UNICEF: Tử vong ở trẻ sơ sinh vẫn ở con số báo động
SK&MT - Theo Báo cáo mới nhất của Quỹ Nhi đồng LHQ (UNICEF) về tử vong trẻ sơ sinh, tử vong trẻ sơ sinh trên toàn thế giới vẫn ở con số cao đáng báo động, đặc biệt ở các quốc gia nghèo nhất. Theo đó, hàng năm, có 2,6 triệu trẻ sơ sinh trên thế giới không sống qua được tháng đầu tiên của cuộc đời, trong đó có 1 triệu em bị tử vong vào ngay ngày các em được sinh ra. Nhiều trẻ sơ sinh sinh ra tại các nước nghèo, định chế yếu kém hay có chiến tranh, phải chết vô ích vì thiếu dịch vụ chăm sóc căn bản – 80% tử vong sơ sinh là có thể tránh được.
Trẻ em ở các quốc gia như Nhật Bản, Iceland và Singapore có cơ hội được sống cao nhất, trong khi đó trẻ em sinh ra ở Pakistan, Cộng hòa Trung Phi và Afghanistan phải đối mặt với những nguy cơ tồi tệ nhất.
Theo Báo cáo, ở những nước thu nhập thấp, tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh trung bình là 27 trẻ trên 1000 ca sinh. Ở các nước có thu nhập cao, tỷ lệ này là 3 trẻ trên 1000 ca sinh. Trẻ sơ sinh ở các nước có nguy cơ cao nhất có nguy cơ bị tử vong cao hơn gấp 50 lần trẻ em sinh ra ở những nơi an toàn nhất. Riêng ở Việt Nam, tỷ lệ này là 1 trẻ trên 87 ca sinh, xếp thứ 80/184 quốc gia.Mỹ không có tên trong 10 quốc gia đầu bảng, mà xếp hạng 41 về an toàn của trẻ sơ sinh.
Báo cáo cũng cho biết 8 trong 10 nơi nguy hiểm nhất cho trẻ sơ sinh nằm trong khu vực châu Phi cận Xahara, nơi mà phụ nữ có thai ít có cơ hội được trợ giúp khi sinh nở do nghèo đói, chiến tranh và hệ thống y tế yếu kém. Nếu tất cả các nước có thể giảm tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh xuống bằng tỷ lệ của các quốc gia thu nhập cao vào năm 2030 thì 16 triệu sinh mạng sẽ được cứu sống.
Hơn 80% tử vong trẻ sơ sinh do trẻ bị sinh non, các biến chứng khi sinh hoặc các bệnh truyền nhiễm khác như viêm phổi, nhiễm trùng. Các trường hợp tử vong này có thể ngăn ngừa được nếu được các bà mẹ được trợ giúp bởi các bà đỡ qua đào tạo và các biện pháp ngăn ngừa khác được thực hiện như có nước sạch, vệ sinh tẩy uế, nuôi con bằng sữa mẹ trong những giờ đầu tiên, tiếp xúc da trực tiếp và dinh dưỡng tốt.
Tuy nhiên, thiếu các cán bộ y tế và bà đỡ được đào tạo đồng nghĩa với việc hàng nghìn trẻ sinh ra không được hưởng các trợ giúp cần thiết để có thể sống được. Ví dụ, ở Na Uy có 218 bác sỹ, y tá và bà đỡ cho 10.000 người thì tỷ lệ này là 1 trên 10.000 người ở Somalia. Tuy nhiên, Rwanda là trường hợp điển hình minh chứng đầu tư thích ứng hỗ trợ dân lợi tức thấp có thể đem lại kết quả cao - tử vong của hài nhi sơ sinh tại Rwanda đã giảm hơn 50% trong thời kỳ từ 1990 đến 2016.
Trong tháng 2/2018, UNICEF phát động Chiến dịch "Tất cả trẻ em được sống" (Every Child ALIVE) - một chiến dịch toàn cầu nhằm thay mặt cho trẻ sơ sinh trên toàn thế giới đưa ra yêu cầu và cung cấp các giải pháp. Thông qua Chiến dịch, UNCIEF kêu gọi các chính phủ, các nhà cung cấp dịch vụ y tế, các nhà tài trợ, khối tư nhân, các doanh nghiệp, gia đình hãy hành động để các trẻ em sinh ra được sống.
Các hành động đó bao gồm: Tuyển dụng, đào tạo, duy trì và quản lỷ một số lượng phù hợp các bác sỹ, y tá và nữ hộ sinh có chuyên môn về chăm sóc bà mẹ và trẻ sơ sinh; Đảm bảo các cơ sở y tế vệ sinh sạch sẽ, hoạt động tốt, có nước sạch, xà phòng và điện, mà mọi bà mẹ và trẻ em có thể tiếp cận được; Ưu tiên cung cấp cho các bà mẹ và trẻ sơ sinh các thuốc thiết yếu và các trang thiết bị cần thiết để đảm bảo sự khởi đầu khỏe mạnh; Tăng cường khả năng của nữ vị thành niên, các bà mẹ và trẻ em trong việc đưa ra yêu cầu và tiếp nhận các dịch vụ có chất lượng.
Linh Đức