Kiêng kỵ trong ngày tết vì sợ “điềm báo”
“Điềm” là hiện tượng tự nhiên báo trước biến cố sắp xảy ra. Chẳng hạn, bát đĩa bị vỡ trong ngày đầu năm mới, người ta tin đó là điềm báo cho sự đổ vỡ”.
Nhà nghiên cứu Nguyễn Phúc Giác Hải - Viện phó Viện nghiên cứu ứng dụng tiềm năng con người cho rằng, người Việt quan niệm ngày mồng 1 Tết là ngày đại diện cho cả năm. Do vậy, nếu ngày này gặp “điềm tốt”, cả năm sẽ may mắn, ngược lại, gặp “điềm xấu” sẽ xui xẻo cả năm. Do vậy, người Việt thường có nhiều điều kiêng kỵ trong ngày tết để tránh “điềm xấu”.
Ông lý giải, “điềm” là hiện tượng tự nhiên báo trước biến cố sắp xảy ra. Ví dụ như trong nhà có cái bát, cái gương bị vỡ, người ta tin đó là điềm báo cho việc chẳng lành. “Không ai tổng kết được việc đúng sai đến đâu, nhưng qua những điềm báo, người ta nghiệm lại thấy nhiều điều dường như là có thật”, ông cho hay.
Theo quan niệm dân gian, nếu cho lửa là cho mất đi cái “đỏ” của mình.
Ông Hải cũng cho rằng, “điềm” là hiện tượng “ngẫu nhiên song hành”, “nó” cùng xảy ra, không phải cái này là nguyên nhân của cái kia. Ví dụ, năm 1976, tại tỉnh Cát Lâm, Trung Quốc, có trận mưa thiên thạch.
Trước đó, trong lịch sử Trung Quốc có nhiều trận mưa thiên thạch rơi trước khi một số “đại nhân vật” qua đời, do vậy người ta tin trận mưa thiên thạch năm 1976 là điềm báo chẳng lành. Cùng năm đó, Mao Trạch Đông và Thủ tướng Chu Ân Lai qua đời.
Nhà nghiên cứu văn hóa tín ngưỡng dân gian (thuộc Bảo tàng DTH Việt Nam) - ông Vũ Hồng Thuật cho rằng, một số tục kiêng kỵ tạo nên những nét riêng cho ngày Tết. Nguyên nhân từ việc quan niệm ngày mùng 1 tết là mở đầu một năm, giao thời năm mới, năm cũ nên người ta kiêng kỵ điều xấu để được an toàn và may mắn trong cả năm.
Một vài tục kiêng ngày tết của người Việt
Kiêng quét nhà: Nhà nghiên cứu Vũ Hồng Thuật cho rằng, người việt có quan niệm, trong ngày tết ông thần tài ở đâu đó trong nhà. Nếu quét nhà sẽ quét luôn cả ông thần tài đi. Do vậy, trước giao thừa phải quét nhà sạch sẽ để ngày tết không phải quét.
Kiêng cho lửa: Theo nhà nghiên cứu Vũ Hồng Thuật, trong quan niệm dân gian, lửa màu đỏ là tượng trung cho “vận đỏ”, may mắn. Nếu cho lửa là cho mất đi cái “đỏ” của mình.
Kiêng làm vỡ chén bát: Vỡ bát chén biểu tượng cho sự rạn nứt, tan vỡ trong cuộc sống. Do vậy, nếu làm vỡ bát chén trong ngày tết, người ta tin đó là điềm báo cho sự đổ vỡ xảy ra trong năm đó.
Kiêng đổ rác: Tục kiêng đổ rác xuất phát từ câu chuyện, có một người lái buôn đi qua hồ Thanh Thảo được Thủy thần tặng nàng hầu tên là Như Nguyệt. Ông trở nên giàu có, tiền bạc đầy nhà. Năm ấy, vào ngày mồng Một Tết, Như Nguyệt mắc lỗi nhỏ, bị ông chủ đánh đập nên biến vào đống rác. Người lái buôn không biết, mang rác đổ đi. Từ đấy, ông lại nghèo như xưa.
Cũng có quan niệm cho rằng, hồn vạn vật ẩn chứa trong rác rưởi, hồn lúa ẩn chứa trong cọng rơm khi đốt hoặc vứt sẽ làm mất đi các linh hồn.
Kiêng nói tục, cãi nhau, nói giông: Ngày đầu năm, ta phải hết sức tránh những ngôn ngữ, hành động có thể đem lại sự không may mắn bởi sẽ bị giông cả năm.
Kiêng tắt bếp: Bởi người ta tin rằng, nếu bếp “lạnh tanh” nghĩa là không có gì để nấu ăn. Do vậy, sau khi nấu cơm cúng tất niên xong, không dược tắt lửa, đổ trấu vào để giữ lủa. Bếp luôn đỏ lửa ngày tết thì cả năm sẽ có nhiều thứ để nấu ăn. Tuy nhiên, tục kiêng này bị mai một bởi giờ đây người dan dùng nhiều đến bếp từ, bếp ga.
Kiêng giặt quần áo vào mùng 1, mùng 2: Theo tín ngưỡng dân gian, hai ngày đầu năm là ngày sinh của thủy thần nên cần kiêng giặt quần áo để không mạo phạm đến thần.
Kiêng ăn thịt chó, cá mè, thịt vịt… Nếu ăn những thứ này vào dịp đầu năm hay đầu tháng sẽ xui xẻo. Một số vùng miền Trung không ăn tôm vì sợ đi giật lùi như tôm. Nếu ăn trong ngày Tết, công việc sang năm sẽ lùi chứ không thể tiến tới. Có nơi kiêng ăn cá mực vì sợ “đen như mực”.
Kiêng mai táng: Ngày Tết Nguyên Đán là ngày mở đầu cho vận hội hanh thông của cả một năm, có ý nghĩa rất thiêng liêng, ngày vui của toàn dân tộc. Gia đình phải tạm gác nỗi buồn, chờ qua 3 ngày tết mới được mai táng. Hiện nay, nhiều nơi chỉ kiêng mai táng ngày mùng 1 Tết.
Dương Tùng (khampha.vn)
Các tin khác

