Đi hội hay đi trận
Mùng Một Tết, tôi đến thăm một ngôi đền được công nhận di tích quốc gia ven sông Hồng, Hà Nội, đã thấy xe công an đỗ ngay cổng.
Hóa ra, một vị khách đến lễ vừa bị mất xe máy. Ngày này, người ta nói lời hay, làm việc tốt để may mắn cả năm. Vậy mà… Hy vọng kẻ trộm không thành công trót lọt phi vụ “mở hàng” này. Một ví dụ cho thấy ngày nay, một số người đã không còn kiêng dè gì chốn linh vào những thời điểm thiêng.
Nhiều người đi lễ hội để cầu chúc điều tốt đẹp cho mình nhưng cũng có người đến hội hóa ra để mang họa cho người khác. Nhất là khi hội không ra hội, không có trò gì tập trung sự chú ý của dân chúng, cho họ mải chơi quên mất bản năng gây lộn...
Không nhiều lễ hội ở ta có một trò gì đó vừa độc đáo vừa có ý nghĩa (kiểu đua bò, đua ghe hay hát quan họ…) để dân chúng cùng tham gia. Nếu có, lễ hội đó đã nổi tiếng, mang tầm quốc gia rồi. Còn những lễ hội như té nước ở Thái Lan hay diễu hành carnaval Brazil thì vẻ đẹp và sự độc đáo đã khiến chúng vang danh thế giới.
Đi lễ hội sợ nhất là lộn xộn và ẩu đả. Ảnh: Hồng Vĩnh
Lễ hội Việt Nam tiếng là nhiều nhưng có đến hàng nghìn lễ hội cấp làng nặng về tế lễ. Còn phần hội thì tự phát, ngoài mấy trò chơi đơn giản đâu đâu cũng có (đánh đu, đập niêu, cờ bạc…) thì nam thanh nữ tú cứ gọi là tự do “tìm hiểu” nhau.
Các công việc liên quan lễ hội thường dành cho lớp trung, cao niên, chả đến lượt bọn trẻ. Phải chăng vì thế mà đám trẻ đang thừa năng lượng gặp nhau nơi lễ hội dễ sinh ra tệ nạn, ẩu đả?!
Chợ Chuộng ở Thanh Hóa có cách giải tỏa năng lượng cho người tham gia bằng cà chua, trứng thối. Ai càng bị ném nhiều càng may mắn. Nghĩ sao mà dân ta chỉ chịu ném cà chua và trứng thối, trong khi gạch đá cũng sẵn. Theo báo chí phản ánh, nhiều thanh niên lấy cớ đến dự hội để giải quyết các mâu thuẫn đã có từ trước.
Hãy nhìn sang lễ hội cà chua ở Valencia, Tây Ban Nha. Họ tổ chức thế nào mà hàng vạn du khách có thể cùng vui chơi thỏa thích tại một thị trấn chỉ 9.000 dân. Nhiều chục tấn cà chua chín được mang tới cung cấp cho du khách với các quy định nghiêm ngặt và chi tiết đến cả việc phải bóp nát cà chua trước khi ném.
Những vật thể có thể gây hại cho người khác tất nhiên không được phép mang vào lễ hội. Và khi có hiệu lệnh chấm dứt, việc ném phải được dừng lại hoàn toàn. Ngoài trò chính, tất nhiên còn có ca nhạc, múa hát, diễu hành… để khách giải trí. Ấy thế mà lễ hội này dưới thời độc tài Franco đã bị cấm với lý do “không có ý nghĩa về mặt tôn giáo”.
Một vấn đề không nên né tránh đó là bản tính nóng nảy, bốc đồng dẫn đến bạo lực - mâu thuẫn với tinh thần lễ hội - của người Việt Nam. Không khó để thấy bằng chứng về tính xấu này hằng ngày, trên đường.
Người đang “lầm lũi” tham gia giao thông kia có thể trở thành kẻ ăn vạ, thậm chí sát thủ nếu chẳng may bạn va phải anh/chị ta. Để rồi tiền sửa xe không thấm vào đâu so với tiền sửa người… Giao thông Việt Nam đáng sợ vì lộn xộn.Cũng như thế, lễ hội vì lộn xộn mà trở nên đáng ngại.
Có những lễ hội phạm vi làng xã không có tầm tư tưởng, triết lý gì ghê gớm nhưng trong thời đại bùng nổ thông tin tự dưng bị đào xới, bàn tán. Hội chém lợn của dân làng Ném Thượng ở Bắc Ninh vài năm gần đây nổi tiếng vì đặc sản không đâu có. Mỗi dịp lễ hội, dân làng lại cố chen chân vào nơi diễn ra cảnh hơn một con lợn cùng lúc bị bổ đôi khi còn đang sống.
Cảnh đó sẽ tác động và để lại ấn tượng gì trong những thế hệ người làng? Họ nghĩ gì khi đem về nhà những tờ tiền quết máu lợn lấy may? Nguy cơ gì ẩn sau những hành động rập theo truyền thống, theo đám đông, không cần tư tưởng, không cần suy nghĩ?
Đảo Faroe ở Đan Mạch có lễ hội tàn sát cá heo trường diễn 4 thế kỷ nay khiến thế giới phải rùng mình. Nhưng cũng có những lễ hội thể hiện bạo lực theo chiều ngược lại. Chẳng hạn khách thập phương vẫn đổ đến Pamplona- Tây Ban Nha hằng năm để chạy đua với bò tót, bất chấp nguy cơ bị bò húc thành thương. Việc giết những con vật vô hại, thậm chí thân thiện, phản ánh tư duy ấu trĩ có lẽ phù hợp với người tiền sử hơn.
Trong thời đại bùng nổ và cập nhật thông tin toàn cầu hiện nay, ngay cả một lễ hội cấp làng cũng bị tác động. Chẳng hạn Ông Ỉn ở Ném Thượng thay vì bị bổ đôi thì nay chỉ bị khía cổ cho đỡ dã man. Từ khi người ta nói nhiều về hình thức hát quan họ cổ, hội Lim cũng bớt ca nhạc xập xình…
Nhưng những thay đổi đó hẵng còn nhỏ lắm. Lễ hội vào mỗi dịp xuân về vẫn còn nhiều vấn đề về tổng thể, trước hết thuộc về trách nhiệm của người quản lý, tổ chức. Chưa nói đến việc làm kinh tế hay thu hút du lịch, các lễ hội nên có sự điều chỉnh, tính toán và đầu tư hợp lý trong công tác tổ chức để thực sự đem lại niềm vui và sự may mắn cho những người tham gia.
Theo tienphong
Các tin khác

Cần Thơ: Họp mặt kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

Kế hoạch tổng thể về bảo vệ và thúc đẩy quyền con người

Thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp lĩnh vực y, dược cổ truyền

Đồng chí Phan Huy Vĩnh chủ trì Hội nghị tổng kết công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng tỉnh Vĩnh Phúc nhiệm kỳ 2020-2025

Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng: Báo chí Cách mạng Việt Nam: “Mạch nguồn tri thức - Kết nối niềm tin”

Phóng viên Tạp chí Sức khỏe và Môi trường được UBND tỉnh An Giang tặng Bằng khen

Hội Báo toàn quốc 2025: Tôn vinh thành tựu 100 năm Báo chí cách mạng

Phát biểu của Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận TW tại khai mạc Hội báo Toàn quốc

Tây Nam Bộ kháng chiến – Lịch sử qua ống kính
Đọc nhiều

Vĩnh Phúc bắt quả tang một cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống đang chế biến 22 con lợn dấu hiệu xuất huyết

Bệnh viện Quân y 121, Quân khu 9 gặp mặt các cơ quan báo chí nhân ngày báo chí cách mạng Việt Nam

Trung tâm Phát triển giáo dục Việt An Vĩnh Phúc: Kiến tạo nền tảng vững chắc cho thế hệ tương lai

Quảng Hưng (Quảng Bình): Lợi dụng xây dựng nghĩa trang để khai thác khoáng sản trái phép - Thủ đoạn tinh vi gây nguy hại môi trường

TP. Hồ Chí Minh: Sức khỏe tinh thần cư dân bất ổn sau sự việc bầu Ban quản trị Chung cư Lux Garden - quận 7
Videos
E-magazine Inforgraphic Video

