Kinh tế tuần hoàn - Cơ hội cho ngành hàng lúa Việt Nam
![]() |
Thu hoạch lúa tại huyện Vĩnh Thạnh, TP Cần Thơ. |
Vùng ĐBSCL mỗi năm sản xuất từ 24 - 25 triệu tấn lúa, tạo công ăn việc làm cho hàng triệu nông hộ. Sản lượng lúa lớn cũng đồng nghĩa với việc khối lượng phụ phẩm từ lúa gạo cũng đến hàng chục triệu tấn rơm rạ, hàng triệu tấn trấu, vỏ trấu. Tuy nhiên, những phụ phẩm từ lúa gạo vẫn chưa được chú trọng đúng cách, vẫn còn lãng phí tài nguyên. Nếu những nguồn phụ phẩm này được tái chế, tái sử dụng một cách hiệu quả sẽ đem lợi ích cho nông dân, doanh nghiệp, góp phần giảm phát thải khí nhà kính và tạo giá trị gia tăng cho ngành lúa gạo.
Theo ông Lê Thanh Tùng, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt, vùng ĐBSCL mỗi năm tạo ra khoảng 24 triệu tấn rơm rạ nhưng chỉ có 30% rơm rạ nhưng chỉ 30% được thu gom, tương đương hơn 7 triệu tấn, còn 70% số lượng rơm rạ được đốt hoặc vùi vào đồng ruộng. Chính việc này đã gây lãng phí nguồn phế phẩm từ lúa gạo và gây ô nhiễm môi trường, tăng phát thải khí nhà kính.
![]() |
Cơ quan chức năng thăm cánh đồng lúa. |
Chia sẻ của ông Lê Thanh Tùng cho thấy, nông nghiệp tuần hoàn góp phần tăng thu nhập và giảm phát thải khí nhà kính. Việc tận dụng các nguồn phụ phẩm sẽ nâng cao chuỗi giá trị ngành hàng lúa gạo. Tuy nhiên, để phát triển kinh tế tuần hoàn cần phải xây dựng cơ sở dữ liệu và các địa phương phải xây dựng kế hoạch, phát triển mô hình quản lý rơm rạ theo hướng nông nghiệp tuần hoàn, hướng đến thu gom 100% rơm rạ khỏi đồng ruộng vào năm 2030 và góp phần thực hiện cam kết của Việt Nam tại COOP 26 về biến đổi khí hậu.
“Cần sử dụng dữ liệu thông tin, công nghệ để hỗ trợ cho nông nghiệp tuần hoàn ngành hàng lúa gạo. Những dữ liệu cần phải nhiều hơn, đẩy đủ hơn, hệ thống hơn và phải phổ biến các dữ liệu này đến tất cả các cơ quan quản lý địa phương với người dân để cùng nhận thức, ý chí phát triển được nông nghiệp tuần hoàn. Ông Lê Thanh Tùng nhấn mạnh”.
Kinh tế tuần hoàn trong ngành lúa gạo Việt Nam
Kinh tế tuần hoàn đã hình thành trong ngành lúa gạo Việt Nam, tuy nhiên còn nhiều tiềm năng để phát triển. Với khối lượng rơm cả nước trên 40 triệu tấn mỗi năm, nếu được tái chế và tái sử dụng một cách hiệu quả sẽ đem lợi ích to lớn cho nông dân, doanh nghiệp và giảm phát thải khí nhà kính. Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao vùng ĐBSCL là cơ hội để nâng cao hiệu quả kinh tế tuần hoàn trong sản xuất lúa, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn trong toàn bộ chuỗi giá trị lúa gạo trong khu vực.
Theo PGS - TS Nguyễn Văn Hùng, Chuyên gia cao cấp của IRRI, ngành hàng lúa gạo Việt Nam có nhiều tiềm năng để nâng cao giá trị chuỗi ngành hàng gắn với giảm phát thải khí nhà kính. Tuy nhiên, theo ông Hùng để thực hiện được điều này đòi hỏi phải có những chính sách hỗ trợ phát triển nông nghiệp tuần hoàn cho người dân, hợp tác xã về công nghệ, thị trường đầu ra cho sản phẩm.