Tập đoàn Điện lực Quốc gia Việt Nam triển khai thực hiện tháng tri ân khách hàng năm 2023

Bắc Ninh: Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, văn hóa công sở

Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng phát biểu tại Quốc hội Nhật Bản

Cảnh báo sức khỏe bị ảnh hưởng khi không khí ô nhiễm

Hà Nội: Dự kiến cắt giảm 4.000 nhân viên phục vụ xe buýt

Thủ tướng lên đường tham dự Hội nghị COP 28, hoạt động song phương tại UAE và thăm chính thức Thổ Nhĩ Kỳ

Khởi tranh giải bóng đá vô địch Thanh Hóa miền Nam 2023

Trường ĐH Điện lực và Công ty CP Viễn thông FPT ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác

VACNE long trọng kỷ niệm 35 năm ngày thành lập và Đại hội lần thứ VIII nhiệm kỳ 2023-2028
Đọc nhiều

Maxfill Nano - Phương pháp làm đầy hốc hác an toàn dưới góc nhìn của của Bác sĩ chuyên khoa I da liễu Nguyễn Anh Tuấn

Lô hàng đầu tiên nước yến Sanvinest được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc

BVĐK tỉnh Khánh Hoà: Khen thưởng đột xuất cho nhân viên nhặt được tài sản và trao trả lại cho người mất

Lễ kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Trường THPT Trương Định

Trường THPT Trương Định tự hào chặng đường 50 phát triển
Multimedia
E-magazine Inforgraphic Video

Chính thức vận hành Nhà máy điện rác đầu tiên tại Bắc Ninh

Lạc Hiệp Hòa cây hoa màu chủ lực để phát triển kinh tế địa phương

Dưa ở Gia Viễn – Ninh Bình đặc sản của vùng đất “sinh vương, sinh thánh”

Trà hoa vàng Cúc Phương cây dược liệu quý của huyện Nho Quan

Quảng bá sản phẩm thủ công thân thiện với môi trường ra thị trường quốc tế

Đoàn công tác Chính phủ làm việc tại Vĩnh Phúc về những giải pháp phát triển kinh tế

Huyện Tiên Du, Bắc Ninh: Hoàn thành tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2022
Imgs
Thủ tướng: Đưa Thủ đô phát triển toàn diện, nhanh, bền vững, văn hiến, là hình mẫu phát triển cho cả nước
Imgs
Hậu Lộc (Thanh Hóa): Những bất cập việc giao khoán hàng nghìn m2 đất nuôi trồng thủy sản

Họp mặt kỷ niệm 55 năm trận đánh suối Mạch Máng (Bình Dương)

Ngành Thông tin và Truyền thông tỉnh Bắc Ninh sau hơn 1 năm thực hiện Chương trình hành động số 31-Ctr/TU

Bắc Ninh: Nhiều chỉ tiêu phát triển năm 2023 vượt kế hoạch đề ra

Ủy ban MTTQ tỉnh Bắc Ninh lấy ý kiến về việc thực hiện đường vành đai 4 – vùng Thủ đô

Bà Nguyễn Thị Lệ Tuyết tái đắc cử Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Bắc Ninh

Ngày 2/12: Vùng núi miền Bắc có nơi rét đậm, rét hại

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Diễn đàn doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ-Việt Nam

Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng phát biểu tại Quốc hội Nhật Bản

Thủ tướng lên đường tham dự Hội nghị COP 28, hoạt động song phương tại UAE và thăm chính thức Thổ Nhĩ Kỳ

Thanh Hóa: Tăng cường phòng, chống thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc

Giải chạy Live Your Best Life (Hãy Sống Cuộc Sống Tốt Nhất Của Bạn) Herbalife Run

Tập đoàn Điện lực Quốc gia Việt Nam triển khai thực hiện tháng tri ân khách hàng năm 2023

Bắc Ninh: Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, văn hóa công sở

7 năm chưa thu hồi được 154m2 đất tại cây xăng 64: Phải chăng các cơ quan chức năng đang buông lỏng quản lý?

Quận Hoàn Kiếm thành lập tổ đặc biệt, quyết truy bóng cười đến cùng

Công An Quảng Bình xử lý vi phạm nồng độ cồn, sử dụng ma túy khi tham gia giao thông

Thủ tướng chỉ đạo "nóng" tăng cường quản lý đấu giá quyền khai thác khoáng sản

Trường ĐH Điện lực và Công ty CP Viễn thông FPT ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác

Thầm lặng, cống hiến cho sự nghiệp “trồng người”

Vì sự nghiệp "trồng người" để đất nước hùng cường

Lễ kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Trường THPT Trương Định
Nổi bật

Ngành Thông tin và Truyền thông tỉnh Bắc Ninh sau hơn 1 năm thực hiện Chương trình hành động số 31-Ctr/TU

Các đối tác cam kết hỗ trợ Việt Nam 15,5 tỷ USD để chuyển đổi năng lượng

Hệ thống kiểm soát an toàn thực phẩm ngày càng trở nên quan trọng

Quảng Bình: Dự án môi trường trọng điểm với mức đầu tư 58 triệu USD

Giỏ hàng cho thuê BĐS của CityLand thu hút khách hàng

TTYT huyện Yên Lạc: Đẩy mạnh cải cách hành chính hướng tới sự hài lòng người bệnh

Bệnh viện C Thái Nguyên: Nghiên cứu và ứng dụng khoa học, kỹ thuật trong công tác khám, chữa bệnh

Bệnh viện Lao và bệnh Phổi Thái Nguyên nỗ lực vượt mọi khó khăn trong khám và điều trị bệnh

Trung tâm Y tế thị xã Phổ Yên: Nơi người bệnh gửi gắm niềm tin

Bệnh viện A Thái Nguyên: Nỗ lực, cống hiến, vì sức khỏe nhân dân

Trung tâm y tế huyện Đồng Hỷ: Nâng cao chất lượng chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân

Trung tâm Y tế Chợ Đồn (Bắc Kạn): Không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh
