Thúc đẩy mua sắm công để giảm rác nhựa y tế

Ước tính, rác thải nhựa chiếm 7-10% tổng lượng rác thải y tế tại Việt Nam. Trung bình mỗi bệnh nhân sử dụng tối thiểu 5 túi nilon mỗi ngày. Việt Nam là một trong 5 quốc gia thải rác nhựa nhiều nhất thế giới. Đó là những con số cho thấy chúng ta cần giảm thiểu rác thải nhựa ngay bây giờ. Ngành y tế cũng không nằm ngoài lộ trình này.

Rác thải nhựa trong ngành y tế phát sinh từ 3 nguồn chính: Các hoạt động khám chữa bệnh chuyên môn; Các hoạt động dịch vụ và Các hoạt động sinh hoạt thường ngày. Trong đó, hơn 50% rác thải nhựa phát sinh từ các dịch vụ khám chữa bệnh với các sản phẩm như dây chuyền dịch, chai truyền dịch, ống đựng bệnh phẩm… Bởi thế việc điều chỉnh trong mua sắm các vật tư y tế có thể hạn chế rác thải nhựa một cách đáng kể.

Phát biểu tại hội thảo, bà Sitara Syed – Phó trưởng đại diện UNDP tại Việt Nam cho biết, hội thảo nhằm đề xuất, đưa ra các hướng dẫn mua sắm xanh để giảm rác thải nhựa và rác thải nguy hại trong các cơ sở y tế. Việc lập kế hoạch mua sắm xanh các hàng hóa y tế sẽ góp phần hạn chế các rủi ro về phơi nhiễm, ô nhiễm môi trường và giảm phát thải khí nhà kính.

Theo PGS.TS. Nguyễn Thị Liên Hương, Cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế (Bộ Y tế), việc thúc đẩy mua sắm xanh sẽ giảm thiểu đáng kể lượng rác thải nhựa đồng thời tác động lâu dài đến bảo vệ môi trường toàn cầu. Dù các văn bản luật đã có các quy định, khuyến khích sử dụng sản phẩm thân thiện môi trường song mua sắm xanh còn khá mới mẻ tại Việt Nam. Bởi thế, cần nghiên cứu, xem xét để điều chỉnh các quy định của Luật Bảo vệ môi trường, Luật Đấu thầu… nhằm thúc đẩy mua sắm xanh.

Bộ Y tế mới đây đã đưa ra mục tiêu khá tham vọng là đến 2025, 100% các cơ quan, đơn vị trong ngành y tế không sử dụng túi ni lông khó phân hủy, sản phẩm nhựa dùng một lần trong hoạt động sinh hoạt thường ngày tại cơ quan, đơn vị. 100% các cơ sở y tế không sử dụng bao bì, túi ni lông khó phân hủy để chứa, đựng chất thải y tế. 100% cơ sở y tế có áp dụng các biện pháp giảm thiểu phát sinh chất thải nhựa từ hoạt động chuyên môn y tế. Lộ trình này không còn quá xa, bởi thế, cần sớm hành động.

Đại diện Bệnh viện Nội tiết Trung ương chia sẻ, có thể áp dụng công nghệ thông tin, thực hiện hội chẩn, thanh toán bằng bệnh án điện tử để giảm lượng film, giấy phải in ra.

Một số đại biểu cho rằng, cần nghiên cứu, đề xuất bổ sung tiêu chí điểm kỹ thuật trong quy định về đấu thầu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế phù hợp với quy định của Luật đấu thầu để khuyến khích việc mua sắm thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường.

Đăng Khoa