Về làng chuyên mở khóa nghe các siêu cao thủ kể chuyện "phá khóa"
Không rõ nghề này có từ bao giờ, ai là ông tổ của nghề, chỉ biết rằng hầu hết những người đàn ông trong làng lớn lên đều có thể mở bất kỳ chiếc khóa nào. Hầu hết những thợ sửa khóa ở Hà Nội đều xuất thân từ làng Tương Chúc.
Ảnh minh họa
Làng nghề chìa khóa
Ông Đàm Xuân Lệ năm nay đã ngoài thất tuần nhưng đôi tai vẫn còn tốt để nghe tiếng vòng bi, tiếng bánh răng kêu trong ổ khóa của những chiếc két bạc thời xưa. Ông được tôn là cao thủ trong nghề bởi những ngón nghề mở két bạc của ông chưa ai học được. Nhưng theo ông, những ngón nghề đó không còn hợp thời bởi khóa két bạc ngày nay không dùng bánh răng nên việc dùng tai nghe dò số đã… lạc hậu. Sửa khóa tại nhà khu vực tphcm, an toàn, nhiệt tình.
Nghe đâu trên thế giới chưa đến chục người có thể làm được điều đó, nhưng những người này thường làm việc tại những nhà máy sản xuất khóa, két bạc nổi tiếng. Những chiếc két bạc thời Pháp ngày xưa có ổ khóa cấu tạo bởi một vòng bánh răng, chỉ cần thính tai và thêm chút kinh nghiệm là có thể nghe âm thanh của mã số khóa khác hẳn âm thanh của những con số khác.
Ông Lệ sinh ra và lớn lên tại làng Tương Chúc, được thừa hưởng toàn bộ những ngón nghề độc từ lớp người cao tuổi trong làng truyền lại. Ông không nhớ nổi mình đã làm ra bao nhiêu chiếc chìa khóa trong hơn 40 năm làm nghề - cái nghề đã nuôi sống ông nhưng cũng làm nên không ít thăng trầm của đời mình.
Năm 1963, cái biệt tài mở khóa của ông đã khiến ông bị công an tỉnh Phú Thọ “hỏi thăm” vì nghi ngờ liên quan đến một vụ trộm. Nhưng ông sớm được giải thoát khỏi sự nghi ngờ khi thủ phạm là chính người nhà của nạn nhân. Ngồi trước mặt tôi, ông khẳng định là chưa bao giờ thấy một thợ khóa bị xử về tội mở khóa ăn trộm.
![]() |
“Công nghệ” làm chìa khóa |
Làm nghề một thời gian rồi tham gia quân đội, khi hòa bình lập lại ông về sống tiếp với nghề mở khóa. Ông chưa bao giờ phải bó tay trước một chiếc khóa nào, đôi khi chỉ cần hai chiếc giũa xe đạp là ông có thể chinh phục được tất cả những chiếc khóa bi lá của ôtô, xe máy. Theo ông, cái gọi là chìa khóa vạn năng thực chất chỉ là những chiếc chìa khóa được chế sẵn với những rãnh, những răng khóa mang tính chung chung mà các loại khóa thông thường được cấu tạo với những bước bi gần giống nhau.