Cảnh báo hành vi giả danh cán bộ thuế, cơ quan thuế để lừa đảo

Phòng ngừa cháy nổ trong dịp Tết Nguyên đán

Bản tin tổng hợp số 8 tháng 11 của Tạp chí Sức khoẻ & Môi trường

Hà Nội (Q.Hà Đông) : Môi trường sống của người dân không được đảm bảo bởi những công trình vi phạm TTXD

Giải pháp giảm thiểu đốt ngoài trời, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong nông nghiệp - Cơ hội từ GAHP

Ngành Thép hướng tới tiêu hao nguyên liệu thấp

Chính thức thông cầu phao tạm thay thế cầu Phong Châu (Phú Thọ)

Cách xử lý vệ sinh môi trường sau mùa bão lụt

Tạp chí Sức Khỏe & Môi Trường chia sẻ khó khăn với đồng bào chịu thiệt hại do cơn bão Yagi

Nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước góp ý kiến vào các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng

Sửa đổi Luật Điện lực: yêu cầu xuất phát từ thực tiễn

Chuyển đổi số báo chí: Thực trạng, thách thức và giải pháp

Petrovietnam: Sẵn sàng tâm thế cho chặng đường phát triển mới

Tạp chí Sức khoẻ và Môi trường kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

Vĩnh Phúc: Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam và biểu dương người làm báo tiêu biểu

Báo chí cách mạng Việt Nam: Ngọn cờ tư tưởng, động lực to lớn góp phần đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới

Biên phòng An Giang đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhì

Toàn văn diễn văn khai mạc Lễ kỷ niệm 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam

Tổng Bí thư: Báo chí cách mạng Việt Nam phải tiếp tục vươn mình mạnh mẽ, khẳng định vai trò tiên phong

Chủ tịch nước: Báo chí phải luôn là người đồng hành tỉnh táo và tin cậy cùng đất nước bước vào kỷ nguyên mới

Cần Thơ: Họp mặt kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

Thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp lĩnh vực y, dược cổ truyền

Bộ Y tế: Thu hồi toàn bộ lô thuốc nhỏ mắt, tai Ofleye Drops

Truy tìm các lô thuốc không có nguồn gốc tại nhà thuốc ở Hà Nội

Vấn nạn hàng giả: Nâng chế tài xử phạt, bịt “lỗ hổng” từ khâu quản lý

Vĩnh Tường (Vĩnh Phúc): Tuyên dương giáo viên và học sinh xuất sắc năm học 2024–2025

Vĩnh Phúc khai mạc Hội thi Thiết bị đào tạo tự làm năm 2025

Trung tâm Phát triển giáo dục Việt An Vĩnh Phúc: Kiến tạo nền tảng vững chắc cho thế hệ tương lai

Science Fair 2025 – Trải nghiệm bổ ích tại “Disneyland khoa học” của Amser
Nổi bật

Toàn văn diễn văn khai mạc Lễ kỷ niệm 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam

Tổng Bí thư: Báo chí cách mạng Việt Nam phải tiếp tục vươn mình mạnh mẽ, khẳng định vai trò tiên phong

Chủ tịch nước: Báo chí phải luôn là người đồng hành tỉnh táo và tin cậy cùng đất nước bước vào kỷ nguyên mới

Tạp chí Sức khoẻ và Môi trường kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

Vĩnh Phúc: Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam và biểu dương người làm báo tiêu biểu

Hơn 30 chuyên gia từ Mỹ và Anh khám từ thiện cho bệnh nhân nghèo

TTYT huyện Yên Lạc: Đẩy mạnh cải cách hành chính hướng tới sự hài lòng người bệnh

Bệnh viện C Thái Nguyên: Nghiên cứu và ứng dụng khoa học, kỹ thuật trong công tác khám, chữa bệnh

Bệnh viện Lao và bệnh Phổi Thái Nguyên nỗ lực vượt mọi khó khăn trong khám và điều trị bệnh

Trung tâm Y tế thị xã Phổ Yên: Nơi người bệnh gửi gắm niềm tin

Bệnh viện A Thái Nguyên: Nỗ lực, cống hiến, vì sức khỏe nhân dân

Trung tâm y tế huyện Đồng Hỷ: Nâng cao chất lượng chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân

Trung tâm Y tế Chợ Đồn (Bắc Kạn): Không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh
