Gìn giữ nét đẹp văn hóa trong Lễ hội "Pút Tồng"

Thị xã Sa Pa tổ chức Lễ hội Pút tồng ngày 18/02/2024

Tham dự có lãnh đạo Sở Thông tin và Truyền thông, UBND thị xã Sa Pa; đại diện các xã, phường cùng hàng nghìn người dân địa phương và du khách.

Tại lễ hội người dân và du khách được khám phá những nét văn hóa truyền thống độc đáo của đồng bào Dao đỏ như: nghi lễ tín ngưỡng dân gian “Pút tồng”; thực hành nghi lễ tín ngưỡng dân gian “Cấp sắc” dân tộc Dao và trích đoạn đám cưới người Dao. Phần hội gồm nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, trò chơi dân gian truyền thống đặc sắc như: Chương trình nghệ thuật;, thi viết chữ Nôm Dao, thi thêu thổ cẩm, thi trình diễn trang phục truyền thống, giao lưu bóng chuyền, bóng đá, bắn nỏ, kéo co, đẩy gậy, đi cầu khỉ, leo cột mỡ, bịt mắt bắt vịt…

Pút tồng là nghi lễ quan trọng nhất trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên của đồng bào Dao đỏ. Trong tiếng Dao, “pút” có nghĩa là nhảy, “tồng” có nghĩa là đồng. Pút tồng vừa là cách thức diễn xướng được thực hiện khi hành lễ và cũng có nghĩa là một nghi lễ thờ cúng tưởng nhớ đến linh hồn tổ tiên của người Dao đỏ. Sự ra đời của nghi lễ Pút tồng gắn với một số truyền thuyết về cuộc di cư của người Dao.

Diễn trình lễ Pút tồng gồm 11 bước và hầu hết các nghi lễ cúng bái đều được thực hiện thông qua các động tác nhảy, múa. Các điệu nhảy được thực hiện nối tiếp nhau trong suốt tiến trình nghi lễ, phần cầu khấn hầu như được “gói ghém” vào các điệu nhảy. Trong khi múa, họ luôn miệng xưng tụng thần linh và các điệu múa được sử dụng như hình thức làm hài lòng thần linh, bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với tổ tiên, thần, thánh. Múa trong nghi lễ Pút tồng thường chỉ do nam giới thực hành, như phần nào phản ánh cấu trúc xã hội, gia đình phụ hệ của người Dao đỏ. Thầy cúng, thầy nhảy đặt ra những quy tắc bí mật để bảo vệ vai trò độc tôn của nam giới trong các nghi lễ.

Tại không gian trưng bày, triển lãm, quảng bá tại lễ hội có 13 gian hàng để cho khách tham quan tìm hiểu, mua sắm các sản vật, nông sản của địa phương như: thuốc tắm, thổ cẩm, các sản phẩm nông nghiệp, sản phẩm OCOP; các di sản văn hóa phi vật thể: Trống của người Dao, trưng bày, giới thiệu nghề làm tranh thờ…

Lễ hội được tổ chức nhằm phát huy và gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc, mừng Đảng, mừng Xuân và khơi dậy sức mạnh tập thể trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc, khuyến khích người dân tích cực phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, du lịch ở địa phương.