Bộ đội Quân khu 9 - Nỗ lực tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ

Tri ân sâu sắc

Ngày 27/6 vừa qua, tại Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh Bến Tre (nay là tỉnh Vĩnh Long) tổ chức Lễ truy điệu và an táng 51 hài cốt liệt sĩ được quy tập tại huyện Thạnh Phú, Giồng Trôm và Bình Đại. Trước đó, từ ngày 23/5 đến ngày 17/6, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh đã phối hợp với chính quyền các địa phương nói trên tổ chức tìm kiếm, quy tập HCLS tại các nghĩa trang tạm thời chiến tranh và tổ chức lấy mẫu sinh phẩm. “Các nghĩa trang tạm thời trong chiến tranh chôn cất liệt sĩ tại huyện Thạnh Phú, Giồng Trôm và Bình Đại chủ yếu là lực lượng bộ đội địa phương hy sinh, nhưng không rõ số lượng.

Lực lượng chức năng tỉnh Vĩnh Long tổ chức truy điệu, an táng hài cốt liệt sĩ.

Nhiều năm qua, các cơ quan chức năng của tỉnh đã tổ chức tìm kiếm, quy tập nhưng do địa hình thay đổi, nhân chứng không còn, hoặc lớn tuổi, không còn khả năng nhớ rõ vị trí chôn cất liệt sĩ; hồ sơ, sơ đồ mộ chí không còn được lưu trữ, do vậy không thể xác định rõ thời gian hình thành nghĩa trang, địa điểm quy tập, vị trí mộ liệt sĩ được chôn cất... Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, nêu cao ý thức trách nhiệm và sự tri ân sâu sắc, công tác tìm kiếm, quy tập HCLS được thực hiện đúng theo kế hoạch; tổ chức bàn giao, đón nhận, truy điệu, an táng chu đáo, trang nghiêm, tạo được sự hài lòng, trân trọng của thân nhân, gia đình liệt sĩ”, Trung tá Thạch Phước Sô Banh, Trưởng ban Chính sách, Phòng Chính trị, Bộ CHQS tỉnh Vĩnh Long cho biết.

Trải qua các cuộc kháng chiến, quân và dân trên địa bàn Quân khu 9 đã không quản gian khổ hy sinh, đóng góp nhiều sức người, sức của cho công cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và thực hiện nghĩa vụ quốc tế cao cả. Tuy đã rất nỗ lực, nhưng đến nay vẫn còn nhiều liệt sĩ vẫn chưa tìm được hài cốt; nhiều HCLS dù đã được quy tập về các nghĩa trang nhưng vẫn chưa xác định được thông tin, danh tính.

Với phương châm “Còn thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ còn tổ chức tìm kiếm, quy tập”, từng giai đoạn mùa khô hằng năm, các đơn vị, địa phương trên địa bàn Quân khu đều xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập HCLS chặt chẽ; tổ chức thông tin, tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ; rà soát, xác minh bổ sung, cung cấp thông tin về những trường hợp mộ liệt sĩ chưa quy tập sau khi tiến hành kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập HCLS…

Trung tá Đinh Văn Hải, Trưởng ban Chính sách, Bộ CHQS tỉnh An Giang, chia sẻ, “Công tác tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ được triển khai sâu rộng từ tỉnh đến xã, phường, người dân trong nước và nhân dân bên phía Campuchia. Chúng tôi tổ chức tuyên truyền bằng nhiều hình thức như thông qua các hội nghị, trên các phương tiện thông tin đại chúng, các hoạt động dân vận, phát tờ rơi, phiếu cung cấp thông tin nơi hy sinh, nơi an táng của liệt sĩ; tổ chức khám bệnh, cấp thuốc miễn phí, tặng quà cho nhân dân… Mùa khô năm 2021 đến nay, Đội K92 và K93, Bộ CHQS tỉnh đã tìm kiếm, quy tập, hồi hương được 476 HCLS tại Campuchia và trong nước”.

