Bình Định: Sạt lở đê sông nghiêm trọng, đe dọa hàng ngàn hộ dân

Diễn biến phức tạp

Trong 3 năm trở lại đây, nhiều hộ dân sống dọc sông Kôn đoạn chảy qua xóm 1, xóm 2, xóm 3 và xóm 4, thôn Hòa Thuận, xã Tây Thuận (huyện Tây Sơn) luôn sống trong cảnh thấp thỏm vì tình trạng sạt lở, xâm thực nghiêm trọng.

Bờ sông Kôn đoạn chảy qua xóm 3, thôn Hoà Thuận, xã Tây Thuận (huyện Tây Sơn) đang bị sạt lở nghiêm trọng, cuốn trôi nhiều diện tích đất canh tác.

Theo tìm hiểu của PV, nơi đây có khoảng 7ha đất canh tác dọc triền sông của bà con đã bị “hà bá” nhấn chìm. Nhiều ngôi nhà chỉ cách mép bờ sông chừng 3 - 4m.

Theo một số người dân địa phương cho biết, 10 năm trở lại trước, khoảng cách từ bờ sông đến vùng đất canh tác dọc sông rộng gần 10m. Nhưng mấy năm trở lại đây, tình trạng xâm thực ngày càng sâu và dài (mỗi năm ăn sâu vào trong khoảng 1- 2m). Đến nay, bờ sông đã tiến sát, cuốn trôi nhiều diện tích đất canh tác tại đây.

Tương tự tình trạng trên, tại thôn Hòa Trung, xã Bình Tường (huyện Tây Sơn) tình trạng sạt lở đang diễn tiến nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến 50 hộ dân.

Theo PV ghi nhận tại hiện trường, vệt xâm thực bờ sông đã kéo dài gần 2km và tiếp tục có chiều hướng gia tăng. Trong đó, xóm 6,7 và 8 của xã Bình Tường (huyện Tây Sơn) là những nơi bị sạt lở nghiêm trọng nhất.

Đứng trước nguy cơ sạt lở cao, nhiều hộ dân ven sông Kôn thuộc xã Bình Tường (huyện Tây Sơn) đã gia cố bờ sông bằng cách trồng tre, trúc, rù rì. Tuy nhiên, cũng không ăn thua, bởi sau mỗi mùa lũ, tất cả cây cối nằm dọc sông đều bị nước cuốn phăng.

Tại vùng đê sông Véo (một nhánh sông Kôn) thuộc thôn Trường Định 1, xã Bình Hoà (huyện Tây Sơn) hàng năm vào mùa mưa lũ, hàng trăm hộ dân sinh sống tại đây lại ngay ngáy lo nước lũ dâng cao, gây ngập nhà cửa, sợ “hà bá” gặm mòn bờ sông, “ăn” lấn vào nhà cửa. Được biết, trong đợt lũ cuối năm 2016 đã gây vỡ đê, rất may chính quyền địa phương đã kịp thời huy động lực lượng tại chỗ hàn khẩu bờ đê nên không gây thiệt hại nhiều.

Cũng thuộc bờ sông Véo, đoạn qua thôn Hữu Giang và xóm chòm Chài, xóm 2, thôn Tả Giang 1, xã Tây Giang (huyện Tây Sơn) nạn sạt lở cũng diễn ra nghiêm trọng, đe doạ đến tính mạng và tài sản của trên 50 hộ dân.

“Hai năm nay, lũ lụt xảy ra triền miên, nên nạn xâm thực, xói lở bờ sông Kôn diễn ra ngày một nghiêm trọng hơn. Cứ đà này, tôi nghĩ 2- 3 năm nữa, nhà cửa đất đai của bà con chắc nằm dưới đáy sông cũng nên”, một hộ dân ở xóm 2, thôn Tả Giang 1, xã Tây Giang cho biết.

Khẩn trương khắc phục

Trao đổi với PV về vấn đề trên, ông Nguyễn Thanh Sơn - Giám đốc Ban quản lý Dự án đầu tư và xây dựng huyện Tây Sơn cho biết, bờ tả và bờ hữu sông Kôn dài gần 40km, từ năm 2010 đến nay, từ nguồn kinh phí hỗ trợ của Trung ương, tỉnh, vốn ngân sách của huyện, địa phương đã làm được 7km kè chống sạt lở sông Kôn. Tuy nhiên so với con số 40km bờ sông đang trong diện bị xâm thực, xói lở thì tiến độ thực hiện còn khiêm tốn.

Cũng theo ông Sơn, qua khảo sát, đánh giá, Ban nhận thấy nạn sạt lở bờ sông Kôn đang diễn ra ở nhiều nơi; trong đó, có đoạn qua thôn Hòa Thuận (xã Tây Thuận), thôn Tả Giang 1 (xã Tây Giang), thôn Hòa Trung (xã Bình Tường) hoặc đê sông Véo, Văn Chấn, xã Bình Hòa hay sông Đá Hàn (nhánh sông Kôn), đoạn qua thôn Phú Thọ (xã Tây Phú) là những vị trí xung yếu nhất nếu không đầu tư xây dựng kè kịp thời dễ gây mất an toàn, đe dọa đến tính mạng, tài sản của dân.

Nhiều nhà nằm mép sông Kôn thuộc thôn Tả Giang 1, xã Tây Giang luôn phải đối diện với nguy cơ sạt lở cao.

Để giải quyết tình hình trước mắt, ông Sơn cho rằng, do ngân sách có hạn, nên UBND huyện phải sắp xếp thứ tự ưu tiên cho các đoạn đê cấp thiết, xung yếu, có nguy cơ vỡ cao. Hiện nay, huyện đã kiến nghị tỉnh đưa các công trình như kè sông Kôn qua khu dân cư ở các thôn như Hòa Thuận, Tả Giang 1, Hòa Trung vào kế hoạch đầu tư công trung hạn từ năm 2016 - 2020. 3 công trình kè chống xói lở ở thôn Phú Thọ (xã Tây Phú), Bình Hòa - Bình Nghi và đê sông Véo đã được đưa vào chương trình tái thiết sau thiên tai. Đến nay, hồ sơ thiết kế các dự án này đã hoàn thiện, dự kiến sẽ thi công trong năm 2017 - 2018.

Ngoài ra, huyện đang đầu tư gần 8 tỉ đồng để xây dựng kiên cố 1.213m kè sông Kôn qua khối Thuận Nghĩa (thị trấn Phú Phong) nhằm bảo vệ 12.250 nhân khẩu đang sinh sống ở địa phương, dự kiến công trình đảm bảo vượt lũ an toàn vào cuối tháng 8 tới.

Trước tình hình trên, để đảm bảo an toàn tính mạng tài sản của người dân, bà Nguyễn Thị Thống - Chánh Văn phòng UBND huyện Tây Sơn cho rằng, đối với những hộ dân vẫn đang sống trong khu vực bị sạt lở mà chưa có kinh phí để đầu tư xây dựng công trình đê kè kiên cố, Ban chỉ huy PCTT - TKCN huyện đã phối hợp với chính quyền các địa phương chủ động kiểm tra, chuẩn bị bố trí trước địa điểm di dời dân trong những trường hợp cần thiết, cắm biển báo vùng có nguy cơ sạt lở để người dân chủ động đề phòng và sơ tán kịp thời; thường xuyên theo dõi mọi diễn biến sạt lở, báo cáo kịp thời về UBND huyện Tây Sơn, Ban chỉ huy Phòng chống lụt bão huyện để chỉ đạo đối phó.

Trúc Anh