WHO: Sốt xuất huyết hiện hoành hành tại 128 quốc gia

Báo cáo của WHO cho hay 5 quốc gia có số người nhiễm sốt xuất huyết cao nhất thế giới trong năm nay đều là các nước Mỹ Latinh, đứng đầu là Brazil với hơn 2 triệu trường hợp, tiếp đó lần lượt là Mexico, với gần 214.000 trường hợp; Nicaragua, với 157.500 trường hợp; Colombia, với 106.000 trường hợp; và Honduras, với 96.400 trường hợp.

Ngoài khu vực Mỹ Latinh, Bangladesh ở khu vực Nam Á cũng là nước chịu nhiều ảnh hưởng từ bệnh truyền nhiễm này, với 92.000 ca, cao nhất kể từ khi ghi nhận lần bùng phát dịch đầu tiên trong lịch sử vào năm 2000.

WHO cảnh báo các đợt bùng phát dịch sốt xuất huyết đã tăng đáng kể trên toàn thế giới trong vài thập kỷ qua và hiện đây là bệnh truyền nhiễm qua muỗi có tốc độ lây lan cao nhất thế giới.

Vào thập kỷ 1970, sốt xuất huyết có mặt tại 9 quốc gia thì hiện tại nó đã có mặt tại 128 quốc gia và có thể tác động tới 96 triệu người.

Phó Tổng Giám đốc WHO, Tiến sỹ Soumya Swaminathan thừa nhận bất chấp những nỗ lực của tổ chức này, các biện pháp hiện tại nhằm kiểm soát dịch bệnh sốt xuất huyết tỏ ra không đủ hiệu quả, buộc WHO phải tìm kiếm những chiến lược mới.

Một trong những chiến lược đang được xem xét là kỹ thuật làm vô sinh loài muỗi truyền nhiễm sốt xuất huyết, Aedes Aegypti, bằng tia phóng xạ. Đây là kỹ thuật được Bộ Nông nghiệp Mỹ phát triển đầu tiên nhằm kiểm soát một số loài sâu bệnh làm hại cây trồng và vật nuôi.

Qua 60 năm phát triển, hiện biện pháp này được sử dụng trong ngành nông nghiệp tại tất cả các châu lục và chứng minh được mức độ an toàn cao, và do đó WHO đang kỳ vọng việc áp dụng kỹ thuật này với muỗi Aedes Aegypti, cũng là vật chủ truyền nhiễm các bệnh nhiệt đới nguy hại khác như chikungunya và zika, sẽ làm đáng kể "dân số" của loài muỗi này, và qua đó là nguy cơ lây lan các bệnh truyền nhiễm trên.

Các nhà khoa học Brazil đang tiến hành cuộc thử nghiệm một loại vi khuẩn có tên khoa học là Wolbachia, có khả năng ngăn chặn sự lây lan của virus gây bệnh sốt xuất huyết. Kết quả ban đầu khá khả quan với số ca mắc bệnh sốt xuất huyết và Zika giảm đáng kể.

Theo các nhà khoa học Brazil, vi khuẩn Wolbachia hoạt động theo hai cách, thứ nhất là tăng cường khả năng đề kháng của hệ miễn dịch ở muỗi, giúp chúng ít có nguy cơ lây nhiễm virus gây bệnh sốt xuất huyết. Thứ hai, trong trường hợp con muỗi đã nhiễm virus sốt xuất huyết, vi khuẩn Wolbachia sẽ kiềm chế sự phát triển của virus sốt xuất huyết và hạn chế khả năng lây virus này sang người.

Các nhà khoa học đã ghi nhận sự sụt giảm đáng kể các ca mắc sốt xuất huyết và sốt chikungunya tại các khu thử nghiệm của hai thành phố trên. Giới chuyên gia kỳ vọng kết quả này sẽ góp phần không nhỏ trong cuộc chiến ngăn chặn sự lây lan của dịch sốt xuất huyết.

Tuy nhiên, ông Luciano Moreira, chủ nhiệm công trình nghiên cứu trên, nhận định vi khuẩn Wolbachia không phải là phép màu để có thể xóa sổ hoàn toàn căn bệnh sốt xuất huyết. Theo ông, nơi nào có con người, ở đó có muỗi, do vậy cần phải thực hiện các giải pháp tổng thể, bao gồm việc làm sạch môi trường xung quanh, xóa bỏ nơi có nước tù đọng để tránh việc muỗi đẻ trứng, và hướng tới giải pháp phát triển vaccine phòng bệnh.

Sốt xuất huyết là loại virus do muỗi lan truyền phổ biến nhất trên thế giới. Các bệnh truyền nhiễm qua muỗi, trong đó có sốt rét, sốt xuất huyết, zika, chikungunya và sốt vàng, chiếm tới 17% các ca bệnh truyền nhiễm trên toàn cầu, và cướp đi sinh mạng của khoảng 700.000 người mỗi năm, theo thống kê của WHO.

Linh Đức