WHO đưa ra 6 biện pháp để ngăn dịch

Đáng chú ý, trong một ngày qua, Mỹ tiếp tục là quốc gia có số ca mắc mới Covid-19 cao nhất trên thế giới với 12.057 ca, theo sau là Tây Ban Nha và Italy và Đức.

Hiện Italy là nước có số ca COVID-19 tử vong cao nhất thế giới với số ca tử vong là 7.503, nhiều gấp đôi Trung Quốc đại lục (3.281 ca tử vong trong số 81.218 ca mắc COVID-19), riêng 24 giờ qua, có thêm 683 người tử vong. Tổng số ca nhiễm của Italy đến sáng 26/3 là 74.386 ca, số ca hồi phục là 9.362 ca, tuy nhiên số ca nguy kịch là khá lớn, 3.489 ca.

Tại Tây Ban Nha, số ca tử vong cũng đã vượt Trung Quốc đại lục và hiện ở mức 3.647 ca trong số 49.515 người mắc bệnh.

Kế tiếp là Pháp, với 25.233 ca mắc trong đó có 1.331 ca tử vong trong, đứng thứ 5 thế giới về số người tử vong chỉ sau Italy, Tây Ban Nha, Trung Quốc và Iran với 2.077 ca tử vong trong số 27.017 ca mắc

Nước Anh ghi nhận 9.529 ca mắc bệnh COVID-19 với 465 ca tử vong. Đáng chú ý trong ngày 25/3, Thái tử Anh Charles đã được xác nhận có kết quả xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2.

Đức đã ghi nhận 37.323 ca nhiễm virus SARS-CoV-2 và 206 ca tử vong. Trong một động thái siết chặt quy định nhập cảnh, Chính phủ Đức thông báo từ ngày 25/3 sẽ tạm cấm nhập cảnh các lao động thời vụ từ nước ngoài cho đến khi có thông báo tiếp theo nhằm ngăn chặn dịch COVID-19 lây lan.

Tại khu vực Đông Nam Á, số ca mắc mới tiếp tục tăng cao tại Malaysia, Thái Lan, Indonesia, Singapore và Philippines. Trong đó, số ca mắc Covid-19 tại các nước Malaysia, Thái Lan, Indonesia và Philippines đều vượt mức 600 ca.

Trong đó, số ca mắc tại Malaysia vẫn đứng đầu khu vực với 1.796 ca mắc và 20 ca tử vong. Thái Lan ghi nhận 934 ca mắc và bốn ca tử vong, Indonesia ghi nhận 790 ca mắc và 58 ca tử vong. Philippines ghi nhận 636 ca mắc và 38 ca tử vong.

Singapore ghi nhận 558 ca mắc và hai ca tử vong.

Người ra đường được kiểm tra thân nhiệt tại một chốt của cảnh sát ở Bangkok hôm 26/3.

• WHO đưa ra 6 biện pháp để ngăn dịch

Trong cuộc họp báo ngày 25/3, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus đánh giá, đại dịch Covid-19 tiếp tục gây thiệt hại lớn không chỉ về sức khỏe mà còn nhiều mặt khác trong đời sống.

Để làm chậm sự lây lan của Covid-19, nhiều quốc gia đã đưa ra các biện pháp chưa có tiền lệ, tác động lớn đến xã hội và kinh tế như đóng cửa trường học và doanh nghiệp, hủy sự kiện thể thao, yêu cầu người dân ở nhà và bảo đảm an toàn cá nhân. WHO hiểu rằng các quốc gia đang nỗ lực đánh giá thời điểm và mức độ họ có thể nới lỏng các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh của mình.

WHO kêu gọi tất cả các quốc gia đã ban bố biện pháp phong tỏa tận dụng thời gian này để tấn công virus SARS-CoV-2. Đây chính là cánh cửa cơ hội thứ hai để đẩy lùi dịch bệnh.

