Bệnh Takayasu - một trong những nguyên nhân làm mất mạch
ông Lê Văn Khi (75 tuổi, trú huyện Điện Bàn, Quảng Nam) một bệnh nhân bị đông mạch đã được điều trị tại Bệnh viện đa khoa Tâm Trí Đà Nẵng.
Bệnh viêm mạch máu Takayasu ảnh hưởng đến động mạch chủ và các động mạch lớn xuất phát từ động mạch chủ. Vị trí khởi phát hay gặp là động mạch dưới đòn bên trái. Quá trình viêm thường ảnh hưởng đến tất cả các lớp thành động mạch (cơ chế viêm có thể là cơ chế miễn dịch bệnh lý). Hậu quả thường gặp là làm dày hẹp và tắc mạch, trong một số trường hợp động mạch bị giãn gây phình động mạch.
Người bệnh có dấu hiệu đau cách hồi khi vận động (chân hoặc tay), nghỉ thì hết đau. Mạch yếu hoặc không bắt được ở một hoặc cả hai tay. Chênh lệch huyết áp tối đa giữa hai tay trên 10mmHg. Có tiếng thổi ở động mạch dưới đòn hoặc động mạch chủ bụng. Trên phim chụp mạch máu có hẹp hoặc tắc động mạch toàn bộ động mạch chủ, các nhánh của động mạch chủ hoặc các động mạch lớn ở chi trên và chi dưới. Các thương tổn này không liên quan đến xơ vữa động mạch, thoái hóa dạng xơ chun hoặc các nguyên nhân khác.
... Và không đo được huyết áp
Trong giai đoạn khởi đầu, bệnh nhân có thể chỉ có các triệu chứng mệt mỏi, sụt cân và sốt nhẹ. Trong giai đoạn sau sẽ xuất hiện các triệu chứng của hẹp tắc hoặc phình các động mạch liên quan. Các triệu chứng có thể gặp là: ngất do “ăn cắp máu của động mạch dưới đòn”; loét và thiểu dưỡng, đau khớp và đau cơ; khó thở, ho ra máu hoặc suy tim (hiếm gặp); chóng mặt, đau đầu, ngất, co giật... do hẹp tắc động mạch cảnh và động mạch đốt sống; đau ngực (do thương tổn động mạch vành) hoặc đau bụng do thiếu máu động mạch mạc treo.
Phương pháp đo huyết áp và đếm mạch thông thường phải bó tay
Cách phát hiện
Giảm huyết áp một hoặc hai bên tay là khá thường gặp; chênh lệch huyết áp hai tay (thường trên 10mmHg).
Không bắt được mạch ở tay và chân là khá thường gặp, có thể nghe thấy tiếng thổi ở vùng động mạch dưới đòn, động mạch cánh tay, động mạch cảnh và các động mạch ở bụng.
Các dấu hiệu khác như: hở van động mạch chủ, viêm bao hoạt dịch khớp gối, khớp bàn tay.
Tăng huyết áp cũng gặp trên 50% số bệnh nhân do hậu quả của hẹp động mạch thận. Tuy nhiên, do hẹp tắc và giảm sự giãn nở của các động mạch nên trong nhiều trường hợp không đo được huyết áp ở hai tay. Trong trường hợp này phải dùng máy đo huyết áp có bao bản rộng hơn để đo ở đùi hoặc ước tính qua huyết áp động mạch trung tâm võng mạc (Ophthalmodynamometry).
Các xét nghiệm thường thể hiện tình trạng viêm nhưng không đặc hiệu. Phương pháp thăm dò hình ảnh như: chụp cộng hưởng từ, chụp cắt lớp vi tính và chụp mạch máu có bơm thuốc cản quang rất có giá trị chẩn đoán vị trí tổn thương.
Phương pháp điều trị
Điều trị bệnh chủ yếu là nội khoa, chỉ phẫu thuật khi đã có biến chứng (tắc mạch, phình mạch).
Thuốc điều trị chính là glucocorticoide. Trong những trường hợp kháng trị với corticoide (khoảng 50%) nên dùng các thuốc khác như methotrexate, azathioprine...
Khi bị hẹp động mạch nhiều gây triệu chứng hoặc tắc mạch: ưu tiên điều trị bằng phẫu thuật nội mạch. Một số trường hợp vẫn cần phẫu thuật mở.
Hở van động mạch chủ do bệnh Takayasu có thể phải thay van động mạch chủ hoặc thay cả van và gốc động mạch chủ (phẫu thuật Bentall). Khoảng 10% bệnh nhân sau thay van không giữ lại được ở vị trí vòng van động mạch chủ do van nhân tạo bị bung ra (hậu quả của quá trình viêm) phải phẫu thuật lại.
Khuyến cáo: Nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị sớm
Takayasu là một bệnh mạn tính tiến triển. Có những đợt thuyên giảm xen kẽ với những đợt nặng lên. Khi được phát hiện và điều trị, tiên lượng gần khá khả quan với tỷ lệ còn sống sau 5 năm đến 80 - 90%. Tiên lượng xa sau 15 năm còn sống khoảng 50%. Tuy nhiên, nếu bệnh không được phát hiện và điều trị, biến chứng sẽ xuất hiện sớm hơn và có thể tử vong sớm. Các biến chứng nguy hiểm là: tắc mạch, tăng huyết áp không kiểm soát được, suy tim...
Kim Liên
Các tin khác

