Chủ tịch nước quyết định đặc xá cho hơn 2.400 phạm nhân dịp Quốc khánh 2/9

Ngày 31.8.2022, Văn phòng Chủ tịch nước phối hợp với Bộ Công an, Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Ngoại giao và các cơ quan có liên quan tổ chức họp báo công bố Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước cho những phạm nhân đang chấp hành án phạt tù và những phạm nhân đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù có đủ điều kiện được đặc xá theo quy định của pháp luật.

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà, giới thiệu về ý nghĩa, nội dung của đợt đặc xá năm 2022

Tham dự họp báo có các đồng chí: Phạm Thanh Hà, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước; Thiếu tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an; Hà Kim Ngọc, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao; Phạm Quốc Hưng, Phó Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao; đại diện lãnh đạo một số bộ, ngành liên quan...

Chủ trì buổi họp báo, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà , đã giới thiệu về ý nghĩa, nội dung của đợt đặc xá năm 2022 và công bố Quyết định của Chủ tịch nước. Ông cho biết đặc xá năm 2022 một lần nữa tiếp tục khẳng định chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước và truyền thống nhân đạo của dân tộc Việt Nam đối với những người phạm tội, khuyến khích họ hối cải, rèn luyện trở thành người có ích cho xã hội.

Đặc xá cũng là sự ghi nhận kết quả cải tạo, chấp hành tốt các nội quy, quy định của phạm nhân, là kết quả của quá trình giáo dục, cải tạo phạm nhân, thể hiện sự phối hợp chặt chẽ. Cũng theo ông Hà, khác với những lần đặc xá trước, quyết định đặc xá lần này có những quy định chặt chẽ hơn về điều kiện được đề nghị đặc xá và các trường hợp không đề nghị đặc xá. Do đó, số phạm nhân được đặc xá lần này cũng ít hơn so với các lần đặc xá trước.

Theo Quyết định số 978/QĐ-CTN của Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đặc xá cho 2.434 phạm nhân đang chấp hành án phạt tù và 03 người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù, 01 người đang được hoãn chấp hành án phạt tù, có đủ điều kiện được hưởng đặc xá năm 2022. Quyết định có hiệu lực từ ngày 01/9/2022.

Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long phát biểu và trả lời các câu hỏi của báo chí tại buổi họp báo.

Đặc xá năm 2022 một lần nữa khẳng định chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước và truyền thống nhân đạo của dân tộc Việt Nam đối với những người phạm tội, khuyến khích họ hối cải, rèn luyện trở thành người có ích cho xã hội. Đồng thời, đặc xá cũng là sự ghi nhận kết quả cải tạo, chấp hành tốt các nội quy, quy định của phạm nhân; là kết quả của quá trình giáo dục, cải tạo phạm nhân, thể hiện sự phối hợp chặt chẽ giữa trại giam, gia đình, các cơ quan có liên quan và toàn xã hội trong việc thực hiện chính sách hình sự của Đảng và Nhà nước Việt Nam.

Ngày 01/7/2022, Chủ tịch nước đã có quyết định thành lập Hội đồng tư vấn đặc xá do Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh làm Chủ tịch Hội đồng và các uỷ viên là đại diện lãnh đạo các cơ quan, trong đó Bộ Công an là cơ quan thường trực của Hội đồng.

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước cho biết, khi xem xét đặc xá đều phải tuân thủ theo những nguyên tắc nhất định, đó là: Đặc xá phải được tiến hành nghiêm minh, chặt chẽ, công khai, dân chủ, đảm bảo công bằng, đúng đối tượng và đúng điều kiện đã được quy định để tất cả các phạm nhân có đủ điều kiện đều được xem xét và không để bất kỳ phạm nhân nào không đủ điều kiện theo quy định lại được xem xét đặc xá.

Đồng chí cũng cho biết, các hình phạt bổ sung khác như: Cấm đảm nhận chức vụ, cấm cư trú, quản chế, phạt tiền, bồi thường dân sự... những phạm nhân được đặc xá vẫn phải chấp hành đầy đủ theo quy định của pháp luật.

“Mọi hành vi vi phạm pháp luật đều bị xử lý theo đúng quy định của pháp luật Việt Nam, vì vậy, tất cả những phạm nhân được đặc xá lần này đều là những người có hành vi vi phạm pháp luật hình sự và đã bị Tòa án nhân dân các cấp tuyên phạt, nay những phạm nhân này có đủ điều kiện được xem xét, đặc xá. Vì vậy, đặc xá không có sự phân biệt đối xử hoặc hạn chế với bất kỳ phạm nhân nào cho dù phạm nhân đó là người Việt Nam hay là người có quốc tịch nước ngoài, nếu phạm nhân đó có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật đều được xét đặc xá” - Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước khẳng định.

Theo báo cáo của Bộ Công an, đa số những phạm nhân được đặc xá đã có ý thức hoàn lương, hướng thiện, nhanh chóng tái lập cuộc sống, hoà nhập với cộng đồng. Trong đó, có nhiều người đã có cuộc sống ổn định, có người thành đạt và tham gia đóng góp tích cực vào các hoạt động của xã hội, được ghi nhận...

