Sửa Luật Đất đai: Tuyệt đối tránh hợp thức hóa các vi phạm

Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định, Luật Đất đai sửa đổi là nhiệm vụ trọng tâm trong công tác xây dựng pháp luật nhiệm kỳ này, đề nghị các cơ quan soạn thảo, thẩm tra đề cao trách nhiệm trong quá trình sửa luật, bám sát các nghị quyết của Đảng, tuyệt đối không đưa vào những vấn đề chưa chín, chưa đủ cơ sở pháp lý vào luật.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp.

Phát biểu gợi ý một số nội dung thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định việc xây dựng, hoàn thiện dự án Luật Đất đai (sửa đổi) là nhiệm vụ trọng tâm của công tác pháp luật trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh: "Chúng ta chỉ cụ thể hóa những gì đã chín, đã đủ rõ và có quyết sách của Trung ương, còn có những thứ không thể thực hiện được hoặc chưa đủ chín để Trung ương ra nghị quyết thì tuyệt đối không đưa vào dự án luật này. Tôi lấy ví dụ một dự án đang tự thỏa thuận là quan hệ về dân sự, bây giờ bảo là 80% đã thỏa thuận, đồng ý, còn 20% nữa chưa đồng ý thì có áp dụng cơ chế hành chính để thu hồi đất không.

Dân sự là dân sự, hành chính là hành chính. Khoản 5 Điều 70, các đồng chí đưa ra một quy định rất chung chung, các dự án khác đã đạt 80% thỏa thuận trở lên thì thuộc vào danh mục thu hồi đất, như thế này là không đúng với tinh thần của Hiến pháp".

Theo Chủ tịch Quốc hội, kết quả cuối cùng của quá trình xây dựng, thông qua Luật Đất đai là ví dụ sinh động nhất để đánh giá năng lực xây dựng pháp luật của Chính phủ, Quốc hội, các tổ chức, cơ quan hữu quan; đánh giá năng lực thể chế hóa chủ trương của Đảng vào chính sách, pháp luật của Nhà nước; đánh giá năng lực kiến tạo phát triển; năng lực tháo gỡ vướng mắc khó khăn trước đây và không phát sinh những khó khăn, vướng mắc mới; năng lực thể hiện tính công khai, minh bạch trong xây dựng pháp luật. Đây cũng là ví dụ sinh động nhất thể hiện việc thực hiện tốt chủ trương của Trung ương, Đảng trong việc chống tiêu cực, cài cắm lợi ích trong công tác xây dựng pháp luật.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, việc sửa đổi Luật Đất đai phải có sự cố gắng gấp bội mới đáp ứng yêu cầu. Đây là lần đầu thảo luận nhưng đã được cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra chuẩn bị công phu, cụ thể. “Tin tưởng đây là luật khó nhưng không có nghĩa không hoàn thành” - Chủ tịch Quốc hội phát biểu.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị, trong quá trình sửa đổi luật phải bám sát các chủ trương của Đảng trong Nghị quyết 18-NQ/TW, từ chủ trương đó thể chế hóa bằng quy phạm pháp luật, chứ không nhắc lại tinh thần và lời văn của Nghị quyết. Qua ý kiến thẩm tra sơ bộ, vẫn còn một số chủ trương lớn tiếp tục cần thể chế hóa.

Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, những vấn đề đặt ra nhưng chưa đủ độ chín, chưa đúng với tinh thần nghị quyết Trung ương tuyệt đối không đưa vào dự thảo luật, mà chỉ cụ thể hóa những vấn đề đã chín, đã đủ rõ và có quyết sách của Trung ương.

Một số ý kiến đề nghị cân nhắc quy định Nhà nước thu hồi đất đối với dự án khu đô thị, khu nhà ở thương mại để tránh việc lạm dụng trong thực tiễn và xảy ra nhiều khiếu kiện.

Bà Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, nêu đề xuất: "Tôi đề nghị trường hợp thu hồi đất để phát triển dự án khu đô thị, khu nhà ở thương mại thì trường hợp này cần phải áp dụng cơ chế tự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp theo đúng yêu cầu tại Nghị quyết 18. Nghị quyết 18 nói là tiếp tục thực hiện cơ chế tự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp trong chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện các dự án đô thị, nhà ở thương mại".

Cho ý kiến về dự án Luật Phòng thủ dân sự, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị cơ quan soạn thảo thể chế đầy đủ Nghị quyết 22 của Bộ Chính trị, chuẩn hóa nguyên tắc phòng thủ dân sự, làm rõ phạm vi điều chỉnh của dự thảo luật với các luật chuyên ngành khác; làm rõ quy định về thảm hoạ, căn cứ xác định cấp độ và thẩm quyền ban bố phòng thủ dân sự trên bộ, trên không, trên biển và trên không gian mạng.

Cũng trong chiều ngày 22/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết thông qua việc bổ sung dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm nay.

Dự thảo Nghị quyết cho hay, các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân có nhu cầu đấu giá được lựa chọn bất kỳ biển số nào trong kho số đấu giá của các địa phương trên toàn quốc. Khi chuyển nhượng xe, người trúng đấu giá được giữ lại biển số trúng đấu giá để đăng ký cho xe khác. Tiền thu được từ đấu giá sẽ nộp vào ngân sách Trung ương.

Bổ sung căn cứ để giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất; làm rõ đối tượng cơ sở xác định ảnh hưởng tác động của trường hợp cho thuê đất trả tiền một lần và trường hợp trả tiền hàng năm để hoàn thiện các quy định của luật; bổ sung nguyên tắc tiêu chí, điều kiện cụ thể về giao đất, cho thuê đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất trong lĩnh vực văn hóa xã hội, du lịch, tôn giáo miền núi, đồng bào dân tộc thiểu số; xác định cụ thể nguyên tắc, tiêu chí của các trường hợp không phải đấu giá quyền sử dụng đất và đấu thầu dự án có sử dụng đất để tránh lạm dụng và thực hiện yêu cầu của Nghị quyết 18-NQ/TW.

NGUYỄN VIẾT KIÊN