Cúng giao thừa ngoài trời hay trong nhà mới chuẩn?
Cúng giao thừa là thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới được coi là thiêng liêng, không thể thiếu của người Việt. Theo quan niệm dân gian, lễ cúng giao thừa (hay còn gọi là lễ Trừ Tịch), được cử hành vào thời khắc kết thúc năm cũ chuyển sang năm mới (hết giờ Hợi ngày 30 sang giờ Tý (23h-1h) mở đầu ngày mùng 1 Tết) nhà nào cũng biện lễ cúng, đánh dấu việc chính thức đón năm mới về mặt tâm thức. Tuy nhiên, có rất nhiều người vẫn băn khoăn không biết nên cúng giao thừa ngoài trời hay trong nhà trước.
Theo phong tục lễ cúng giao thừa thường phải làm hai lễ: lễ cúng giao thùa và lễ cúng tổ tiên. Cúng giao thừa tiến hành ngoài trời, cúng tổ tiên làm ở trong nhà; cúng giao thừa trước rồi cúng tổ tiên, làm lễ ngoài trời rồi tới lễ trong nhà.
Lễ cúng giao thừa
Lễ cúng giao thừa (lễ Trừ Tịch) được tiến hành vào đúng thời khắc giao giữa năm cũ và năm mới. Lễ này xuất phát từ quan niệm xa xưa, mỗi năm có một vị quan Hành Khiển coi sóc việc nhân gian, hết năm thì vị cũ đi vị mới đến nên cần làm lễ tiền Thần cũ đón rước Thần mới.
Cuối năm cũ quan Hành Khiển cũ sẽ đi một lượt qua khắp các nhà để hoàn thành nốt chức trách và quan Hành Khiển mới cũng dạo quanh phố phường để xem xét đảm đương nhiệm vụ mới. Thế nên lễ cúng phải tiến hành ngoài trời để các vị Hành Khiển lướt qua sẽ nhận được lễ, chứng cho sự thành tâm của gia chủ.
Lễ cúng giao thừa thường diễn ra ở sân, trước cửa nhà; nếu ở nhà chung cư có thể cúng ở ban công, miễn sao là ngoài trời. Thời gian hai vị Hành Khiển chuyển giao công việc diễn ra rất nhanh, là khoảnh khắc đúng 24 giờ ngày cuối năm nên các công tác chuẩn bị phải đầy đủ từ trước, đúng giờ chuông điểm là lên hương làm lễ.
Ảnh minh họa.
Thông thường trong lễ cúng giao thừa các gia đình thường sắm sửa cỗ có cả đồ chay như xôi, mâm ngũ quả, hương, hoa, đèn nến, trà, rượu và cả đồ mặn như gà trống luộc, bánh chưng… tuy nhiên theo các chuyên gia, chỉ nên cúng giao thừa bằng đồ chay và vàng mã chỉ cần mang tính tượng trưng, không nên quá nhiều gây lãng phí.
Thông thường trong lễ cúng giao thừa các gia đình thường sắm sửa cỗ có cả đồ chay lễ chay là hoa quả, trầu cau, gạo muối, trà rượu, hương đèn và đồ mã, giấy sớ (Đồ mã có thể chuẩn bị mũ nón áo quần cho các vị Hành Khiển cùng một ít tiền vàng làm lộ phí) và lễ mặn (con gà luộc, xôi, giò, bánh chưng…)
Dân gian truyền lại, có 12 vị Hành Khiển và 12 vị Phán Quan giúp việc cho Hành Khiển, mỗi năm một vị Hành Khiển và một vị Phán Quan đảm nhiệm coi sóc nhân gian. Tiễn vị nào, đón vị nào phải đọc cho đúng, làm tấu sớ rõ ràng không được nhầm lẫn. Năm 2018 Mậu Tuất là năm coi sóc của Việt Vương Hành Khiển, Thiên bá hành binh chi thần và Thành Tào Phán Quan.
Lễ cúng gia tiên
Năm cũ qua đi năm mới đến là thời khắc quan trọng nhất trong năm, không thể thiếu việc báo cáo tổ tiên. Sau khi làm lễ cúng giao thừa ngoài trời cần phải dâng lễ lên hương và khấn ở ban thờ trong nhà.
Ảnh minh họa.
Lễ cúng gia tiên chỉ cần hoa quả, trầu cau, hương đèn, không cần lễ mặn cũng được, hoặc bày xôi giò, bánh chưng chứ không cần con gà luộc. Ngoài ra, nếu trong nhà có ban Thổ Địa, Thổ Công thì cũng lên hương, dâng hoa quả và khấn để báo thần đất năm mới tới, mong cho gia trạch bình an thuận lợi.
Với những thông tin ở trên, mong rằng mọi người sẽ không còn nhầm lẫn cúng giao thừa ngoài trời hay trong nhà, làm tốt những nghi thức tâm linh để có dịp Tết ý nghĩa, trọn vẹn.
PV