Cán bộ, chiến sĩ Đội K90, Cục Chính trị Quân khu 9 tìm kiếm HCLS tại Campuchia.

Nỗ lực vượt khó để sớm đưa các liệt sĩ về với đất mẹ

Ngày 23/11/2000, cùng với các Đội quy tập hài cốt liệt sĩ K91, K92, K93, Đội K90 (Cục Chính trị Quân khu 9) cũng được thành lập. Gần 25 năm thực hiện nhiệm vụ trên đất Campuchia và trong nước, cán bộ, chiến sĩ đơn vị luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, nỗ lực vượt khó để sớm đưa các liệt sĩ về với đất mẹ.

Theo Thượng tá Lã Phú Huy, Đội trưởng Đội K90 cho biết, đơn vị được giao nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập, hồi hương HCLS tại 2 tỉnh Kandal và Kampong Chhnang (Campuchia), địa bàn rất rộng, địa bàn rộng, lực lượng đóng phân tán, nhỏ lẻ; thời tiết, dịch bệnh diễn biến phức tạp… do vậy cán bộ, chiến sĩ gặp không ít khó khăn, nhất là trong công tác khảo sát, tìm kiếm thông tin mộ liệt sĩ. “Chúng tôi thường xuyên phối hợp, hiệp đồng với cơ quan chức năng các địa phương, các tiểu khu, chi khu quân sự để tuyên truyền, nắm thông tin, kịp thời thông báo khi có phát hiện mới.

Khi thực hiện nhiệm vụ tại Campuchia, đơn vị thường đóng quân tại các cơ sở thờ tự, tranh thủ giờ nghỉ, ngày nghỉ, cán bộ, chiến sĩ sẽ tổ chức dọn vệ sinh môi trường, sửa chữa nhà, điện, nước; kết hợp tuyên truyền vận động, khám chữa bệnh, cấp phát thuốc. Thông qua các buổi lễ, các sư trụ trì cũng giới thiệu, tuyên truyền về ý nghĩa, nhiệm vụ của đơn vị. Nhờ vậy, mỗi năm, đơn vị tiếp nhận, xử lý hàng trăm thông tin mộ liệt sĩ; đồng thời tổ chức rà soát, thống kê thông tin mộ liệt sĩ đã, đang và chưa được khảo sát, đào tìm để làm cơ sở cho việc xây dựng kế hoạch thực hiện nhiệm vụ thời gian tiếp theo.

Quá trình thực hiện nhiệm vụ, cán bộ, chiến sĩ chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, quy định của địa phương; giải quyết tốt mối quan hệ với cấp ủy, chính quyền, các cơ quan chức năng trong, ngoài nước và nhân dân; bảo đảm an toàn tuyệt đối về người, cơ sở vật chất và phương tiện”, Thượng tá Lã Phú Huy nói.

Bộ đội Quân khu 9 - Nỗ lực thực hiện nhiệm vụ thiêng liêng.

Quản lý, chỉ đạo trực tiếp Đội K92 và K93 thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập, hồi hương HCLS trong nước và tại một số địa phương bên Campuchia, Đại tá Cao Minh Tâm, Phó chính ủy Bộ CHQS tỉnh An Giang, tâm sự: “Số lượng HCLS hy sinh bên phía Campuchia còn tương đối nhiều. Tuy nhiên, qua nhiều năm việc tìm kiếm, quy tập, hồi hương ngày càng khó khăn, bởi thông tin về mộ chí ngày càng ít, địa hình thay đổi; việc xác định khu vực có mộ gặp rất nhiều khó khăn. Mặt khác, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, cán bộ, chiến sĩ còn phải đối mặt với tình trạng khô hạn kéo dài, thiếu nước ngọt ở giữa rừng sâu thẳm. Nguy hiểm hơn nữa bởi bom, mìn còn sót lại sau chiến tranh, bộ đội nhiều lúc sinh hoạt nơi rừng thiêng nước độc nên dễ phát sinh dịch bệnh; việc tìm kiếm chủ yếu bằng sức người... Dẫu vậy, ai cũng thể hiện sự quyết tâm, kiên trì thực hiện nhiệm vụ”.

Bên cạnh nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập, hồi hương HCLS, Đội K92 và K93 còn làm tốt công tác dân vận, tuyên truyền đặc biệt, công tác dân vận trong đối ngoại quốc phòng, đối ngoại nhân dân. Các đơn vị thường xuyên tổ chức tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa của công tác tìm kiếm, quy tập, hồi hương HCLS cho nhân dân trên các địa bàn với nhiều hình thức như: Kết hợp tuyên truyền với các đợt thăm hỏi, tặng quà; khám bệnh, cấp thuốc; phối hợp trồng cây xanh… Kết quả công tác dân vận đã tạo sự tin tưởng của các cấp chính quyền, nhân dân Campuchia; tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị thực hiện tốt nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập, hồi hương HCLS.

Cùng với tổ chức tìm kiếm, quy tập, những năm qua, việc chi trả, thanh quyết toán và bảo đảm trang bị đối với tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập HCLS cũng được các đơn vị, địa phương trên địa bàn Quân khu 9 thực hiện chặt chẽ, công khai, minh bạch, bảo đảm đúng, đủ theo quy định.

Trao đổi với chúng tôi, Đại tá Nguyễn Văn Hận, Trưởng phòng Chính sách, Cục Chính trị Quân khu 9, cho biết: “Trên cơ sở các văn bản, hướng dẫn của các cấp, Ban Chỉ đạo 515 các đơn vị, địa phương, trực tiếp là Bộ CHQS các tỉnh, thành phố đã phát huy tốt vai trò tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện đúng đủ các chế độ, chính sách. Việc bảo đảm tốt chế độ, chính sách và trang thiết bị, phương tiện hỗ trợ đã góp phần khắc phục khó khăn, động viên tinh thần các lực lượng hoàn thành tốt nhiệm vụ”.

Cán bộ, chiến sĩ Đội K92, Bộ CHQS tỉnh An Giang tìm kiếm, quy tập HCLS tại Campuchia.

Bằng tâm huyết, trách nhiệm, thể hiện lòng tri ân công lao to lớn của các liệt sĩ, giai đoạn 2021-2025, các đơn vị, địa phương trên địa bàn Quân khu 9 đã tìm kiếm, quy tập được 1.220 HCLS trong và ngoài nước (trong đó 19 HCLS xác định được danh tính). “Có được kết quả trên là nhờ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, sâu sát của Ban Chỉ đạo quốc gia 515, sự hướng dẫn, giúp đỡ của các cơ quan chuyên môn; sự lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ của Thường trực Ban Chỉ đạo 515 Quân khu và sự nỗ lực cố gắng, tận tâm với nhiệm vụ, không quản ngại khó khăn của cán bộ, chiến sĩ các đơn vị, địa phương trên địa bàn. Thường vụ Đảng ủy, Bộ tư lệnh Quân khu và cán bộ, chiến sĩ LLVT Quân khu luôn xác định nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính HCLS còn thiếu thông tin là việc làm trọng tâm, xuyên suốt. Do vậy, thời gian tới, chúng tôi tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác giáo dục, tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; nắm chắc tình hình, định hướng tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng trong và ngoài nước để được cung cấp nhiều thông tin về HCLS, phục vụ cho nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập, hồi hương. Đồng thời, kết hợp chặt chẽ giữa thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập HCLS với làm tốt công tác dân vận… tạo sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân và hệ thống chính trị đối với nhiệm vụ thiêng liêng, cao cả”, Thiếu tướng Huỳnh Văn Ngon, Phó chính ủy Quân khu 9 khẳng định.