Thế giới đã tiêm hơn 500 triệu liều vaccine ngừa covid-19

Theo thống kê của hãng tin AFP của Pháp, tính đến ngày 26/3, thế giới đã tiêm tổng cộng 512,91 triệu liều, trong đó Mỹ tiêm 133 triệu liều (hơn 25%) và Ấn Độ là 91 triệu liều. Tuy nhiên, số ca mắc mới vẫn đang gia tăng với tốc độ đáng lo ngại, trong đó hơn 500.000 ca đã được ghi nhận trên toàn thế giới chỉ riêng trong tuần qua.

Tốc độ cung cấp vaccine cho Brazil sẽ không đủ nhanh để quốc gia này có thể tránh hậu quả nặng nề của đợt dịch bệnh đang bùng phát. Tới nay, Brazil ghi nhận tổng cộng hơn 300.000 ca tử vong, trong số 12 triệu ca bệnh. Trong khi đó, Mexico cũng đang trải qua giai đoạn tồi tệ của làn sóng dịch bệnh thứ 3 khi mới chỉ có một phần nhỏ dân số nước này được tiêm chủng. Quan chức cấp cao WHO, bà Maria Van Kerkhove đánh giá thế giới vẫn đang trong giai đoạn cấp bách.

Thực tế trên phần nào phản ánh tình trạng triển khai tiêm chủng vaccine không đồng đều. Nhìn chung, các nước nghèo đang tụt lại khá xa so với các quốc gia giàu có trong việc triển khai tiêm vaccine. Để cải thiện tình hình, WHO đã kêu gọi các quốc gia giàu có san sẻ vaccine để tất cả các nước đều có thể triển khai tiêm chủng trong 100 ngày đầu tiên của năm 2021. Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus khẳng định việc quyên góp được 10 triệu liều vaccine phòng COVID-19 sẽ giúp khoảng 20 quốc gia có thể khởi động tiêm chủng cho các nhân viên y tế và những người cao tuổi trong vòng 2 tuần tới.

Cũng trong ngày 26/3, Liên hợp quốc thông báo khoảng 180 quốc gia trong tổng số 193 thành viên LHQ đã cam kết đảm bảo tiếp cận vaccine công bằng. Tuyên bố chính trị, có chữ ký của đại diện 180 quốc gia tính đến ngày 26/3, có đoạn nêu rõ dù đã có những thỏa thuận, những sáng kiến quốc tế và cả những tuyên bố chung, việc phân phối vaccine vẫn diễn ra không đồng đều, dù giữa các quốc gia hay trong mỗi quốc gia.

Trong bối cảnh vẫn còn nhiều nước chưa có vaccine, thế giới cần đoàn kết và phối hợp đa phương để tăng cường sản xuất và phân phối vaccine, trên các cấp độ khu vực và toàn cầu. Tuyên bố cũng khuyến khích các quốc gia có điều kiện chia sẻ vaccine cho các quốc gia thuộc nhóm thu nhập trung bình và thấp cũng như các quốc gia cần giúp đỡ. Tuyên bố cũng khẳng định sáng kiến COVAX do LHQ dẫn dắt là một cơ chế hợp lý nhằm đảm bảo công bằng trong tiếp cận vaccine.

Trong khi đó, một mhóm Cố vấn Khoa học Khẩn cấp (SAGE) của Anh cho biết biến thể Nam Phi có thể làm giảm hiệu quả của kháng thể tới 10 lần ở người đã tiêm vaccine hoặc người từng mắc COVID-19.

Mặc dù kháng thể không phải là phần duy nhất trong phản ứng miễn dịch chống COVID-19 nhưng chúng đóng vai trò quan trọng trong chống chọi với quá trình nhiễm bệnh. SAGE cho rằng giảm lượng kháng thể 10 lần có nghĩa là hiệu quả vaccine có thể giảm đi 30%.

Trong bản rà soát, các nhà nghiên cứu phát hiện ra biến thể này có thể xâm nhập vào bệnh nhân Nam Phi đã từng mắc các biến thể khác. Dữ liệu cho thấy một số bệnh nhân có miễn dịch với COVID-19 vẫn sẽ mắc biến thể mới.

Biến thể Nam Phi, có tên là B.1.351, có ba đột biến ở protein gai, giúp nó lẩn trốn hệ miễn dịch. Các đột biến là E484K, N501Y và K417N.

Virus SARS-CoV-2 dùng gai để bám vào tế bào người và các vaccine hiện nay được thiết kế để huấn luyện cơ thể người nhận biết protein gai này.

Linh Đức