phế năng của phổi, thậm chí mạch máu, gây viêm nhiễm đường hô hấp và làm tăng nguy cơ tử vong ở người mắc ung thư phổi và bệnh tim. Đặc biệt, loại bụi này thậm chí có thể vượt qua cả khẩu trang thông thường người dân đang sử dụng để đi vào cơ thể.

Bụi mịn đi vào cơ thể gây kích ứng mắt, mũi, họng, phổi, dẫn đến những biểu hiện như ho, hắt hơi, chảy nước mũi, khó thở. Thậm chí có thể khiến người bệnh viêm phế quản mạn tính, suy giảm chức năng phổi và làm nặng thêm các bệnh mạn tính có sẵn. Bên cạnh đó, những kim loại chuyển tiếp trong thành phần bụi như Cr, Cd, Ni, As và chất aldehyde cũng gây cản trở cơ chế sửa lỗi của AND, gây bệnh ung thư phổi. Với đối tượng là trẻ em, hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ, nguy hiểm tăng gấp đôi so với người lớn khi hít phải cùng một nồng độ khí ô nhiễm.

Hai triệu chứng điển hình của bệnh lý đường hô hấp là ho và khó thở. Khi phát hiện những dấu hiệu này, dù mức độ nhẹ, người dân cũng nên đi khám ngay. Nếu ho và khó thở trên 2 tuần thì phải cảnh giác với các bệnh mạn tính.

Khẩu trang y tế chỉ hạn chế 30 – 40% lượng bụi. Để ngăn được bụi PM 2.5, cần sử dụng khẩu trang chuyên dụng. Người dân có thể trang bị khẩu trang N95 hoặc N99. Nếu chỉ có khẩu trang y tế thì có thể dùng 2 cái lồng vào nhau.

Bụi mịn bắt nguồn chủ yếu từ khí thải giao thông, nhiều nhất từ các loại xe chạy bằng dầu, công trình xây dựng, nhà máy điện, nhà máy công nghiệp, đốt gỗ, củi than, rác, rơm rạ,… Theo khuyến cáo của bác sĩ, để phòng bệnh hô hấp, người dân cần tránh xa môi trường ô nhiễm, luôn sử dụng khẩu trang đạt chuẩn khi tham gia giao thông, hạn chế sử dụng nhiên liệu tạo ra các khí độc hại gây ô nhiễm.

Nguyễn Huyền (T/h)