Hầu hết những thợ sửa khóa lâu năm đều làm cho mình một chùm chìa khóa vạn năng như vậy. Thời ông làm nghề chưa có phôi bán sẵn như ngày nay nên muốn chế tác một chiếc chìa khóa, ông phải làm thêm công đoạn tạo phôi từ những lá tôn mỏng. Sau này hình thành nên một nghề chuyên sản xuất phôi chìa khóa bán cho thợ làm khóa. Theo những tay thợ khóa, loại khóa dùng bi lá như khóa xe máy, ôtô thường rất dễ mở. Những chiếc khóa nhà làm bằng bi tròn khó mở hơn nhiều vì yêu cầu độ chính xác cao hơn.
Hiện trong làng Tương Chúc có khoảng 40 người chuyên sống bằng nghề sửa khóa tại khắp các ngõ phố Hà Nội. Nơi tập trung đông thợ Tương Chúc nhất là khu vực bên cạnh Nhà hát Lớn (khoảng 15 thợ) và trước Cửa hàng bách hóa Thanh Xuân (khoảng mười thợ). Ngoài ra, các tay thợ còn đi nhiều nơi như phố Huế, Hàng Mã, Láng…
Ông Minh, một tay nghề lâu năm đã ngồi mòn không biết bao nhiêu chiếc quần tại khu vực Cửa hàng bách hóa Thanh Xuân cho biết rằng hiện nay nghề này kiếm ăn “hẻo” lắm, cả ngày may mắn lắm cũng chỉ làm được khoảng mười chìa, còn lại toàn ngồi… đọc báo! Thỉnh thoảng lại còn phải chạy công an nữa, nhưng được cái đồ nghề cũng gọn nên chạy cũng nhanh. Khi biết tôi có ý định về Tương Chúc quê ông tìm hiểu, ông đùa: “Về đấy dựng xe cẩn thận! Trẻ con nó cũng mở khóa được, mà khóa xe máy này thì chỉ tốn có 30 giây!”.
Những chuyện nghề cười - khóc!
Ông Minh bắt đầu câu chuyện nghề nghiệp của mình bằng cái chỉ tay vào thành chiếc thùng đồ nghề bằng gỗ: “Chú để ý thấy tay thợ nào có cạnh thùng bị mòn nhiều, nhiều rãnh do khi rũa chìa khóa thì đó là những tay thợ đắt hàng đấy!”. Rồi ông kể có lần được một thanh niên mời về mở khóa căn nhà anh ta với cái giá khá hậu hĩnh. Khi ông đang loay hoay mở thì bị đội an ninh khu vực hỏi thăm. Sau khi giải thích một hồi, ông tìm người thanh niên thuê mình thì không thấy đâu, mới biết mình bị một tên đạo chích lừa mở khóa nhà người khác. May cho ông vì không ai nghĩ một tay mở khóa lấy trộm lại đem theo xe đạp và thùng đồ nghề to tướng như vậy.
Sau lần đó, ông có thêm được kinh nghiệm mới cho nghề. Nếu khách đến mời về làm khóa nhà, ông thường ghé qua hỏi thăm hàng xóm bên cạnh xem có đúng người thuê là chủ căn nhà không. Bây giờ, ông chỉ cần nhìn qua thái độ là biết người thuê là chủ nhân thật sự của chiếc khóa hay không.
Làng Tương Chúc còn có một cao thủ thứ hai là ông Vũ Văn Khiến, nổi tiếng bởi tốc độ mở khóa cực nhanh. Trước đây ông hay ngồi gần khu vực Nhà hát Lớn. Một lần, có một tay xe tải bỏ quên chìa khóa trong xe, phải nhờ ông mở. Ông chỉ cần 15 giây tính từ lúc đưa hai thanh giũa xe đạp đập bẹp đầu vào. Ông được xếp vào hàng cao thủ bởi độ rủi ro nghề nghiệp đến với ông cũng cao hơn những thợ khóa khác.