WHO khuyến cáo các quốc gia nên thực hiện sáu hoạt động quan trọng. Thứ nhất, phát triển, huấn luyện và huy động lực lượng lao động trong hệ thống chăm sóc sức khỏe và y tế cộng đồng. Thứ hai, triển khai hệ thống tìm kiếm mọi ca nghi nhiễm virus SARS-CoV-2 ở cấp độ cộng đồng. Thứ ba, tăng cường sản xuất, năng lực và sẵn sàng làm xét nghiệm. Thứ tư, xác định, điều chỉnh và trang bị các cơ sở sẽ được sử dụng để điều trị và cách ly bệnh nhân. Thứ năm, triển khai kế hoạch, quy trình cụ thể để cách ly những người đã tiếp xúc với ca bệnh. Thứ sáu, tập trung toàn bộ chính phủ vào việc ngăn chặn và kiểm soát Covid-19.

WHO cho rằng, sáu biện pháp nêu trên là cách tốt nhất để ngăn chặn và chấm dứt sự lây nhiễm, do đó khi các biện pháp hạn chế dỡ bỏ thì virus SARS-CoV-2 sẽ không xuất hiện trở lại nữa.

Các biện pháp quyết liệt như tìm kiếm, cách ly, làm xét nghiệm, điều trị và truy tìm những người tiếp xúc với người bệnh không chỉ là cách tốt nhất mà còn nhanh nhất để các nước sớm dỡ bỏ các hạn chế nghiêm ngặt về kinh tế và xã hội.

Tổng Giám đốc WHO nhấn mạnh, thế giới cần có nhiều phương thức truyền thông hấp dẫn và sáng tạo về sức khỏe cộng đồng. Vào những thời điểm khó khăn như lúc này, phim và các phương tiện truyền thông khác không chỉ đóng vai trò lớn trong việc truyền tải thông điệp quan trọng về sức khỏe mà còn lan tỏa một trong những liều thuốc tốt nhất, đó là niềm hy vọng.

*Thái Lan: Tình trạng khẩn cấp toàn quốc bắt đầu có hiệu lực

Thái Lan đã đóng cửa biên giới trên bộ, trên biển, trên không, với một số ngoại lệ, từ lúc 0h ngày 26/3, khi tình trạng khẩn cấp bắt đầu có hiệu lực. Các địa điểm như hộp đêm, sân chơi, nhà thi đấu tại Bangkok cũng sẽ bị đóng cửa vô thời hạn.

Loạt biện pháp đầu tiên được ban hành hôm 25/3 theo sắc lệnh về tình trạng khẩn cấp yêu cầu người lớn tuổi và người có sức khỏe kém hạn chế ra đường trừ trường hợp vô cùng cần thiết.

Những người vi phạm có thể bị phạt tù lên đến 2 năm hoặc phạt tiền 40.000 baht (1.200 USD), hoặc cả hai. Những hành vi vi phạm không được đề cập trong sắc lệnh có thể bị phạt bởi các luật khác liên quan đến sức khỏe và sự an toàn của cộng đồng.

*Mỹ: Đại dịch làm giảm sức chiến đấu cuả quân đội

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper đã hạ lệnh dừng luân chuyển quân trong 60 ngày nhằm hạn chế COVID-19 lây lan. Đây là biện pháp mạnh nhất cho đến nay của Bộ Quốc phòng Mỹ và sẽ ảnh hưởng đến các lực lượng quân sự Mỹ trên khắp thế giới.

Ông Esper cho rsừng: “Mục đích của việc này là để bảo đảm rằng chúng ta không mang virus về nước, ảnh hưởng đến người khác, và không lây lan virus trong lực lượng”.

Quyết định dừng luân chuyển quân cho thấy mối quan ngại ngày càng lớn của Lầu Năm góc về tình trạng dịch bệnh lây lan nhanh chóng. Cho đến nay đã có 227 quân nhân Mỹ nhiễm COVID-19.

Trong bối cảnh số ca nhiễm COVID-19 của Mỹ tăng liên tục và các đợt tập trận phải huỷ, các quan chức Lầu Năm góc phải thừa nhận dịch bệnh này có thể ảnh hưởng đến sự sẵn sàng của quân đội đối với xung đột hoặc khủng hoảng.

