"Bác sĩ cho mọi nhà" - Trao quyền lựa chọn cho người dân
Sáng kiến y tế từ xa "Bác sĩ cho mọi nhà" minh chứng vai trò của chuyển đổi số đối với việc thúc đẩy bình đẳng trong việc tiếp cận chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam.
Những thông tin trên được nhấn mạnh tại Hội thảo chia sẻ kết quả triển khai chương trình tư vấn khám, chữa bệnh từ xa tại tuyến y tế cơ sở sử dụng phần mềm "Bác sĩ cho mọi nhà" do Bộ Y tế phối hợp với Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tổ chức cuối tháng 7 này.
Thông tin tại hội thảo cho thấy, việc triển khai phần mềm sáng tạo này đã thay đổi việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe bằng cách trao quyền cho người bệnh lựa chọn và đặt hẹn với các cán bộ y tế vào thời điểm phù hợp nhất. Người dân có nhu cầu khám, chữa bệnh có thể nhận được sự chăm sóc y tế kịp thời từ trạm y tế xã với sự tư vấn của bác sĩ tuyến trên thông qua kết nối trực tuyến sử dụng ứng dụng 'Bác sĩ cho mọi nhà".
Việc triển khai phần mềm y tế từ xa "Bác sĩ cho mọi nhà" đã thay đổi việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe bằng cách trao quyền cho người bệnh lựa chọn và đặt hẹn với các cán bộ y tế vào thời điểm phù hợp nhất. |
Cách tiếp cận này không chỉ giảm chi phí cho người bệnh khi được chăm sóc y tế từ xa mà còn nâng cao năng lực của cán bộ y tế tại trạm y tế xã, thúc đẩy hệ thống chăm sóc sức khỏe linh hoạt hơn.
"Bác sĩ cho mọi nhà" được triển khai từ năm 2020. Quá trình thực hiện đến nay đã qua hai giai đoạn: phát triển phần mềm và thử nghiệm tại các tỉnh Hà Giang, Bắc Kạn và Lạng Sơn từ năm 2021 đến năm 2022. Dựa trên những kết quả tích cực và bài học từ giai đoạn ban đầu này, giai đoạn 2 được thực hiện tại 5 tỉnh: Thừa Thiên Huế, Quảng Ngãi, Bình Định, Đắk Lắk và Cà Mau.
"Bác sĩ cho mọi nhà" là cầu nối cán bộ y tế tại trạm y tế xã với các đơn vị y tế tại tuyến huyện và các tuyến trên, giúp công tác tư vấn, hướng dẫn điều trị hiệu quả. Chương trình có tính năng cuộc gọi truyền hình, hỗ trợ thực hiện các cuộc họp giao ban hoặc sinh hoạt chuyên môn. Phần mềm còn có ứng dụng điện thoại thông minh thân thiện với người dùng, trao quyền cho người dân trong cộng đồng địa phương, bao gồm cả người dân tộc thiểu số và người khuyết tật, tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn diện.
Từ tháng 11/2022, phần mềm "Bác sĩ cho mọi nhà" đã được cài đặt và triển khai tại 1.403 cơ sở y tế cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã tại 5 tỉnh, tất cả đều được kết nối thông suốt với Trung tâm dữ liệu của Bộ Y tế. Chương trình cũng đã thiết lập các phòng chức năng tư vấn khám, chữa bệnh từ xa tại 75 rạm y tế xã có nguy cơ cao thông qua việc trang bị 75 bộ máy tính để bàn, webcam microphone và loa ngoài với chất lượng tốt để đảm bảo dịch vụ tư vấn khám, chữa bệnh từ xa hiệu quả.
Sáng kiến y tế từ xa này đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ các cán bộ y tế, với 4.900 cán bộ ở cấp tỉnh, huyện và xã được đào tạo để sử dụng ứng dụng "Bác sĩ cho mọi nhà" một cách hiệu quả. Chương trình cũng đạt được những kết quả ấn tượng từ người dân trong cộng đồng, với 755.000 tài khoản cho người dân đã được tạo, khoảng 28.000 yêu cầu hẹn khám đã đặt thông qua hệ thống này tính tới tháng 6/2023.
Một trong những điểm nổi bật chính của dự án này là tiềm năng mang lại những cải tiến rõ rệt trong việc tiếp cận và kết quả chăm sóc sức khỏe không chỉ trong bối cảnh COVID-19.
