Sầu riêng Đắk Lắk thêm cơ hội vào thị trường Trung Quốc

Ngày 7/9, đoàn doanh nghiệp Trung Quốc đã có chuyến khảo sát thực tế vùng trồng, cơ sở đóng gói và hoạt động xuất khẩu sầu riêng tại tỉnh Đắk Lắk. Chuyến đi không chỉ giúp đối tác hiểu rõ hơn về sản phẩm mà còn gợi mở nhiều vấn đề cần cải thiện để sầu riêng Việt Nam tiến xa hơn trên thị trường tỷ dân.

Nhiều lợi thế, nhưng còn hạn chế

Tại buổi làm việc, các doanh nghiệp Trung Quốc đặc biệt quan tâm đến chất lượng vùng nguyên liệu, quy trình truy xuất nguồn gốc cũng như năng lực chế biến, đóng gói sầu riêng của Đắk Lắk.Theo ông Ma Hongjun, Tổng giám đốc Công ty HH thương mại Yueyazhuang Guangxi, sầu riêng Việt Nam hiện có ưu thế lớn về sản lượng, giá cả hợp lý và hương vị ngon. Tuy nhiên, để cạnh tranh sòng phẳng với các quốc gia khác, Việt Nam cần chú trọng hơn đến vệ sinh an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, công nghệ bảo quản lạnh và xây dựng thương hiệu.

“Nếu Việt Nam tập trung cải thiện giống cây, tiêu chuẩn hóa quy trình thu hoạch, tối ưu hóa bảo quản và phát triển thương hiệu thì sầu riêng Việt Nam sẽ tăng sức cạnh tranh rõ rệt trên thị trường Trung Quốc”, ông Hongjun nhấn mạnh.

Bà Cui Xiaoxia, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Quốc tế Xiaoxiang Nana (Bắc Kinh), bày tỏ sự quan tâm đặc biệt đến sầu riêng Việt Nam, nhất là sản phẩm trồng tại Đắk Lắk. Bà cho biết nhu cầu tiêu thụ loại trái cây này tại Trung Quốc đang tăng cao.

Đại biểu xã Ea Knuêk, Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Đắk Lắk và doanh nghiệp Trung Quốc trao đổi tại buổi kết nối giao thương.

Tuy nhiên, theo bà Cui, thời tiết mưa nhiều thời gian qua đã ảnh hưởng đến chất lượng sầu riêng, khiến cơm trái dễ bị sượng, màu sắc không đạt chuẩn. Nếu thu hoạch trong lúc mưa, sầu riêng có nguy cơ bị mốc, khi bổ ra thịt dễ xơ cứng, ảnh hưởng đến sự hài lòng của khách hàng. Bà Cui Xiaoxia trao đổi về chất lượng sầu riêng Việt Nam trong chuyến khảo sát tại Đắk Lắk

“Công ty chúng tôi đang tích cực nhập khẩu sầu riêng Việt Nam để phục vụ dịp Trung thu và các lễ, Tết sắp tới. Tôi mong muốn được khảo sát thực tế vùng trồng tại Việt Nam, đồng thời hy vọng các cơ quan quản lý địa phương tăng cường kiểm tra chất lượng trước khi xuất khẩu”, bà Cui nhấn mạnh.

Khuyến cáo từ trong nước

Từ phía Việt Nam, Chủ tịch UBND xã Ea Knuếc, ông Nguyễn Văn Hùng, cho biết địa phương hiện đang bước vào vụ thu hoạch chính với sản lượng hàng chục nghìn tấn sầu riêng Dona. Đây là thời điểm cao điểm trong năm, khi nhiều thương lái và doanh nghiệp trong nước, quốc tế đổ về thu mua để phục vụ nhu cầu tiêu thụ và xuất khẩu.

Ông Hùng nhấn mạnh, chính quyền xã đã triển khai nhiều giải pháp nhằm siết chặt công tác quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc. Mỗi lô hàng sầu riêng đều được kiểm soát nghiêm ngặt từ khâu chăm sóc, thu hoạch đến đóng gói, bảo quản. Tuân thủ quy trình truy xuất nguồn gốc được coi là yêu cầu bắt buộc, giúp sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn ngày càng khắt khe của thị trường nhập khẩu, nhất là Trung Quốc.

“Đây không chỉ là câu chuyện tiêu thụ nông sản mà còn liên quan đến uy tín của địa phương và thương hiệu sầu riêng Việt Nam. Việc nâng cao chất lượng là yếu tố then chốt để giữ vững và mở rộng thị trường xuất khẩu trong thời gian tới”, ông Hùng khẳng định.

Tại buổi làm việc, Bà Ngô Thị Minh Trinh – Bí thư Đảng ủy xã Ea Knuếc – đã trực tiếp tham gia trao đổi, chia sẻ nhiều ý kiến quan trọng xoay quanh định hướng phát triển nông nghiệp địa phương. Bà Trinh nhấn mạnh, trong bối cảnh sầu riêng Dona của xã đang vào vụ thu hoạch chính, việc nâng cao chất lượng sản phẩm không chỉ là yêu cầu cấp thiết để đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu mà còn là yếu tố then chốt để xây dựng thương hiệu nông sản của địa phương.

Bà Trinh đề nghị các đơn vị liên quan phối hợp chặt chẽ trong công tác quản lý, giám sát chất lượng, an toàn thực phẩm, đồng thời triển khai đầy đủ hệ thống truy xuất nguồn gốc, đảm bảo mỗi quả sầu riêng đến tay người tiêu dùng đều minh bạch về nguồn gốc và quy trình sản xuất. Bên cạnh đó, bà lưu ý việc tập huấn, hướng dẫn người dân nâng cao kỹ năng chăm sóc cây trồng, áp dụng các biện pháp canh tác bền vững nhằm tăng năng suất, giảm tổn thất sau thu hoạch và mở rộng cơ hội xuất khẩu.

Ông Lê Anh Trung, Chủ tịch Hiệp hội Sầu riêng Đắk Lắk, cho biết thời gian gần đây, lượng mưa lớn và kéo dài đã gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng trái sầu riêng tại nhiều vườn trồng trên địa bàn. Ông Trung nhấn mạnh, hiện tượng cơm trái bị sượng, màu sắc không đồng đều hay trái dễ bị mốc nếu thu hoạch trong thời tiết ẩm ướt là những vấn đề cần được lưu ý nghiêm túc.

Theo ông, để bảo đảm sản phẩm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu và giữ uy tín trên thị trường quốc tế, đặc biệt là tại Trung Quốc – thị trường tiêu thụ sầu riêng lớn nhất hiện nay – nông dân và thương lái cần thực hiện thu hoạch một cách khoa học và có kế hoạch. Cụ thể, chỉ nên thu hoạch khi quả đã chín đúng độ, tránh thu hoạch trong những ngày mưa hoặc thời tiết ẩm ướt, vì điều này sẽ làm giảm chất lượng cơm trái, khiến sầu riêng mất vị ngọt tự nhiên, dễ xơ cứng và ảnh hưởng đến trải nghiệm của người tiêu dùng.

Ông Trung cũng lưu ý, ngoài việc lựa chọn thời điểm thu hoạch thích hợp, nông dân cần bố trí nhân lực hợp lý để xử lý quả ngay sau khi thu hoạch, kết hợp bảo quản tạm thời đúng cách, tránh để quả tiếp xúc lâu với môi trường ẩm ướt. Đây là yếu tố quan trọng nhằm hạn chế rủi ro về chất lượng, đồng thời đảm bảo sản phẩm xuất khẩu luôn đạt chuẩn, đáp ứng các yêu cầu ngày càng khắt khe của đối tác nước ngoài.

“Chất lượng sầu riêng không chỉ phản ánh năng lực canh tác của người nông dân mà còn là thước đo uy tín của sầu riêng Việt Nam trên thị trường Trung Quốc. Nếu không kiểm soát tốt, người tiêu dùng sẽ mất niềm tin, ảnh hưởng trực tiếp đến thương hiệu và khả năng xuất khẩu của cả vùng trồng”, ông Trung nhấn mạnh.

Ông cũng kêu gọi các nhà vườn phối hợp chặt chẽ với Hiệp hội và các cơ quan quản lý địa phương trong việc hướng dẫn, giám sát kỹ thuật chăm sóc, thu hoạch và bảo quản sau thu hoạch. Theo ông, chỉ khi cả cộng đồng nông dân, thương lái và chính quyền cùng vào cuộc, sầu riêng Đắk Lắk mới có thể giữ vững uy tín, nâng cao giá trị xuất khẩu và mở rộng cơ hội chinh phục những thị trường khó tính trên thế giới.

Cơ hội và thách thức

Theo ông Nông Đức Lai, Tham tán Thương vụ Việt Nam tại Bắc Kinh, Trung Quốc là thị trường nhập khẩu nông thủy sản cực lớn nhưng đã nâng cao tiêu chuẩn chất lượng và kiểm soát chặt chẽ. Ngoài Việt Nam, Trung Quốc còn nhập khẩu sầu riêng từ Campuchia, Philippines và có thể sắp tới là Lào, Indonesia, đặt sầu riêng Việt Nam trước áp lực cạnh tranh gay gắt.

“Tương lai của sầu riêng Việt Nam không chỉ nằm ở sản lượng mà còn ở chất lượng. Chúng ta phải đa dạng hóa sản phẩm, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, biến ‘quả sầu riêng’ thành ‘trái niềm vui chung’ cho cả nông dân và thị trường xuất khẩu”, ông Lai khẳng định.

Đoàn đại biểu xã Ea Knuêk phối hợp cùng Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Đắk Lắk có buổi gặp gỡ, kết nối giao thương với các doanh nghiệp Trung Quốc.

Có thể thấy, cùng với sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương trong việc siết chặt khâu quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc, cộng đồng nông dân và doanh nghiệp tại Ea Knuếc đang thể hiện tinh thần trách nhiệm cao trong việc gìn giữ uy tín cho “cây tỷ đô”. Việc tuân thủ nghiêm ngặt quy trình canh tác, thu hoạch và đóng gói không chỉ giúp sầu riêng Đắk Lắk đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường Trung Quốc mà còn mở ra cơ hội chinh phục những thị trường cao cấp khác. Đây không đơn thuần là nỗ lực tiêu thụ nông sản, mà còn là quá trình xây dựng thương hiệu, khẳng định vị thế của nông nghiệp Việt Nam trên bản đồ thế giới. Nếu làm tốt, mỗi mùa sầu riêng sẽ không chỉ mang lại giá trị kinh tế cho người trồng, mà còn trở thành niềm tự hào chung, góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững cho ngành hàng chiến lược này.