* SARS-CoV-2 lây lan chậm hơn ở các nước xứ nóng.

Nhiều kết quả nghiên cứu mới giúp củng cố quan điểm SARS-CoV-2 lây lan chậm hơn ở các nước xứ nóng.

Theo New York Times, các nghiên cứu gần đây cho thấy virus SARS-CoV-2 lây lan nhanh ở nhiệt độ từ 3-17 độ C. Vì vậy, những vùng khí hậu ấm có khả năng lây nhiễm Covid-19 thấp hơn. Cũng theo nghiên cứu này, các nước gần xích đạo và ở khu vực Nam Bán cầu được ghi nhận có số ca nhiễm thấp hơn 6% so với toàn cầu.

“Bất kỳ nơi nào có nhiệt độ lạnh, số ca nhiễm đều tăng nhanh hơn. Có thể thấy ở châu Âu, dù hệ thống y tế được xem là hàng đầu nhưng vẫn có số ca nhiễm tăng đột biến", ông Qasim Bukhari, nhà nghiên cứu từ Viện Khoa học Công nghệ Massachusetts nói.

Một phân tích của các nhà nghiên cứu tại Tây Ban Nha và Phần Lan cũng cho biết chủng virus này sống ở những vùng có nhiệt độ thấp, khô ráo.

Yếu tố nhiệt độ ảnh hưởng đến sự lây lan cũng có thể dễ dàng nhìn thấy tại Mỹ. Các khu vực có nhiệt độ ấm như Arizona, Florida và Texas, có mức bùng phát chậm hơn so với các bang lạnh như Washington, New York và Colorado. Những bang như California có mức bùng phát dịch trung bình do nhiệt độ không quá lạnh hoặc nóng.

Chính phủ Trung Quốc cũng từng công bố báo cáo với nội dung như vậy. Trong giai đoạn bùng phát dịch, tỷ lệ nhiễm bệnh ở các thành phố cận nhiệt thấp hơn vùng lạnh.

Theo Jarbas Barbosa, Trợ lý Giám đốc văn phòng khu vực châu Mỹ của WHO, sẽ mất từ 4-6 tuần nữa để có thể xác định rõ ràng hơn về cách mà Covid-19 phát triển ở thời tiết khác nhau. Đồng thời, hiện còn nhiều bí ẩn về Covid-19 chưa được khám phá nên không rõ vào mùa thu sắp tới, SARS-CoV-2 có phát triển mạnh mẽ hay không.

*Thiếu nhân viên y tế và trang thiết bị cản trở cuộc chiến chống dịch

Hàng ngũ nhân viên y tế mỏng manh ở châu Âu đang dần kiệt sức trước sức tấn công của Covid-19, thậm chí họ có thể trở thành nguồn lây truyền virus corona.

Trong số hơn 40.000 ca mắc Covid-19 ở Tây Ban Nha, có đến 5.400 người (gần 14%) là các nhân viên y tế. Đây là quốc gia duy nhất trên thế giới có tỷ lệ y, bác sỹ nhiễm bệnh ở mức 2 chữ số.

Nhưng vấn đề này đang lan rộng ra khắp châu Âu. Tại Italy, Pháp, Tây Ban Nha, hơn 30 chuyên gia chăm sóc sức khỏe chết vì Covid-19, hàng nghìn người khác phải tự cách ly.

Tại tỉnh Brescia của Italy, 10 đến 15% bác sĩ và y tá bị nhiễm bệnh. Tại Pháp, hệ thống bệnh viện công ở Paris ghi nhận 490 nhân viên y tế bị lây nhiễm virus và tỷ lệ này đang tiếp tục gia tăng.

Ở bệnh viện La Paz ở Madrid, 426 nhân viên y tế bị cách ly tại nhà sau khi được xác nhận mắc Covid-19 hoặc có dấu hiệu nhiễm bệnh.

Tại bệnh viện Igualada nhỏ hơn ở Catalonia, 1/3 trong số 1.000 nhân viên bệnh viện phải ngừng làm việc.

Khi các bác sỹ, y tá ngã bệnh, gánh nặng gia tăng lên các hệ thống chăm sóc sức khỏe vốn đã quá tải vì đợt dịch lan rộng. Và nhiều người trong số họ đang trở thành nguồn lây nhiễm virus.

Nhiều số liệu mới giúp củng cố quan điểm SARS-CoV-2 lây lan chậm hơn ở các nước xứ nóng

Với ổ dịch lớn thứ 2 ở châu Âu là Tây Ban Nha, họ không có đủ lượng thiết bị dự trữ y tế cần thiết. Các bác sỹ và y tá phải làm việc trong tình trạng thiếu hụt khẩu trang, gang tay và các thiết bị y tế cần thiết khác. Tình cảnh ngặt nghèo khiến các chuyên gia chăm sóc sức khỏe ở nước này liên tục yêu cầu viện trợ thiết bị. Với những người nhiễm bệnh, họ chìm trong cảm giác bất lực.

Sự lây lan báo động trong các bệnh viện khiến chính phủ nước này vốn đang phải vật lộn giải quyết tình trạng thiếu vật tư y tế giờ phải tính cách bổ sung vào lượng nhân viên y tế bị thiếu hụt.

Tuần trước, giới chức Tây Ban Nha lên kế hoạch tuyển dụng khẩn cấp thêm 50.000 nhân viên chăm sóc sức khỏe từ sinh viên tới các bác sỹ nghỉ hưu.

Ở Pháp và Italy, các quan chức và chuyên gia chăm sóc sức khỏe nói họ bị sốc vì thiếu thiết bị. Chính phủ Tây Ban Nha đang tăng cường mua các thiết bị y tế cũng như phân phối khoảng 650.000 bộ dụng cụ xét nghiệm mới trên cả nước. 2 máy bay chở hàng của Trung Quốc chất đầy khẩu trang và các thiết bị y tế khác vừa hạ cánh xuống Madrid và Zaragoza hôm 24/3. Chúng sẽ hỗ trợ thêm cho các nhân viên y tế khỏe mạnh còn lại tại các bệnh viện, giúp họ chống chọi trong những ngày dịch tới.

Tờ New York Times của Mỹ, trong bài viết mới đây nhan đề: “Thế giới cần khẩu trang. Trung Quốc làm ra chúng nhưng lại tích trữ”, viết: Một nửa số khẩu trang trên toàn cầu được sản xuất ở Trung Quốc, công xưởng của thế giới. Tỉ lệ này có lẽ đã tăng thêm đáng kể khi đại dịch Covid-19 bùng phát từ Vũ Hán.

Thế nhưng khi số trường hợp nhiễm SARS-CoV-2 ở Trung Quốc tăng hơn 70 nghìn người và tính đến thời điểm hiện tại là hơn 81 nghìn ca bệnh, Trung Quốc cung không kịp đủ cầu và phải nhập khẩu, có lúc lên tới 20 triệu khẩu trang phẫu thuật, kháng khuẩn chỉ trong vòng 24 giờ.

Indonesia, Tanzania hay Kenya là những nguồn cung cho Trung Quốc. Các nước khác, khi chưa rơi vào cảnh khốn khó vì đại dịch Covid-19, cũng gửi hỗ trợ hàng trăm nghìn chiếc mỗi đợt.

Khối lượng sản xuất khẩu trang ở Trung Quốc tăng mạnh trong cuộc chiến chống đại dịch. Tính đến đầu tháng Ba, Trung Quốc đạt năng suất xuất xưởng 116 triệu thành phẩm mỗi ngày, cao gấp 12 lần so với trước đây.

Trung Quốc huy động toàn bộ năng lực sản xuất, kể cả nhà máy của các công ty nước ngoài đặt tại đây, để phục vụ nhu cầu trong nước. Do đó, xu hướng chuyển cơ sở sản xuất tới công xưởng thế giới để giảm thiểu chi phí là một phần lý do khiến Mỹ và các nước châu Âu rơi vào cảnh thiếu hụt khẩu trang vào lúc này.

Nguồn cung khẩu trang từ các nước khác cũng bị chặn lại. Ấn Độ, Thái Lan, Hàn Quốc, Nga, Đức, Séc… ra lệnh ngừng xuất khẩu mặt hàng này để ưu tiên đáp ứng cầu trong nước. Chuỗi cung ứng toàn cầu bị tắc nghẽn.

Tình trạng khan hiếm xảy ra theo hiệu ứng domino là lý do để Mỹ xem lại chuỗi cung ứng mà hiện tại đang phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc và một số ít quốc gia khác. Mike Bowen, đồng sở hữu Prestige Ameritage, nhà cung ứng khẩu trang lớn nhất Mỹ, từng cảnh báo điều này và kêu gọi chính phủ khuyến khích các doanh nghiệp trải rộng công xưởng, chi nhánh ra các khu vực khác ngoài Trung Quốc.

Trong khi đó, nguồn cung trong nước của Mỹ không đủ thay thế. Một nhà máy của Strong Manufacturers có thể đạt năng suất 9 triệu khẩu trang mỗi tháng, nhưng để mở rộng trong thời gian ngắn là điều không thể.

Nguyên liệu sản xuất khẩu trang của công ty này được nhập chủ yếu từ Vũ Hán. Để đẩy mạnh sản xuất đối phó với đại dịch Covid-19, Trung Quốc cũng phải hạn chế xuất khẩu và tăng cường thu mua nguyên liệu từ nước khác.

Cũng theo New York Times, Mỹ có 12,7 nghìn máy thở nhưng không phải tất cả đều được đưa vào sử dụng. Bài toán đặt ra cũng gần giống như câu chuyện về vaccine, khi đại dịch qua đi, bệnh viện sẽ không cần đến số lượng máy thở nhiều đến vậy trong khi chi phí cho chúng quá đắt đỏ.

Máy thở không hề rẻ, giá từ 25 nghìn đến 50 nghìn USD mỗi chiếc và đòi hỏi những chuyên viên được đào tạo vận hành. Cách tốt nhất để tăng số lượng máy thở được sử dụng trong thời kỳ đại dịch là chính phủ thu mua và cho các trung tâm điều trị "mượn" tạm thời. Dẫu vậy, không phải nước nào cũng có nguồn ngân sách và tài trợ như Mỹ.

Nguồn cung loại thiết bị y tế này cũng không nhiều và không thể tăng lên trong thời gian ngắn như khẩu trang. Ở Mỹ và nhiều nước khác, quy trình sản xuất máy thở buộc phải qua kiểm nghiệm trong thời gian dài, bởi chiếc máy có năng lực duy trì duy trì sự sống cho bệnh nhân phải đáp ứng những quy định khắt khe. Chỉ có năm công ty cung cấp hơn một nửa số máy thở cho cả nước Mỹ.

Mỹ tạm thời chưa rơi vào tình trạng thiếu máy thở trong cuộc chiến chống Covid-19. Tuy nhiên một số nước khác như Italy, nơi bệnh viện và các cơ sở điều trị bệnh nhân nhiễm SARS-CoV-2 quá tải, tình hình xấu hơn nhiều.

Italy chỉ có khoảng ba nghìn máy thở với một công ty cung cấp duy nhất là Siare Engineering. Tốc độ sản xuất của Siare là 160 chiếc/ngày và cần phải tăng gấp bốn lần để đáp ứng nhu cầu hiện tại.

Theo tạp chí MIT Technology Review, chuỗi cung ứng cũng là vấn đề khiến việc sản xuất máy thở không thể diễn ra ồ ạt. “Máy thở có rất nhiều linh kiện phức tạp và hàng trăm bộ phận rất nhỏ được sản xuất ở nhiều nơi, trong khi nhu cầu cả thế giới đang tăng cao. Không có cách nào để tăng cường sản xuất nhanh chóng", Tiến sĩ Tom Frieden, từng làm việc ở Trung tâm kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ cho biết.

Linh Đức