Một thanh niên từ Cống Mọc lên tận nơi mời ông về nhà mở khóa chiếc tủ sắt, nói bị mất chìa khóa. Với cái giá khá cao, ông đạp xe theo tay thanh niên về mở khóa. Ai ngờ tay thanh niên là một con nghiện cờ bạc về cạy tủ cha mẹ lấy tiền không được, phải tính nước mời thợ khóa. Ông phải lên tận công an giải trình sự vụ, tuy không việc gì nhưng mất cả ngày ngồi viết viết, ký ký. Những chuyện như vậy xảy ra thường xuyên như cơm bữa khiến những thợ khóa như ông thấy đó là những rủi ro tất yếu.
![]() |
Một lần ông phải “ăn đấm” khi đang loay hoay mở khóa một chiếc xe máy. Một cô gái đến bảo ông qua mở khóa càng và khóa điện chiếc xe cô dựng bên đường vì mới đánh mất chìa khóa. Ông thấy cô gái ngồi đợi ở quán nước bên cạnh nên an tâm mở khóa. Đang loay hoay thì chủ nhân thật của chiếc xe chạy tới, tặng luôn cho ông một cú đấm. Ông chỉ cô gái nói cô ấy thuê nhưng cô ta tỉnh bơ: “Ai thuê ông mở khóa xe người khác?” rồi gọi xe ôm đi mất, để ông mất bao công sức giải thích trong đồn công an. Chỉ đến khi đám thợ làm cùng đứng ra làm chứng cho rủi ro của ông, ông mới được tha về.
Lại có lần, một đôi vợ chồng thuê ông mở khóa tủ, mở xong nhận tiền ra về chưa được bao xa thì ông bị mấy thanh niên đến lôi ngược vào nhà đôi vợ chồng nọ. Bà vợ lu loa lên số tiền hai triệu trong tủ không cánh mà bay và chỉ có ông thợ khóa khi làm khóa đã lấy đi. Công an lục xét người ông tìm không được đến… 20 ngàn đồng. Sau này mới biết chính anh chồng lấy tiền đi đánh bạc, định bày cách ấy để qua mặt bà vợ. Từ đó, mỗi lần làm khóa tủ, khóa két bạc ông đều bắt gia đình phải có người đứng bên cạnh và dán giấy niêm phong cánh cửa.
Tuy nhiều rủi ro nhưng cũng có cả may mắn. Có lần, một ông Tây đi dựng xe máy trước cửa Nhà hát Lớn chụp ảnh, không hiểu loay hoay thế nào bị mất chìa khóa xe, trong khi xe lại được khóa cổ cẩn thận. Ông ta chỉ còn nước dắt xe đi vòng tròn. Khi thấy ông Khiến chỉ cần ba phút để làm ra một chiếc chìa khóa mới, ông Tây nọ mừng quá, tặng ngay cho ông 20 USD.
Nhưng khi đi mấy bước chân, ông lại nhặt được chiếc chìa khóa đánh rơi liền đem lại trả cho ông Tây. Ai ngờ ông bị ông Tây xì xồ liên tục với vẻ mặt đỏ gay, có lẽ ông ta nghi ngờ ông giấu chìa khóa để có việc làm! Bực quá ông đem tiền lại trả nhưng ông Tây đã phóng đi trong giận dữ. Dẫu sao, đó có lẽ là ngày làm ăn may mắn nhất trong đời ông. Từ đó về sau, ông hay để ý những ông Tây đi xe máy nhưng… “phúc bất trùng lai”!
Hiện nay nghề làm chìa khóa không kiếm ăn được dễ dàng như trước. Khi mất chìa, chủ nhân thường cẩn thận thay luôn ổ khóa cho yên tâm vì thay một ổ có tốn bao nhiêu.
Theo Doanh nhân Sài Gòn Cuối tuần
Các tin khác

