Triển khai Luật Bảo vệ môi trường 2020: Hạ tầng đã sẵn sàng

Nhìn vào khối lượng văn bản Tổng cục Môi trường đã xây dựng, trình ban hành, có thể khẳng định, năm 2021, Tổng cục đã dồn mọi nguồn lực, dốc sức xây dựng các văn bản hướng dẫn chuẩn bị điều kiện triển khai Luật Bảo vệ môi trường 2020. Cụ thể, ngay sau khi Luật được thông qua, Tổng cục Môi trường đã trình Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ TN&MT ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật; tập trung xây dựng, hoàn thiện và trình Chính phủ hồ sơ ban hành Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật; hoàn thiện Dự thảo Thông tư quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Bảo vệ môi trường 2020.

Việc xây dựng các Nghị định, Thông tư hướng dẫn đảm bảo Luật Bảo vệ môi trường triển khai có hiệu quả chiếm rất nhiều thời gian, công sức bởi tính chất của Luật cũng như hệ thống văn bản quy định, hướng dẫn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống và liên quan đến nhiều luật khác. Để tránh sự chồng chéo trong quản lý, không gây khó cho các doanh nghiệp… có những Nghị định, Tổng cục Môi trường phải tổ chức hàng chục cuộc hội thảo, tiếp thu hàng trăm ý kiến để tìm ra được giải pháp tốt nhất.

Hệ thống xử lý nước thải tập trung.

Để tạo nền tảng vững chắc khi triển khai Luật, Tổng cục Môi trường cũng đã xây dựng, trình Bộ TN&MT để Bộ trình Thủ tướng phê duyệt Đề án tăng cường quản lý chất thải nhựa ở Việt Nam; Đề án Kiểm kê, quan trắc, lập báo cáo và xây dựng cơ sở dữ liệu đa dạng sinh học quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Kế hoạch quốc gia về quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2021 - 2025; Kế hoạch hành động quốc gia về bảo tồn và sử dụng bền vững các vùng đất ngập nước giai đoạn 2021 - 2030.

Trong năm vừa qua, Tổng cục Môi trường đẩy mạnh quan trắc để quản lý chất lượng môi trường; tiếp tục duy trì 9 chương trình quan trắc môi trường tại các lưu vực sông, nguồn nước mặt; 3 chương trình quan trắc môi trường tại các vùng kinh tế trọng điểm; 2 chương trình quan trắc tác động. Triển khai xây dựng Quy hoạch tổng thể quan trắc môi trường quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và các chương trình, đề án có liên quan.

Chủ động hướng dẫn các địa phương triển khai nhiều hoạt động đẩy nhanh tiến độ xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Đến nay, đã có 370/435 cơ sở có tên tại Quyết định số 1788/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ cơ bản đã hoàn thành xử lý triệt để, không còn gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, chiếm tỷ lệ 85% (tăng 3% so với cuối năm 2020); 35/50 địa phương hoàn thành trên 70% việc xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng theo Quyết định số 1788/QĐ-TTg (trong đó có 24/50 địa phương hoàn thành kế hoạch 100%, chiếm tỷ lệ 48%). Môi trường các khu công nghiệp, cụm công nghiệp đã được giám sát, kiểm soát chặt chẽ hơn...

Năm 2022, người dân không phân loại rác sẽ bị từ chối thu gom theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020.

Qua công tác tiếp nhận, xác minh, xử lý các vụ việc ô nhiễm môi trường được phản ánh thông qua đường dây nóng, ý thức, trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước về bảo vệ môi trường ngày càng được nâng lên; ý thức chấp hành quy định pháp luật về bảo vệ môi trường của cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, đặc biệt là các cơ sở, hộ gia đình sản xuất được nâng cao. Nếu như năm 2018, tỷ lệ vụ việc được xác minh là 54%, xử lý 43% thì đến năm 2020, tỷ lệ này đã được nâng lên lần lượt là 79% và 71%; đến nay tỷ lệ vụ việc được xác minh đạt 98%, xử lý là 93%.

Để phát huy hiệu quả hoạt động của hệ thống đường dây nóng phản ánh ô nhiễm môi trường trên phạm vi cả nước, đặc biệt nhằm thực hiện quy định tại Khoản 5, Điều 159 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 về trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước về môi trường các cấp trong việc xây dựng hệ thống trực tuyến tiếp nhận, xử lý, trả lời phản ánh, kiến nghị của tổ chức, cá nhân và cộng đồng dân cư về bảo vệ môi trường, Tổng cục Môi trường đang đề xuất Dự thảo “Quy chế tiếp nhận, xử lý thông tin đường dây nóng về ô nhiễm môi trường". Quy chế này sẽ phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm xác minh thông tin và xử lý vụ việc nhằm đảm bảo việc xác minh thông tin và xử lý vụ việc nhanh chóng, thống nhất và hiệu quả. Bên cạnh đó, mở rộng hệ thống đường dây nóng đến cấp huyện và thống nhất các phương thức tiếp nhận thông tin đường dây nóng về ô nhiễm môi trường.

HOÀNG HÙNG