Cúm mùa lan nhanh: Chặn đứng nguy cơ chỉ với vài thói quen đơn giản!

Công dụng không ngờ của thực phẩm lên men

Dấu hiệu cảnh báo đột quỵ trước 1 tuần mà ai cũng nên biết

Lương y Lê Xuân Xinh chung tay cùng ngành y học cổ truyền chăm sóc sức khỏe nhân dân

Nước đậu bắp rất có lợi cho sức khỏe

Trà đỗ cải thiện tình trạng thừa cân, béo phì

Dưỡng phế trong gió lạnh đầu mùa, thời tiết khô hanh

Bệnh thoái hóa võng mạc – Những câu hỏi thường gặp

Có thể kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân mắc u não ác tính
Đọc nhiều

TP. Hồ Chí Minh: Trưởng Ban Quản trị chung cư Lux Garden (quận 7) lộng hành, chèn ép cư dân

Vĩnh Phúc bắt quả tang một cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống đang chế biến 22 con lợn dấu hiệu xuất huyết

Cần Thơ: Ra mắt công ty TNHH MTV Nông nghiệp Sông Hậu

Trung tâm Phát triển giáo dục Việt An Vĩnh Phúc: Kiến tạo nền tảng vững chắc cho thế hệ tương lai

Xã Thới Hưng, huyện Cờ Đỏ tập trung nâng chất xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu

Lương y Lê Xuân Xinh chung tay cùng ngành y học cổ truyền chăm sóc sức khỏe nhân dân

Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ cứu sống bệnh nhân đa chấn thương nguy kịch

Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ cứu sống bệnh nhân do xuất huyết tiêu hóa từ ruột non

Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ cứu sống bệnh nhân đứt rời phế quản

Cỏ cũng là vị thuốc

Cây dây thìa canh – Một vị thuốc nam quý

Bệnh cúm A được điều trị bằng những loại thuốc nào?

Công dụng không ngờ của thực phẩm lên men

Bệnh viện Quân y 121: Nơi hội tụ y đức và kỹ thuật chuyên môn chất lượng cao

8 cách trị mề đay bằng muối hiệu quả

Cần Thơ: Cứu sống bệnh nhân chấn thương thận có biến chứng ổ giả phình mạch lớn xuất huyết

Cúm mùa lan nhanh: Chặn đứng nguy cơ chỉ với vài thói quen đơn giản!
Nổi bật

Đổi tên, đổi tầm nhìn: Bước ngoặt chiến lược của Petrovietnam trong kỷ nguyên năng lượng mới

Truyền thông dân số hiệu quả - Nền tảng cho sự phát triển bền vững

Bộ Nông nghiệp và Môi trường triển khai đợt cao điểm đấu tranh chống buôn lậu và hàng giả

Tập trung giải quyết dứt điểm các bức xúc về ô nhiễm môi trường

Không để tình trạng ứng phó thụ động, bất ngờ với COVID-19

Hơn 30 chuyên gia từ Mỹ và Anh khám từ thiện cho bệnh nhân nghèo

TTYT huyện Yên Lạc: Đẩy mạnh cải cách hành chính hướng tới sự hài lòng người bệnh

Bệnh viện C Thái Nguyên: Nghiên cứu và ứng dụng khoa học, kỹ thuật trong công tác khám, chữa bệnh

Bệnh viện Lao và bệnh Phổi Thái Nguyên nỗ lực vượt mọi khó khăn trong khám và điều trị bệnh

Trung tâm Y tế thị xã Phổ Yên: Nơi người bệnh gửi gắm niềm tin

Bệnh viện A Thái Nguyên: Nỗ lực, cống hiến, vì sức khỏe nhân dân

Trung tâm y tế huyện Đồng Hỷ: Nâng cao chất lượng chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân

Trung tâm Y tế Chợ Đồn (Bắc Kạn): Không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh