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc cho biết, sau khi rà soát hồ sơ, có 16 phạm nhân quốc tịch nước ngoài được đặc xá dịp này, gồm các quốc tịch: Úc (1 người), Canada (1 người), Mỹ (3 người), Trung Quốc (4 người), Pháp (1 người), Campuchia (2 người), Nigeria (1 người), Malaysia (2 người) và Lào (1 người).

Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long cho biết, tổng số tiền các phạm nhân thực hiện nghĩa vụ án phí, trả tài sản… là 67 tỷ đồng, trong đó phạm nhân nộp nhiều nhất là hơn 4 tỷ đồng. Ngoài ra, trong đợt đặc xá 2022 có 08 phạm nhân phạm tội thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi chỉ đạo được đặc xá...

Trả lời câu hỏi về trường hợp phạm nhân Phan Sào Nam (vụ đánh bạc ngàn tỉ đồng) có được đặc xá lần này hay không, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long cho biết, Phan Sào Nam không được đặc xá.

Trong số phạm nhân được đặc xá có 8 trường hợp thuộc các vụ án do Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực chỉ đạo.

Cũng như những lần đặc xá trước đây, quá trình xét quyết định cho những phạm nhân đang chấp hành hình phạt tù và những phạm nhân đang được hoãn, tạm đình trì chấp hành hình phạt tù được thực hiện chặt chẽ, công khai, công bằng, chính xác và bảo đảm dân chủ theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên khác với những lần đặc xá trước, quyết định về đặc xá lần này đã được thực hiện với những quy định chặt chẽ hơn về điều kiện được đề nghị đặc xá và các trường hợp không đề nghị đặc xá, do đó số phạm nhân được đặc xá lần này cũng ít hơn so với những lần đặc xá trước.

Đặc xá năm 2022 quyết định tha tù trước thời hạn cho những phạm nhân đang chấp hành hình phạt tù tại các Trại giam, Trại tạm giam và những phạm nhân đang được hoãn tạm, đình chỉ chấp hành hình phạt tù có điều kiện theo quy định tại Quyết định số 766 ngày 1/7/2022 của Chủ tịch nước. Tuy nhiên các hình phạt bổ sung khác như cấm đảm nhận chức vụ, cấm cư trú, quản chế, phạt tiền, bồi thường dân sự… những phạm nhân được đặc xá vẫn phải chấp hành đầy đủ theo quy định của pháp luật.

Toàn cảnh buổi họp báo.

Chính phủ đã có nghị định 49/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật thi hành án hình sự về tái hòa nhập cộng đồng, Chủ tịch nước đề nghị Bộ Công an và các bộ, ngành, địa phương rà soát, khắc phục tồn tại để tiếp tục triển khai tốt nghị định này, nhân rộng các mô hình tái hòa nhập cộng đồng và vươn lên làm giàu ở một số địa phương.

Chủ tịch nước nhấn mạnh đến vai trò quan trọng của địa phương, yêu cầu cấp ủy, chính quyền và cộng đồng các địa phương tạo mọi điều kiện để người được đặc xá tha thù trước thời hạn sớm hòa nhập cộng đồng, làm ăn sinh sống và thực thi pháp luật tại địa phương tốt nhất, tránh kỳ thị người được đặc xá. Tổ chức hỗ trợ, tạo việc làm cho người được đặc xá sớm ổn định cuộc sống, từng bước trở thành người có ích cho xã hội, công dân gương mẫu tại địa phương. Bộ Công an tạo đăng ký cấp căn cước công dân cho người được đặc xá.

Tại buổi làm việc, Chủ tịch nước chỉ đạo sau khi Hội đồng Tư vấn đặc xá trình hồ sơ đề nghị đặc xá, Văn phòng Chủ tịch nước phối hợp rà soát hồ sơ một lần nữa trước khi trình Chủ tịch nước để tránh xảy ra sai sót.

Cùng với đó là tổ chức họp báo công bố Quyết định của Chủ tịch nước để đúng ngày 1-9 có thể triển khai Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước. Sau đặc xá, các cơ quan chức năng cần rút kinh nghiệm về công tác đặc xá năm 2022, khắc phục các tồn tại để công tác đặc xá trong những năm tiếp theo được thực hiện tốt hơn.

Ở Việt Nam, mọi hành vi vi phạm pháp luật đều bị xử lý theo đúng quy định của pháp luật Việt Nam, vì vậy tất cả những phạm nhân được đặc xá lần này đều là những người có hành vi vi phạm pháp luật hình sự Việt Nam và đã bị TAND các cấp tuyên phạt theo các chế tài đang được quy định tại BLHS và BLTTHS, nay những phạm nhân này có đủ điều kiện được xem xét đặc xá.

Chính vì vậy đặc xá không có sự phân biệt đối xử hoặc hạn chế đối với bất kỳ phạm nhân nào, cho dù phạm nhân đó là người Việt Nam hay người có quốc tịch nước ngoài, nếu phạm nhân đó có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật thì đều được xét đặc xá.

Phương Dung