Công viên Nghĩa trang An Phúc Viên Bắc Giang – đi tìm bức xúc người dân

Nhận được những băn khoăn trái chiều của người dân 2 xã Cương Sơn và Nghĩa Phương về những ảnh hưởng và tác động đến môi cũng như một vài thông tin báo chí đăng tải trước đó của siêu Dự án này, PV Sức khoẻ &Môi trường đã tìm về địa phương ghi nhận ý kiến của bà con.

Tại đây, phóng viên chúng tôi đã đi sâu, tìm hiểu thực tế tại các Công viên nghĩa trang ở một số địa phương nhằm đem đến một cái nhìn khách quan và trung thực cũng như giải tỏa những lo lắng của người dân nơi đây khi đất đai bị thu hồi ra sao; không khí sẽ ảnh hưởng như thế nào tới cuộc sống của người dân.

Ghi nhận của chúng tôi, đa số người dân đều quan ngại yếu tố môi trường, những ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, phần lớn họ quan niệm về một nghĩa trang thường lộn xộn và phản cảm vệ sinh. Nhiều người băn khoăn, nếu có nghĩa trang ở đây thì liệu hàng ngày có phải nghe tiếng kèn trống, khung cảnh tang thương hay không, hàng ngày người mất đưa về rải nhiều vàng mã thì có gây mất mỹ quan hay không…? Điều này là hoàn toàn dễ hiểu vì từ xưa đến nay phần lớn các nghĩa trang ở các địa phương là tự phát, không có quy hoạch, nhiều nơi nghĩa trang ngay sát người dân gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan đô thị. Thực tế, khi nói đến nghĩa trang (kể cả nghĩa trang không có quy hoạch) chúng ta đều nghĩ đó là một nơi không muốn gần, phản cảm về cảnh quan hơn là vấn đề ô nhiễm vì tại nhiều địa phương có những nghĩa trang nằm xem giữa các khu dân cư, nhiều nghĩa trang ngay sát dân cư vẫn tồn tại, người sống lấn cả người chết điều này rất gây phản cảm.

Vấn đề cuối cùng mà người dân lo lắng đó là lò hoả táng sẽ xả khói đen, có mùi khó chịu, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống của người dân.Đây là điều mà người dân lo ngại nhất khi nói đến Dự án này.

Nghĩa trang Quan Hoa, Cầu Giấy, Hà Nội nằm ngay sát khu dân cư

Nghĩa trang phường Láng Hạ, Hà Nội nằm xen kẽ khu dân cư

Qua thời gian thăm quan, tìm hiểu một số nghĩa trang tại các tỉnh thành khác, nhận thấy, phần lớn các Công viên nghĩa trang ở Việt Nam đều làm theo mô hình kiểu mới. Từ khi Chính phủ (CP) có nghị định 35/2008/NĐ-CP của được Thủ tướng Chính phủ ký năm 2008 và sau này là nghị định 23/2016/NĐ-CP của Chính phủ năm 2016 khuyến khích các doanh nghiệp xã hội hóa và đầu tư vào lĩnh vực nghĩa trang theo mô hình văn minh, hiện đại và thân thiện với môi trường.

Thăm quan thực tế cho thấy, những công viên Nghĩa trang như: An Lạc Viên ở Quảng Ninh, Thiên Đức Vĩnh Hằng Viên ở Phú Thọ, Lạc Hồng Viên ở Hòa Bình và Phúc An Viên ở Quận 9, Sơn Trang Tiên Cảnh ở Tây Ninh … đã thực sự thay đổi cách nhìn của xã hội. Nhiều người khi đến đây còn ngỡ ngàng vì công viên nghĩa trang thậm chí giờ đẹp hơn cả công viên cho người sống khi việc quy hoạch, quản lý, chăm sóc rất bài bản, chuyên nghiệp và thân thiện với môi trường.

Công viên Nghĩa trang An Lạc Viên, Quảng Ninh.

