Thực phẩm chế biến quá mức 'có thể gây ung thư'
SK&MT - Mối liên hệ giữa thực phẩm được “siêu chế biến” (ultra-processed food), và bệnh ung thư đã được một nghiên cứu mới đây của Pháp công bố ngày 16/2 trong Tạp chí Y học Anh (British Medical Journal). Họ xếp các loại thực phẩm bao gồm những thứ bánh ngọt, viên rán thịt gà bọc bột và bánh mì sản xuất đại trà như những thực phẩm "siêu chế biến" hoặc được chế biến quá mức. Nghiên cứu trên 105.000 người cho thấy càng ăn nhiều các thực phẩm trên, nguy cơ ung thư càng cao.
Các kết quả, trong Tạp chí Y học Anh (British Medical Journal), cho thấy nếu tỷ lệ thức ăn chế biến trong chế độ ăn uống tăng 10% thì số ca ung thư phát hiện tăng 12%.
Các nhà nghiên cứu Pháp xếp bảy nhóm thực phẩm sau vào loại “siêu chế biến”:
- Bánh mì và bánh ngọt có nhân sản xuất bao gói hàng loạt;
- Đồ ăn nhẹ bao gói, ngọt hoặc mặn bao gồm bim bim.
- Sô-cô- la thanh và kẹo
- Soda và các thức uống ngọt
- Thịt viên, thịt gia cầm và cá bao bột.
- Mì ăn liền và súp làm sẵn
- Đồ ăn đông lạnh hoặc đóng đá có thời hạn sử dụng
- Thực phẩm làm chủ yếu hoặc hoàn toàn từ đường, dầu và chất béo
Thực phẩm chế biến chứa rất ít calo cũng như giá trị dinh dưỡng, nhưng lại chứa quá nhiều muối và chất béo có thể kích thích phản ứng thèm ăn trong não.Mùi vị ngon của thức ăn thường là do các chất phụ gia làm nên, do đó nếu ăn nhiều, cơ thể sẽ càng có cảm giác thèm ăn và bạn có thể sẽ tiêu thụ với số lượng vượt quá mức cho phép.Theo cách hiểu thông thường thì đó các món ăn, sản phẩm chế biến bằng biện pháp công nghiệp, hàng loạt và có các thành phẩm cho thêm vào khi chế biến.Chẳng hạn, bánh mì sản xuất hàng loạt trong nhà máy thường được coi là "thực phẩm chế biến quá mức" còn bánh mì nướng tại nhà, hoặc từ tiệm nướng báng hạng sang thì lại không phải.
Từ lâu, các nhà khoa học đã khẳng định chế độ ăn uống được biết có ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư.Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thừa cân là nguyên nhân lớn nhất có thể ngăn ngừa được, chỉ sau hút thuốc và thịt chế biến làm tăng nhẹ nguy cơ ung thư.
Những căn bệnh có thể gia tăng khi ăn các thực phẩm “siêu chế biến”:
-Tăng huyết áp:Huyết áp cao, hoặc tăng huyết áp, được gọi là 'kẻ giết người thầm lặng' vì nó thường không có biểu hiện đặc biệt cho đến khi cơn đau tim hoặc đột quỵ xảy ra. Trung tâm kiểm soát dịch bệnh Mỹ vừa ban hành một báo cáo đầy đủ về 3/4 lượng muối mà người Mỹ tiêu thụ đến từ thực phẩm chế biến sẵn hoặc đồ ăn ở nhà hàng.
Cắt giảm tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh cũng như làm trầm trọng thêm bệnh cao huyết áp.
-Tăng nguy cơ ung thư: Các loại dầu hydro hóa có liên quan đến các bệnh ung thư. Các thành phần hóa học như hydroxyanisole butylated và diacetyl trong dầu chế biến thực phẩm chế biến sẵn là những chất có tính chất gây ung thư.
Vì vậy, bạn không nên ăn nhiều các loại thực phẩm này để phòng ngừa nguy cơ ung thư.
-Làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường: Nguy cơ này xuất phát từ thực tế là nhiều thực phẩm chế biến có chứa các loại dầu hydro hóa. Các loại dầu này chứa 1 lượng lớn chất béo chuyển hóa nên nếu bạn tiêu thụ chúng nhiều sẽ dễ gây béo phì và lượng cholesterol cao, cũng như các vấn đề tiểu đường.
-Hại đường ruột: Chất béo có hại có trong thực phẩm chế biến sẵn hay thức ăn nhanh dễ làm viêm loét ruột già.
-Thúc đẩy tăng cân: Mối liên hệ giữa tiêu thụ quá mức thực phẩm chế biến sẵn và tăng cân từ lâu đã được hiểu trong cộng đồng y tế. Ngay cả như xa trở lại như năm 2003, một báo cáo của WHO thực hiện đã khẳng định thực phẩm chế biến sẵn là một trong những nguyên nhân của bệnh béo phì đang gia tăng trên toàn thế giới.
Sự kết hợp của natri, chất béo chuyển hóa, các chất làm ngọt nhân tạo và calo trong thực phẩm chế biến sẵn chính là nguyên nhân có thể dễ dàng dẫn đến béo phì.
-Ảnh hưởng tới khứu giác: Nguyên nhân khác khiến trẻ thích ăn tại các nhà hàng bán đồ ăn nhanh là những ở những đứa trẻ này hình thành thói quen thích các món chiên nhiều chất béo và uống nước ngọt.
Thói quen này dễ khiến những người trẻ thích nghi với các loại thức ăn không tốt và cản trở khứu giác đối với những món ăn tốt cho sức khỏe như rau quả.
-Dễ gây 'nghiện': Thức ăn nhanh trong thành phần chủ yếu là thịt và dễ gây 'nghiện'. Và khi đã thành thói quen đồng nghĩa với việc bạn phải sử dụng với tần suất cũng như số lượng nhiều, việc này rất không tốt.
Ngày nay, căn bệnh ung thư đang trở thành mối lo ngại của toàn thể xã hội bởi vì tỷ lệ bệnh nhân mắc căn bệnh này ngày một tăng cao. Bệnh ung thư được hình thành từ nhiều nguyên nhân khác nhau như do gien di truyền, do tác động môi trường sống, do sức đề kháng và việc ăn uống hàng ngày với những thực phẩm thiếu lành mạnh, tiềm ẩn nguy cơ gây bệnh cũng là một nguyên nhân lớn mà chúng ta cần cảnh giác và có sự thay đổi, điều chỉnh sao cho phù hợp.
Linh Đức