Lượng CO2 từ hoạt động của con người đang đe dọa Trái đất

Theo báo cáo mới nhất của Đài quan trắc cacbon dưới lòng đất (Deep Carbon Observatory) do hơn 500 nhà khoa học hàng đầu khắp thế giới thực hiện đã cho thấy bức tranh toàn cảnh về lượng cacbon được lưu trữ, thải ra, và tái hấp thụ từ các hoạt động của tự nhiên và con người.

Lượng CO2 từ hoạt động sản xuất con người đang đe dọa Trái đất

Theo đó, lượng thải CO2 từ hoạt động của con người hiện nay đã vượt xa lượng khí thải từ núi lửa. Cụ thể, khoảng 43.500 gigaton CO2 (1 gigaton = 1 tỷ tấn, tương đương khí từ khoảng 3 triệu chiếc Boeing 747) là ở trên bề mặt Trái đất, bao gồm dưới lòng nước, trong khí quyển… và 1,85 tỷ gigaton CO2 còn lại hiện nằm bên trong các lớp cấu trúc của Trái đất như lớp vỏ, lớp măng ti, hay trong lõi.

Cũng theo báo cáo, lượng khí thải CO2 hằng năm do con người thải ra nhiều gấp 100 lần lượng khí từ hoạt động núi lửa. Chẳng hạn năm 2018, con người thải ra 37 gigaton khí CO2, trong khi núi lửa chỉ thải 0,37 gigaton.

Nhóm nghiên cứu cho biết trong suốt lịch sử hình thành Trái đất, lượng cacbon chỉ tăng cao khi gặp những trường hợp siêu thiên tai bất ngờ.

Nhóm ước tính tác động của sự kiện hố Chicxulub hình thành 66 triệu năm trước do sao băng va phải làm tăng thêm từ 425 đến 1.400 gigaton CO2 cho Trái đất.

"Tuy nhiên, lượng CO2 mà con người thải ra trong 12 năm gần đây gần như tương đương với tất cả lượng khí từ các sự kiện thiên tai trong quá khứ" - GS Marie Edmond, chuyên ngành hóa thạch và núi lửa thuộc Trường Queens College (Anh), cho biết.

Tương tự, PGS Celina Suarez - chuyên ngành địa chất học thuộc ĐH Arkansas (Mỹ), chia sẻ lượng khí hiện tại mà chúng ta thải ra đã tương đương với lượng khí thải từ những thiên tai gây ra các cuộc đại tuyệt chủng trong lịch sử Trái đất.

Kết quả trên được nhóm đăng trên tạp chí Elements, được đánh giá như thêm một hồi chuông cảnh báo về lượng CO2 khủng khiếp mà con người thải ra hằng năm.

Các nhà khó học cảnh báo, nếu nhân loại không giảm lượng khí thải carbon dioxide vào năm 2035, nhiệt độ trung bình hàng năm vào cuối thế kỷ XXI sẽ tăng 4,5-5 độ C, giới khoa học cảnh báo. Và điều này có nghĩa là một nửa dân số thế giới sẽ chết vì thời tiết bất thường không thích hợp với sự sống, một nửa khác sẽ tham gia vào các cuộc xung đột vũ trang giành nguồn tài nguyên còn lại và chiến tranh thế giới sẽ nổ ra.

Theo các nhà nghiên cứu, tỷ lệ của các nguồn năng lượng tái tạo - tuabin gió, nhà máy thủy điện, điện pin mặt trời - trong cán cân năng lượng của tất cả các quốc gia sẽ tăng 2% mỗi năm, nếu không, sau năm 2035 sẽ là quá muộn để quyết định một điều gì đó. Các biện pháp kịp thời sẽ dẫn đến thực tế là vào cuối thế kỷ, nhiệt độ trung bình hàng năm sẽ tăng chỉ 2 độ C. Điều này được coi là tương đối an toàn. Trong trường hợp này, hậu quả của biến đổi khí hậu sẽ không quá nghiêm trọng và nhân loại sẽ có thể đối phó với chúng.

Ngoài ra, một phần dân số của hành tinh sẽ phải đối mặt với sức nóng bất thường với độ ẩm đủ cao. Trong điều kiện như vậy, cơ thể không thể làm mát hiệu quả, điều này rất quan trọng cho sự sống còn. Do đó, rất có khả năng sẽ không thể sống ở những khu vực rộng lớn xung quanh đường xích đạo.

Như một nhóm nhà khoa học quốc tế tính toán, từ năm 2031 đến 2080, mọi người sẽ chết thường xuyên hơn do nhiệt độ quá cao. Ví dụ, ở Brazil, tỷ lệ tử vong do nhiệt sẽ tăng 770 %, ở Hoa Kỳ - 400-525 %, ở châu Âu - thêm 400 %.

Ngày nay, khí hậu nóng lên khó có thể biến con người thành thú dữ, nhưng nó có thể kích động các cuộc xung đột quân sự dữ dội. Theo công trình nghiên cứu của các nhà khoa học từ Đại học Stanford (Mỹ), khi nhiệt độ trung bình hàng năm tăng 2 độ (đây là kịch bản thuận lợi nhất), nguy cơ đụng độ vũ trang trên toàn thế giới tăng 13%. Nếu Trái đất nóng lên 4 độ, thì xác suất hành động quân sự tăng lên 26%. Hơn nữa, những xung đột bắt đầu xuất hiện trong từng quốc gia riêng lẻ, cũng có thể biến thành một cuộc chiến chống lại tất cả.

Ngày nay, khoảng từ 3 đến 20 % các cuộc đụng độ vũ trang trên thế giới là do biến đổi khí hậu. Ngay cả những khác biệt nhỏ về nhiệt độ và những thay đổi về lượng mưa cũng kích động bạo lực, từ xung đột cá nhân đến các cuộc chiến toàn diện. Hầu hết chúng thường xảy ra với sự gia tăng mạnh và đáng kể về nhiệt độ.

Theo ý kiến của nhóm nghiên cứu khoa học quốc tế, điều này có thể là do thực tế sức nóng có thể ảnh hưởng đến sinh hóa của não - chất dẫn truyền thần kinh điều chỉnh cảm xúc bị phá hủy. Mặt khác, nhiệt độ cao góp phần vào việc sản xuất testosterone trong cơ thể, điều đó ảnh hưởng đến mức độ hung hăng của con người. Đó là lý do tại sao năm này qua năm khác số lượng tội phạm và tự tử lớn nhất được ghi nhận trong bối cảnh thời tiết nóng bất thường.

Giới khoa học cho rằng việc từ bỏ sử dụng xe hơi cá nhân, di chuyển theo đường hàng không và chuyển sang chế độ ăn chay là những cách hiệu quả nhất để chống lại hiện tượng khí hậu nóng lên.

Linh Đức