Ô nhiễm tiếng ồn, mối nguy lớn cho sức khoẻ

(SK&MT) - Trên thế giới, từ lâu người dân đã rất bức xúc với việc ô nhiễm tiếng ồn. Ở nhiều nước phát triển có những quy định rất khắt khe trong việc chống tiếng ồn trong các khu đô thị nên ngoài đường hầu như không có tiếng còi xe. Các loại tiếng ồn đều được khống chế trong quy định cho phép. Người ta quy định khắt khe là thế nhưng vẫn có khá nhiều người bị stress và các bệnh do ô nhiễm tiếng ồn gây ra.

Về sinh lý, trên một mức nào đó, tiếng ồn gây thương tích tai, làm điếc. Trong môi trường ồn, ta dễ bị bệnh về giấc ngủ (không ngủ được, cấu trúc của giấc ngủ bị rối loạn). Sống trong tiếng ồn, ta có thể bị đau đầu, lâu dần thành bệnh kinh niên, mất khả năng làm việc, hay là ít nhất là mất giá trị sống. Nguy hại hơn nữa là những bệnh về tim mạch và huyết áp. Ngoài ra nhiều bệnh gây ra do ô nhiễm tiếng ồn thường nằm trong bệnh cảnh phức tạp của một số bệnh khác nên thầy thuốc cũng khó phân biệt.

Về tâm lý, môi trường ồn có thể gây cho ta stress, căng thẳng thần kinh, dễ cáu, nóng nảy, hung hăng,dễ bị kích động,...

Về xã hội, ở trong tiếng ồn ta hay phán đoán người khác, nghi ngờ và lo sợ trước người khác, khó tiếp xúc với người khác...

Theo số liệu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) thì trong vòng 3 thập kỉ trở lại đây nạn ô nhiễm tiếng ồn đang trở nên bức xúc, ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường và chất lượng sống của con người, nhất là ở các quốc gia đang phát triển.

Số liệu thống kê mới nhất của WHO cho thấy tại châu Âu, 40% dân số khu vực này đang bị phơi ra môi trường ô nhiễm tiếng ồn, đặc biệt là tiếng ồn của các phương tiện giao thông.

Bộ Môi trường Mỹ (EPA) cảnh báo để hạn chế bệnh điếc, mọi người không nên tiếp xúc với môi trường có độ ồn lớn hơn 70 dBA trong khoảng thời gian 24 giờ liên tục. Ngoài ra, nếu làm việc liên tục trong môi trường có độ ồn trên 55 dBA (ngoài trời) và 45 dBA (trong nhà) trong thời gian dài liên tục cũng sẽ gây ảnh hưởng đến sức nghe.

Bộ Môi trường Đức (GFEA) gần đây đã hoàn thành nhiều nghiên cứu và phát hiện thấy mối nguy hại của tiếng ồn đối với sức khoẻ, như giảm thính lực, làm tăng stress, tăng huyết áp... Cũng theo GFEA, ngoài tiếng ồn công nghiệp, thì tiếng ồn về âm nhạc, như nhạc rock, nhạc disco, hoặc các loại nhạc phát ra từ thiết bị giải trí cá nhân cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Một trong những hiện tượng thường thấy là ù tai và dần dẫn đến mất sức nghe và thực tế có người còn rất trẻ nhưng do nghe nhạc ở độ ồn lớn và quá lâu nên đã bị điếc.

Những loại tiếng ồn được gọi chung là tiếng ồn môi trường, thủ phạm là do các phương tiện giao thông cơ giới như xe ô tô, xe con, xe tải, tàu hoả, máy bay... gây ra.

Một nghiên cứu mới đây của Anh cho thấy, tiếng ồn từ các phương tiện giao thông sẽ làm rút ngắn tuổi thọ của con người, tăng nguy cơ đột quỵ. Nghiên cứu trên do Tạp chí Tim mạch châu Âu thực hiện. Dữ liệu được thu thập từ 8,6 triệu người sống tại London từ năm 2003-2010 cho thấy: Những người bị bao bọc bởi tiếng ồn giao thông lớn hơn 60db (decibel) có nguy cơ chết sớm hơn khoảng 4% so với những người chịu tiếng ồn dưới 55db. Tiến sĩ Jaana Halonen đến từ Trường Vệ sinh và Y học nhiệt đới London cho biết, để thực hiện nghiên cứu này, các nhà khoa học đo lượng tiếng ồn giao thông theo các mốc từ 7h-23h và ngược lại; đồng thời tìm mối liên hệ giữa số người chết và tỉ lệ nhập viện. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xác định 55db là mức độ tiếng ồn có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe. Trong khi đó, tại London, hơn 1,6 triệu người hiện sống trong môi trường tiếng ồn cao hơn mức 55db.

Theo thống kê, tại Mỹ hằng năm người ta đã phải tốn hơn 5 tỷ USD để chữa trị cho những bệnh nhân bị ô nhiễm tiếng ồn. Ðây cũng là một vấn đề rất quan trọng mà chúng ta phải chú ý trong khi môi trường sống đô thị của chúng ta hiện nay có quá nhiều tiếng ồn, đặc biệt là tiếng ồn từ còi xe, tiếng động của xe cơ giới. Ðã có không ít trường hợp xảy ra tai nạn giao thông do tiếng còi xe quá to làm người đi xe máy giật mình té xe và bị xe tải cán chết.

Để hạn chế mức độ ô nhiễm tiếng ồn nhiều nước trên thế giới hiện đang áp dụng nhiều phương pháp mới. Tại châu Âu, người ta đã đưa ra nhiều đạo luật mang tính bắt buộc áp dụng cho các cơ sở sản xuất các phương tiện giao thông, quy định những nơi các phương tiện này không được phép đi vào, lắp các thiết bị hấp thụ tiếng ồn, thậm chí phạt nặng những phương tiện không có các chi tiết giảm ồn và nhiều giải pháp mang tính tình thế khác. Các gia đình không nên cho con cái nghe nhạc quá nhiều, nhất là dùng tai nghe có âm thanh lớn, nghiêm cấm các cơ sở khiêu vũ, vũ trường, karaoke, hoạt động quá giờ quy định và phát ra âm thanh chói tai, còn các cơ sở sản xuất bắt buộc phải trang bị đầy đủ phương tiện phòng hộ chống ồn, khám bệnh định kỳ cho người lao động để can thiệp sớm những loại bệnh nghề nghiệp do tiếp xúc với tiếng ồn lâu ngày gây ra…

Linh Đức