Nghèo đói và bệnh tật là các nan đề của nhân loại

SK&MT - Tổ chức từ thiện lớn nhất thế giới “Bill and Melinda Gates Foundation” vừa công bố bản báo cáo thường niên đầu tiên của họ được gọi là "Goalkeepers ". Đây là một báo cáo tổng hợp lại các dấu mốc quan trọng mà cả thế giới đã chung tay đạt được trong lĩnh vực y tế cộng đồng.

Quỹ Bill and Melinda Gates hoạt động thiện nguyện do nhà sáng lập công ty phần mềm điện toán Microsoft tổ chức, phổ biến phúc trình thường niên về định hướng đạt tới các chỉ tiêu toàn cầu về phát triển do LHQ đề ra năm 2015, thời hạn là năm 2030, về xoá đói nghèo, cung cấp nước sạch và năng luợng vừa túi tiền đồng thời chống bất bình đẳng giới tính và biến đổi khí hậu.

Theo phúc trình, số tử vong của trẻ em dưới 5 tuổi giảm đáng kể, gồm 11.2 triệu em năm 1990 xuống ở mức chỉ hơn 1 triệu em năm 2016, nhờ điều kiện sống khả quan hơn và thuốc chủng ngừa. Tại Malawi, nơi 25% trẻ em chết trước 5 tuổi năm 1990, nay chỉ còn 1/16.Senegal đuợc khen ngợi về tiến bộ trong việc kế hoạch hoá gia đình – chỉ 3% phụ nữ nước này dùng phương tiện tránh thai năm 1990, và năm 2016 là 15%, đạt đuợc nhờ các vận động giáo dục.

Về xoá nghèo, nhà sáng lập Microft nhấn mạnh “Đói không chỉ là thiếu tiền, mà là thiếu các tiện ích căn bản giúp người nghèo dùng tiền vào việc cải tiến cuộc sống”.Phúc trình cũng xác nhận số người nghèo tiếp cận dịch vụ tài chính đang tăng.

Phúc trình nhấn mạnh “Nghèo đói và bệnh tật là các nan đề và là những điển hình cho thấy chúng ta nhận biết những đau khổ của đồng loại có thể giải quyết – tự chúng ta có thể quyết định giải quyết bao nhiêu phần”. Một bằng chứng cụ thể của tiến bộ là tỉ lệ dân số nghèo – năm 1990, người nghèo có lợi tức không hơn 1,90 USD/ngày chiếm 90% dân số thế giới, đến năm 2016 tỷ lệ này là 9%. Tỉ lệ của năm 2030 có thể là 6%.

Ngoài ra, báo cáo Goalkeepers cũng sẽ nêu lên những vấn đề còn tồn tại, những thách thức và cả mối đe dọa với chúng ta trong tương lai.Theo đó, trong vòng 10 năm tới, cả thế giới sẽ phải tiếp tục đối mặt với các dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như HIV, sốt rét, tiêu chảy, lao, viêm phổi. Các bệnh mạn tính như tiểu đường, Alzheimer, bệnh tâm thần đang trên đà gia tăng, chúng đe dọa cả những quốc gia phát triển và đang phát triển.

Trong một cuộc họp trực tuyến gần đây nhất, Bill Gates đã gọi bệnh truyền nhiễm và bệnh mạn tính là hai mối lo ngại lớn nhất với sức khỏe cộng đồng trong 10 năm tới. Ông nhấn mạnh: Các căn bệnh mạn tính, bao gồm những bệnh như tiểu đường hay Alzheimer, các tình trạng liên quan đến thần kinh, chúng ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn. Ở nhiều nước đang phát triển, các căn bệnh truyền nhiễm như sốt rét, tiêu chảy, viêm phổi, lao, HIV vẫn lây nhiễm cho rất nhiều người dân. Nhiều bệnh mạn tính ở các quốc gia phát triển và cả đang phát triển bắt nguồn từ yếu tố môi trường. Trong khi đó, khoa học vẫn còn chưa bắt kịp xu hướng để tìm ra lời giải thích.

Cụ thể, ở các nước phát triển, tỷ lệ bệnh Alzheimer và chứng sa sút trí tuệ vẫn đang trên đà tăng suốt nhiều năm. Chỉ riêng tại Mỹ, Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh (CDC) nước này ước tính tổng số bệnh nhân của họ sẽ tăng gấp ba vào năm 2050.

Một số các chứng bệnh mạn tính khác đang đe dọa sức khỏe toàn cầu có vẻ dễ hiểu hơn. Ví dụ như bệnh tim mạch và ung thư. Tại Mỹ, mỗi năm có khoảng 1,2 triệu người tử vong vì các căn bệnh này.

Bệnh truyền nhiễm lại là một mối lo ngại khác. Các loài côn trùng mang bệnh như muỗi truyền bệnh sốt rét, cộng với tình trạng nước sạch khan hiếm, điều kiện sống kém vệ sinh và tình dục không an toàn là những nguyên nhân gây khiến bệnh truyền nhiễm diễn biến phức tạp.

Một trong những mối quan ngại lớn nhất của Bill Gates là HIV. Trong 15 năm qua, đã có những tiến bộ đáng kể trong việc phòng và điều trị HIV trên toàn cầu. Năm 2017, cả thế giới có 36,7 triệu người nhiễm HIV. 1,8 triệu người trong số đó là trẻ em dưới 15 tuổi. Hiện giờ, tỷ lệ nhiễm HIV đang ở khoảng 0,014%. Con số đã giảm so với mức 0.03% vào đầu thế kỷ 21.Mặc dù HIV đã được đẩy lùi chậm lại, có một nguy cơ là nguồn tài chính cho các chiến dịch phòng chống HIV đang giảm. Nó khiến nhiều người lo ngại rằng đại dịch sẽ quay trở lại.Bill Gates cho hay: “Đó là viễn cảnh rất đáng sợ. Nếu không đầu tư, chúng ta sẽ không thể tìm ra các biện pháp ngăn chặn lây lan HIV hiệu quả hơn”.

Tỷ phú Bill Gates nói rằng gánh nặng sẽ đặt trên vai các quốc gia đang phát triển. Tuy nhiên, quỹ Bill & Melinda Gates của ông cũng đã tài trợ rất nhiều nghiên cứu nhằm tạo ra được một giải pháp vĩnh viễn, chẳng hạn như vaccine phòng bệnh.

Linh Đức