Các công viên nghĩa trang trên giờ được quy hoạch, xây dựng rất bài bản. Theo ghi nhận của chúng tôi, từ môi trường cho đến cảnh quan rất xanh - sạch, đẹp và thậm chí sạch hơn nhiều những công viên khác do đặc thù là một nơi với nhiều công trình văn hóa tâm linh như Chùa, Tượng Phật … Đi sâu vào vấn đề, tìm hiểu thực tế của người dân địa phương xung quanh các dự án cũng như các thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng, chúng tôi chưa từng ghi nhận một tác động nào về môi trường ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân địa phương. Mặc dù, lúc đầu triển khai, người dân rất hoang mang, lo sợ nhưng giờ đây khi những dự án hoàn tất, đi vào hoạt động người dân địa phương tỏ ra khá hài lòng, ủng hộ rất cao khi chứng minh được sự văn minh vượt trội của mình.

Công viên Nghĩa trang Lạc Hồng Viên, Kỳ Sơn, Hòa Bình.

Có công viên nghĩa trang chỉ cách khu dân cư khoảng 100m nhưng người dân ở đây giờ coi đây là một công viên hơn là một nghĩa trang, nên họ không có một cảm giác hay quan ngại gì và thậm chí giờ coi như một công viên và hàng ngày đi dạo trong đây nữa.

Công viên Nghĩa trang Thiên Đức Vĩnh Hằng, Phù Ninh, Phú Thọ.

Hiện nay, các công viên này đều được áp dụng theo hình thức an táng và đón tiếp rất văn minh. Gia đình có thân nhân đến an nghỉ tại nghĩa trang đều tổ chức các nghi lễ, nghi lễ niệm có thể diễn ra ở nhà hoặc tại nhà táng lễ. Đặc biệt, đoàn đến nghĩa trang hoàn toàn không có kèn trống thay vào đó là nhạc thiền, nhạc Phật… tạo một cảm giác bình an và ấm cúng cho người ra đi. Còn riêng vàng mã cho người đã khuất được hóa tại điểm tập trung như trong các ngôi Chùa rất đảm bảo vệ sinh, an toàn cũng như cảnh quan.

Công viên Nghĩa trang Phúc An Viên, Q.9, TP. HCM.

Riêng về lò hỏa táng, một trong những mối lo ngại nhất của người dân địa phương nơi đây, chúng tôi tìm hiểu 2 trong một số cở sở nghĩa trang và hỏa táng hiện đại bậc nhất Việt Nam hiện nay là Công viên Long Thọ ở Củ Chi (TP HCM) hiện đang dùng công nghệ hỏa táng của Mỹ và Công viên nghĩa trang Thiên Đức Vĩnh Hằng (Phú Thọ) dùng công nghệ hỏa táng của Thụy Điển.

Phòng làm lễ tại Công viên hỏa táng Tháp Long Thọ, Củ Chi, TP. HCM.

Khu hỏa táng tại Công viên Nghĩa trang Thiên Đức, Phù Ninh, Phú Thọ.

Nhà hỏa táng ở 2 Nghĩa trang này đẹp như một khách sạn, được đưa vào sử dụng công nghệ hiện đại hoàn toàn không có khói, không mùi toàn bộ quá trình hỏa táng được xử lý triệt để. Theo ông Nguyễn Văn Hưng, Giám đốc Công viên hỏa táng Long Thọ, đơn vị áp dụng công nghệ của Tập đoàn Mathews Mỹ, thì “công nghệ hiện nay có giá thành cao hơn gấp 2,3 lần công nghệ cũ nhưng đổi lại thì tuyệt đối an toàn và thân thiện với môi trường, không gây một chút ồn, khói hay bụi nào vì toàn bộ quy trình được xử lý triệt để qua nhiều cấp và lò hỏa táng có còn có thể được điều khiển hoàn toàn tự động từ xa online”.

Như vậy có thể thấy những lò hỏa táng công nghệ mới hiện đại này hoàn toàn không gây hại hay tác động gì đến môi trường và nếu người dân được đích mục sở thị thì sẽ thấy hoàn toàn yên tâm về điều này.

Chia sẻ với PV, anh Hoàng, một người dân sống ngay sát Công viên Nghĩa trang Thiên Đức Vĩnh Hằng Viên ở Phù Ninh, Phú Thọ tâm sự: “Lúc đầu chúng tôi cũng thấy lo lắm, nhà tôi ở ngay sát nghĩa trang, mà lại có lò hỏa táng nằm gần nhà. Nhưng, khi nghe đây sẽ là công viên rất đẹp và đặc biệt được Công ty cam kết sử dụng công nghệ văn minh, hiện đại an toàn cho môi trường. Tôi nghĩ, một Dự án được đầu tư hàng trăm tỷ, được giám sát chặt chẽ thì chắc chắn được phê duyệt rất cẩn thận, nếu để ảnh hưởng đến môi trường chắc chắn nhà đầu tư sẽ bị xử lý đầu tiên và thật nghiêm nên tôi cũng yên tâm phần nào.

Đến bây giờ nhìn vào thực tế thì chúng tôi rất yên tâm và thoải mái, hoàn toàn khác xa so với sự lo lắng trước kia, nó đã mang lại quyền lợi thiết thực cho người dân. Một cơ sở sản xuất nhỏ như một xưởng sắt hay chế biến thực phẩm không được xử lý gây nhiễm gấp hàng chục lần mà nhiều người không biết chứ cái hỏa táng này thì chẳng có cái gì cả, thậm chí còn rất sạch sẽ là khác.Nhiều khi rảnh tôi thường đi dạo trong đây vì cảnh quan rất đẹp, sạch và yên tĩnh và không khí trong lành …”.

Cảnh quan như công viên tại Công viên Nghĩa trang Thiên Đức.

Đồng quan điểm với anh Hoàng, bà Nguyễn Thị Hương (trú tại xã Trung Giáp, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ) chia sẻ: “Chúng tôi rất đồng tình việc triển khai thực hiện dự án nghĩa trang, bởi tổng thể công viên được phát triển theo mô hình một không gian mở liên hoàn, không tách biệt với không gian xung quanh nhưng vẫn đảm bảo được sự uy nghiêm cần thiết”.

Một số người dân khác thì tỏ ra vui mừng khi có công viên nghĩa trang: “Nhiều hôm oi bức chúng tôi hay đến đây dạo và thăm nom phần mộ. Nơi đây không chỉ cảnh quan đẹp, sạch sẽ mà không khí thật yên tĩnh, thoáng mát, có hồ nước thả cả cảnh rất đẹp và trong lành”

Công viên hỏa táng Tháp Long Thọ.

Những băn khoăn và lo lắng trên của người dân là hoàn toàn dễ hiểu, bởi khái niệm nghĩa trang đã ăn sâu vào tiềm thức của người dân về một nơi không thiện cảm. Tuy nhiên, hiện nay các Nghĩa trang đều xây theo mô hình Công viên được đầu tư rất lớn, bài bản, chuyên nghiệp, đẹp về cảnh quan, thân thiện về môi trường.

Có nên chăng, để đánh giá thực tế về công viên nghĩa trang An Phúc Viên. Người dân cần đến tham quan thực tế dự án thực sự tốt và đẹp hay không để hoàn toàn có cái nhìn đúng nhất. Sau khi người dân tham quan thực tế tại công viên, nếu không tốt và ảnh hưởng đến môi trường thì chắc chắn người dân có ý kiến không đồng tình và kiến nghị với chính quyền và doanh nghiệp. Còn nếu thực sự tốt, văn minh, ưu việt và có lợi cho nhân dân thì người dân nên ủng hộ một dự án đầy nhân văn, ý nghĩa và thiết thực như thế này.

Hình ảnh phối cảnh Tổng thể Công viên An Phúc Viên.

T.T