An Giang: Cần cải thiện điều kiện lưu thông thuận lợi để gỡ khó cho thương buôn hàng xuất khẩu
Nguyên nhân chính là do điều kiện lưu thông phát sinh nhiều trở ngại kể từ trong dịch CoVid-19 đến nay vẫn chưa được tháo gỡ thông thuận…
“Sang hàng ở bãi tập kết tại Việt Nam, rồi xe lại chở hàng lên sang tận Campuchia tiếp tục sang hàng lần hai khiến tiểu thương Việt gánh nặng chi phí phát sinh”.
Tiểu thương Việt chạy ngược, chạy xuôi…
Chị C. (người làm nghề mua bán trái cây qua biên giới Việt Nam - Campuchia khoảng 30 năm) cho biết, chưa bao giờ chị gặp khó trong việc mua bán hàng hóa xuất khẩu như hiện nay. Trước khi dịch bệnh Covid-19 xảy ra, chị thuê ki-ốt trong bãi tập kết Đông Dương để vựa, bảo quản, mua bán và sang chuyển hàng hóa từ xe tải Việt Nam sang xe tải Campuchia. Sau khi dịch bệnh trở lại trạng thái bình thường, thì chẳng rõ lý do gì mà thương buôn phía Campuchia lại không chạy xe tải đến bãi tập kết nơi chị thuê để mua hàng hóa như trước.
Để bán được hàng, chị C phải thuê xe tải chở trái cây chạy ngược lên biên giới, đến tận vùng đệm giữa Việt Nam và Campuchia (khu vực cột mốc số 275) để giao dịch và sang chuyển hàng hóa. Chính sự thay đổi này đã làm cho chi phí vận chuyển và phí đóng các trạm ở khu vực CKQT Tịnh Biên đội lên cao, kéo giảm lợi nhuận từ việc mua bán trái cây xuất khẩu của chị.
“Giờ mỗi chuyến xe lên xuống cửa khẩu tốn từ 450 - 500 ngàn đồng. Trong khi trước khi dịch bệnh xảy ra thì tiểu thương ở Campuchia xuống Việt Nam lấy hàng mình đâu tốn mấy khoản phí đó. Do còn nhiều bạn hàng Campuchia nợ số tiền hơn 6 tỷ đồng nên vợ chồng tôi phải ráng bám, tiếp tục mua bán để thu hồi nợ. Chứ ở bãi Đông Dương này, nhiều tiểu thương thuê ki-ốt như tôi đã giải nghệ vì làm ăn kiểu này khiến bà con bị thua lỗ”. Chị C. nói.
Một số tiểu thương khác ở Tịnh Biên cho biết, ngoài bất cập của việc chịu nhiều khoản phí và thời gian vận chuyển hàng hoá từ bãi tập kết lên vùng đệm, thì việc thay đổi địa điểm “nhóm chợ” còn gây khó khăn khác cho tiểu thương Việt. Đó là ngày nào, hễ tiểu thương phía Campuchia mua hết hàng hóa từ tiểu thương Việt chở lên, thì tiểu thương Việt còn kiếm được chút ít đồng lời. Còn như bán không hết hàng thì tiểu thương Việt phải thuê xe vận chuyển hàng hóa về lại ki-ốt để bảo quản. Chưa kể nơi sang chuyển hàng hóa ở vùng đệm là lộ thiên, gây ra cảnh mất trật tự ở vùng giáp biên. Nơi nhóm chợ cũng không có ki-ốt, kho bảo quản hàng hóa. Hàng hoá nông sản sang chuyển bị hư hỏng nhiều hơn vì thời tiết mưa, nắng, mọi chi phí, hư hỏng hàng hóa và thiệt hại khác đều do tiểu thương Việt Nam gánh chịu.
“Khu vực cột mốc 275”
Hệ thống kho bãi có sẵn không được phát huy khai thác…
Một chủ doanh nghiệp đầu tư 20 tỉ đồng làm bãi tập kết hàng hóa hợp pháp trong vành đai biên giới Tịnh Biên từ nhiều năm trước, phục vụ cho hàng trăm tiểu thương làm điểm mua bán, sang chuyển hàng hoá thế nhưng giờ đây bãi tập kết này rơi vào cảnh đìu hiu, thưa vắng khách.
Về nguyên nhân bãi tập kết không được phát huy hiệu quả như trước, chủ doanh nghiệp này cho rằng: “Phương tiện chở hàng hoá ban đêm không được vào bãi tập kết của chúng tôi. Bởi sau 18 giờ mỗi ngày là chốt kiểm soát biên phòng tại cầu Vĩnh Tế đóng cổng (hạ gác chắn barie). Lúc dịch bệnh thì họ chặn kiểm soát người lên xuống cửa khẩu để tránh tình trạng lây bệnh. Giờ việc chốt chặn này vẫn duy trì gây rất nhiều khó khăn cho các phương tiện từ các tỉnh, thành phố của Việt Nam chở hàng hoá vào bãi tập kết. Từ đó các phương tiện phải đậu nhờ ở quanh khu công nghiệp Xuân Tô, dẫn đến hàng hoá không được bảo quản trong kho trữ đông kịp thời, doanh nghiệp thất thu…”.
Một chủ bãi tập kết khác, tâm sự: “Giờ các xe ba gác, giỏ bội không được xuống các bãi tập kết hợp pháp để mua hàng hoá của cư dân biên giới. Không chỉ vậy, một số xe tải mang biển số Việt Nam nhưng qua biên giới Campuchia có dấu hiệu không thực hiện thủ tục hải quan theo quy định. Tôi khẩn thiết mong các cơ quan chức năng tạo điều kiện để hàng hoá, xe cộ cả phía Việt Nam lẫn Campuchia được lưu thông vào các bãi tập kết hợp pháp, tránh cảnh đìu hiu, thiệt thòi như hiện nay”.
“Mua bán hàng xuất khẩu Việt Nam sang Campuchia ngoài trời”
Cần tạo điều kiện lưu thông thuận lợi và đàm phán hài hoà lợi ích…
Ông Lý Minh Hiền - Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu quốc tế Tịnh Biên - cho biết, quan điểm của lực lượng hải quan Tịnh Biên là luôn tạo điều kiện để thương nhân vận chuyển hàng hoá xuất nhập khẩu qua lại biên giới theo quy định của pháp luật. Hải quan không hề làm khó hay cấm xe phía Campuchia vào các bãi tập kết hợp pháp ở Việt Nam để mua hàng hóa.
Thượng tá Trần Hoà Hiệp - Đồn trưởng Đồn Biên phòng CKQT Tịnh Biên - cho biết, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh An Giang, Đồn biên phòng CKQT Tịnh Biên triển khai cho Trạm cửa khẩu thực hiện nghiêm việc không cho sang hàng trên cột mốc 275. Hàng ngày, trạm phân công một tổ công tác gồm 3 đồng chí trực tại khu vực mốc 275, có nhiệm vụ quan sát, nắm tình hình xung quanh khu vực mốc 275, tình hình cửa khẩu đối diện, bảo vệ cột mốc 275, duy trì không cho sang hàng trên cột mốc 275, nhằm bảo vệ tính nguyên trạng và đảm bảo an ninh trật tự trong khu vực cửa khẩu.
“Không có nhóm chợ ở vùng đệm giữa Việt Nam - Campuchia. Chúng ta nhìn thấy đó là việc sang hàng trên cột mốc 275 khoảng 10m về phía Campuchia. Vấn đề này, Đồn biên phòng CKQT Tịnh Biên đã thông tin trao đổi và đã đưa vào nội dung cuộc họp với cửa khẩu đối diện phía Campuchia, yêu cầu lực lượng phía bạn duy trì cho người dân sang hàng đúng nơi quy định, không sang hàng xung quanh khu vực mốc 275, để đảm bảo mỹ quan và an ninh trật tự tại khu vực cửa khẩu. Về phía Campuchia đang mở rộng thêm các bến bãi và vận động người dân vào sang hàng trong bãi đúng quy định”, lãnh đạo Đồn biên phòng CKQT Tịnh Biên cho hay.
“Cần có sự thông thoáng tại Chốt biên phòng gần cầu Vĩnh Tế”.
Về phản ánh liên quan đến chốt kiểm soát biên phòng gần cầu Vĩnh Tế, Thượng tá Trần Hoà Hiệp cho biết, thời điểm dịch bệnh Covid-19, tổ kiểm soát biên phòng ở chốt này không cho người, phương tiện vào vành đai biên giới từ 18 giờ đến 6 giờ sáng hôm sau. Khi tình hình dịch bệnh Covid-19 được kiểm soát, tổ kiểm soát biên phòng kiểm tra sơ bộ ban đầu và hướng dẫn người, phương tiện vào làm thủ tục xuất cảnh, xuất khẩu theo quy định. Từ 18 giờ trở về sau, tổ công tác vẫn cho phương tiện vào bãi tập kết hàng hóa đậu. Tài xế chỉ cần đến Đồn đăng ký thông tin là xe chở hàng hóa được vào bãi tập kết hợp pháp.
Theo ghi nhận của PV và đúng như tiểu thương Việt Nam phản ánh, việc nhóm chợ mua bán hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam sang Campuchia qua CKQT Tịnh Biên diễn ra ngoài trời. Thương buôn Việt phải thuê mướn xe tải chở hàng xuất khẩu lên tận đất Campuchia giao dịch, sang chuyển hàng. Mặc dù việc nhóm chợ ở đâu nếu không vi phạm pháp luật là quyền tự do mua bán, nhưng nếu địa điểm tập kết và sang chuyển hàng hóa không được cấp có thẩm quyền không có biện pháp cải thiện thuận lợi lưu thông và đàm phán nhằm hài hòa lợi ích, thì việc xuất khẩu hàng hóa của người Việt qua CKQT Tịnh Biên trong tương lai sẽ đầy khó khăn, bất lợi!
VĨNH SƠN