Thủ tướng nêu 5 đề xuất quan trọng về môi trường, khí hậu và y tế tại Hội nghị thượng đỉnh BRICS mở rộng

Tuyên Quang kiện toàn bộ máy ngành Y tế sau sáp nhập

Bắc Ninh: Khát vọng vươn mình trong kỷ nguyên mới bằng chương trình nghệ thuật đặc biệt

Siết chặt kê đơn thuốc ngoại trú: Cụ thể hơn, minh bạch hơn vì người bệnh

Biên phòng An Giang khảo sát, nắm tình hình biên giới, địa bàn

Cán bộ xã, phường ở Cần Thơ phải quyết liệt, bắt tay vào công việc

Tổng Bí thư Tô Lâm: Kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi vận hành bộ máy mới

Hải quan Việt Nam: Triển khai quyết liệt công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại

Công bố Lệnh của Chủ tịch nước về 15 luật, 1 pháp lệnh vừa được thông qua
Đọc nhiều

Vĩnh Phúc bắt quả tang một cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống đang chế biến 22 con lợn dấu hiệu xuất huyết

Bệnh viện Quân y 121, Quân khu 9 gặp mặt các cơ quan báo chí nhân ngày báo chí cách mạng Việt Nam

Bệnh viện Quân y 121 (Quân khu 9): Miễn tiền công khám bệnh và một phần chi phí xét nghiệm

Ông Trần Duy Đông làm Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ mới

Quảng Hưng (Quảng Bình): Lợi dụng xây dựng nghĩa trang để khai thác khoáng sản trái phép - Thủ đoạn tinh vi gây nguy hại môi trường

Nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước góp ý kiến vào các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng

Sửa đổi Luật Điện lực: yêu cầu xuất phát từ thực tiễn

Chuyển đổi số báo chí: Thực trạng, thách thức và giải pháp

Petrovietnam: Sẵn sàng tâm thế cho chặng đường phát triển mới

Tuyên Quang kiện toàn bộ máy ngành Y tế sau sáp nhập

Siết chặt kê đơn thuốc ngoại trú: Cụ thể hơn, minh bạch hơn vì người bệnh

Tuyên Quang kiện toàn bộ máy, công bố loạt nhân sự lãnh đạo mới

Tuyên Quang: Hai cơ sở giò chả dùng hàn the, chủ cơ sở bị khởi tố

Thủ tướng: Nghiên cứu đề xuất điều chỉnh, bổ sung chính sách, pháp luật về đất đai

Quân khu 9 hoàn thành tốt công tác quân sự, quốc phòng 6 tháng đầu năm 2025

Thủ tướng: Hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người có công trước ngày 27/7

Mái ấm cho người nghèo: Phú Thọ tăng tốc trước hạn chót 31/8

Vụ việc ô tô tông 10 xe máy ở Bắc Ninh: Tạm đình chỉ công tác cán bộ Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH gây tai nạn liên hoàn

Xử lý nghiêm cơ sở sản xuất, buôn bán thuốc cổ truyền quảng cáo sai sự thật

Thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp lĩnh vực y, dược cổ truyền

Bộ Y tế: Thu hồi toàn bộ lô thuốc nhỏ mắt, tai Ofleye Drops

Thi tốt nghiệp THPT: Sáng nay, thí sinh chương trình 2018 thi buổi cuối cùng

Trường Đại học Điện lực: Mở rộng hợp tác nghiên cứu và đào tạo với Đại học Khoa học và Công nghệ Hàn Quốc (UST)

Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV: Miễn, hỗ trợ học phí từ năm học 2025-2026

Môn thi đầu tiên tại kỳ thi tốt nghiệp THPT ở Cần Thơ diễn ra nghiêm túc, an toàn
Nổi bật

Thủ tướng: Nghiên cứu đề xuất điều chỉnh, bổ sung chính sách, pháp luật về đất đai

Quân khu 9 hoàn thành tốt công tác quân sự, quốc phòng 6 tháng đầu năm 2025

Cần Thơ: Tập đoàn Y khoa Hoàn Mỹ công bố triển khai hệ thống hồ sơ bệnh án điện tử

Thủ tướng: Hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người có công trước ngày 27/7

Mái ấm cho người nghèo: Phú Thọ tăng tốc trước hạn chót 31/8

Hơn 30 chuyên gia từ Mỹ và Anh khám từ thiện cho bệnh nhân nghèo

TTYT huyện Yên Lạc: Đẩy mạnh cải cách hành chính hướng tới sự hài lòng người bệnh

Bệnh viện C Thái Nguyên: Nghiên cứu và ứng dụng khoa học, kỹ thuật trong công tác khám, chữa bệnh

Bệnh viện Lao và bệnh Phổi Thái Nguyên nỗ lực vượt mọi khó khăn trong khám và điều trị bệnh

Trung tâm Y tế thị xã Phổ Yên: Nơi người bệnh gửi gắm niềm tin

Bệnh viện A Thái Nguyên: Nỗ lực, cống hiến, vì sức khỏe nhân dân

Trung tâm y tế huyện Đồng Hỷ: Nâng cao chất lượng chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân

Trung tâm Y tế Chợ Đồn (Bắc Kạn): Không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh
