WHO chính thức điều tra về việc thế giới đối phó với Covid-19
Tháng 5/2020, hội nghị toàn thể các thành viên của WHO đã thống nhất về nguyên tắc sẽ tiến hành một cuộc điều tra độc lập về đại dịch Covid-19, một trong các khủng hoảng y tế nghiêm trọng nhất với nhân loại, nhằm rút ra các kinh nghiệm cho tương lai. Tháng 7/2020, WHO thông báo lập Ủy ban Đánh giá Độc lập, dưới sự đồng chủ tọa của cựu thủ tướng New Zealand, Helen Clark, và cựu tổng thống Liberia, Ellen Johnson Sirleaf.
Hơn 120 chuyên gia khắp nơi trên thế giới đã ứng cử vào Ủy ban này. Danh sách 11 thành viên của Ủy ban Đánh giá Độc lập được công bố hôm 3/9. Trong danh sách này, có chuyên gia về SIDA người Pháp Michel Kazatchkine, cựu Ngoại trưởng Anh, David Miliband, cựu Tổng thống Mêhicô, Ernesto Zedillo, chuyên gia Trung Quốc về các bệnh hô hấp, bác sĩ Chung Nam Sơn (Zhong Nanshan) hay cựu Chủ tịch Quỹ Thế giới chống SIDA, Lao và Sốt rét, ông Mark Dybul người Mỹ. Các chuyên gia sẽ trình báo cáo sơ bộ đầu tiên vào tháng 10 tới, trước khi đệ nạp báo cáo cuối cùng vào tháng 5/2021.
Trong việc tổ chức đối phó toàn cầu với đại dịch Covid-19, WHO bị rất nhiều chỉ trích, đặc biệt là trong giai đoạn đầu tiên, bị cáo buộc là đã chậm trễ trong việc tuyên bố “tình trạng khấp cấp toàn cầu”, chỉ được đưa ra vào ngày 30/01/2020, trong lúc dịch bệnh đã được phát hiện lần đầu tiên tại Trung Quốc từ cuối tháng 12/2019. WHO cũng bị phê phán là đưa ra nhiều khuyến cáo mâu thuẫn, liên quan đến con đường lây truyền virus, hay trong việc đeo khẩu trang.
Định chế quốc tế này cũng bị dư luận lên án là đã tỏ ra quá mức dễ dãi với Trung Quốc. Chính quyền Mỹ của tổng thống Donald Trump nhiều lần tố cáo WHO là “con rối trong tay Bắc Kinh”. Chuyên gia Michel Kazatchkine, thành viên trong Ủy ban Đánh giá Độc lập về đại dịch của WHO, cũng từng chỉ trích mạnh mẽ WHO về điểm này. Trong số các thành viên của Ủy ban vừa được bổ nhiệm, có cựu Chủ tịch tổ chức Y sĩ Không Biên giới Joanna Liu, cũng có thái độ phê phán mạnh mẽ WHO trong việc đối phó với đại dịch Ebola tại miền tây châu Phi.
Riêng về thái độ của Mỹ đối với WHO, nhiều nhà quan sát cũng lưu ý, thái độ dễ dãi của tổng thống Trump với Trung Quốc cũng được coi là một nguyên nhân khiến chính nước Mỹ chủ quan trước đại dịch.
L.Đ