Chiến lược này giúp kiểm soát dịch bệnh, giảm quá tải ở các cơ sở y tế tuyến trên, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh tại tuyến dưới. Việc đảm bảo chuyển tuyến kịp thời và sự chỉ đạo liên tục của các cơ sở y tế và các bác sĩ chuyên khoa tuyến trên khi có yêu cầu sẽ mang lại kết quả chăm sóc sức khỏe tốt hơn cho người dân.
Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, trong thời gian qua công tác ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số y tế đã từng bước phát triển và đạt được một số thành quả ban đầu đáng khích lệ.
Ngay từ năm 2020, Bộ Y tế đã triển khai đề án "Khám, chữa bệnh từ xa" theo Quyết định số 2628/QĐ-BYT và khai trương 1.000 điểm cầu. Đến nay Đề án đang được các nơi tích cực triển khai với hàng vạn lượt người bệnh được tư vấn khám, chữa bệnh từ xa trên toàn quốc. Trong bối cảnh giãn cách do COVID-19, việc xây dựng và triển khai Đề án này càng cho thấy tính hiệu quả của Đề án.
"Để việc triển khai hoạt động khám, chữa bệnh từ xa được chuẩn hóa, Bộ Y tế đã tham mưu nội dung Điều số 80 về khám, chữa bệnh từ xa và được Quốc hội ban hành Luật Khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi năm 2023. Hiện nay Bộ Y tế đang xây dựng các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật Khám chữa bệnh sửa đổi và sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định trong năm 2023. Nội dung khám, chữa bệnh từ xa sẽ được quy định cụ thể, chi tiết hơn, tạo điều kiện cho các cơ sở y tế, người hành nghề và đặc biệt là người bệnh được hưởng lợi từ hoạt động này" - Thứ trưởng Bộ Y tế thông tin.
Từ năm 2020, nhằm nâng cao năng lực y tế cơ sở và cải thiện tiếp cận của người dân và đồng bào dân tộc thiểu số miền núi, vùng sâu vùng xa với dịch vụ y tế chất lượng cao, UNDP đã đồng hành cùng Bộ Y tế phát triển và thực hiện chương trình tư vấn khám chữa bệnh từ xa tại tuyến y tế cơ sở sử dụng phần mềm "Bác sĩ cho mọi nhà" tại Hà Giang, Bắc Kạn, Lạng Sơn và đạt được những kết quả đánh khích lệ ban đầu. "Bộ Y tế đánh giá rất cao nỗ lực của tổ chức UNDP và các chuyên gia đã chung tay cùng Bộ Y tế làm được những điều có ý nghĩa cho người dân ở những vùng khó khăn" - Lãnh đạo Bộ Y tế bày tỏ.
"Trong giai đoạn tới, Bộ Y tế sẽ tiếp tục phối hợp với UNDP để huy động nguồn lực thực hiện chương trình chuyển đổi số y tế, hoàn thành các chỉ tiêu về chương trình nông thôn mới và nông thôn mới nâng cao thuộc phạm vi quản lý của Bộ Y tế, hướng tới việc quản lý sức khỏe nhân dân trên môi trường số và tiếp tục ưu tiên các hoạt động nâng cao năng lực cho tuyến y tế cơ sở" - Thứ trưởng Bộ Y tế nói.
Bà Ramla Khalidi, Trưởng đại diện thường trú của UNDP tại Việt Nam nói: UNDP đặt ưu tiên cao trong việc hỗ trợ Lộ trình chuyển đổi kỹ thuật số quốc gia của Việt Nam đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2030, bao gồm cả chuyển đổi kỹ thuật số về y tế. Mục tiêu dài hạn của chúng tôi là hỗ trợ phát triển hệ thống chăm sóc sức khỏe từ xa tuyến y tế cơ sở trên toàn quốc, nơi mà những nhân viên y tế cơ sở được hỗ trợ bằng những hướng dẫn sẵn có và bệnh nhân nhận được chăm sóc chất lượng cao đúng thời gian.
"UNDP đang làm việc với Bộ Y tế, các tỉnh và các đối tác khác tại Việt Nam để huy động thêm các nguồn lực nhằm hỗ trợ mở rộng ra nhiều tỉnh hơn và tiếp tục xây dựng khung pháp lý và chính sách cho chương trình khám, chữa bệnh từ xa" - bà Ramla Khalidi nói thêm.