![]() |
Thu hoạch lúa tại ĐBSCL. |
PGS - TS Nguyễn Văn Hùng chia sẻ, phía IRRI luôn sẵn sàng đồng hành, chia sẻ và cung cấp cơ sở dữ liệu, thiết kế hệ thống và chuỗi giá trị nông nghiệp tuần hoàn. Ngoài ra, cũng sẽ đưa các công nghệ, ứng dụng số và khoa học kỹ thuật, xây dựng các quy trình kỹ thuật, sổ tay hướng dẫn nông nghiệp tuần hoàn cho ngành hàng lúa gạo.
“Kinh tế nông nghiệp tuần hoàn là một phần của chương trình một triệu hecta, một số công nghệ mà IRRI và các đối tác làm ra từ máy cuốn rơm, sản xuất phân bón từ rơm, mà thức ăn cho bò, IRRI sẵn lòng hợp tác, chia sẻ để cùng phát triển mô hình kinh doanh. Về mặt phát triển công nghệ ngoài việc tạo các liên kết chúng tôi cũng tiếp cận phát triển chuyên sâu, xây dựng các mô hình kinh doanh dựa trên công nghệ, dựa trên cơ sở dữ liệu thì nó mới trở thành các mô hình kinh doanh thành công ở các địa phương riêng biệt, từng hợp tác xã một thì mới nhân rộng được. PGS - TS Nguyễn Văn Hùng chia sẻ thêm”.
Doanh nghiệp cùng tham gia vào chuỗi kinh tế tuần hoàn
Lĩnh vực sản xuất và chế biến lúa gạo thu hút sự quan tâm từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Các doanh nghiệp mong muốn có môi trường đầu tư thuận lợi với cơ chế khuyến khích, minh bạch và giảm thủ tục hành chính.
Ông Phan Văn Tâm, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần phân bón Bình Ðiền cho biết, để khai thác các nguồn phụ phẩm với giá thành thấp và tạo ra sức cạnh tranh thì cần phải định hướng và quy hoạch tổng thể cho từng vùng, từng khu vực. Ngoài ra, cần phải đặc biệt quan tâm đến cơ sở hạ tầng giao thông cho việc vận chuyển nguồn nguyên liệu từ các vùng sản xuất đến các nhà máy chế biến, việc vận chuyển thuận lợi sẽ góp phần giảm giá thành, tạo sức cạnh tranh trên thị trường.
Phát triển bền vững ngành hàng lúa gạo qua kinh tế tuần hoàn
Mô hình kinh tế tuần hoàn là xu thế tất yếu trong sản xuất nông nghiệp hiện nay, việc khai thác sử dụng tốt nguồn rơm rạ trong sản xuất lúa, tránh việc đốt rơm rạ trên đồng ruộng và giảm phát thải khí nhà kính. Bà Phạm Thị Minh Hiếu, Chi Cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Cần Thơ thông tin, qua mô hình tuần hoàn triển khai tại Cần Thơ đã tính toán kỹ lưỡng, nếu canh tác lúa theo cách truyền thống thì 1 hecta người dân thu nhập 86 triệu đồng/năm. Nhưng nếu tận dụng sản phẩm từ rơm rạ để trồng nấm, làm phân hữu cơ thì người dân sẽ tăng thu nhập tới 133 triệu đồng/1 hecta/năm.
Chi Cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Cần Thơ chia sẻ, mục tiêu của ngành nông nghiệp là áp dụng nông nghiệp tuần hoàn bằng nhiều giải pháp kỹ thuật để giúp cho nông dân giảm chi phí sản xuất, gia tăng lợi nhuận cũng như bảo vệ môi trường. Cần Thơ cũng có một số mong muốn nhân rộng mô hình kinh tế tuần hoàn từ rơm tại các vùng sản xuất của Cần Thơ và cả ĐBSCL, thì muốn nhân rộng được thì cần có sự chỉ đạo Bộ và hỗ trợ của các tổ chức quốc tế trong việc nhân rộng mô hình để đáp ứng theo yêu cầu của đề án một triệu hecta chất lượng cao, phát thải thấp.
Hiện nay, biến đổi khí hậu đang ngày càng rõ rệt và khốc liệt khiến nguồn tài nguyên thiên nhiên đang cạn kiệt. Việc chuyển đổi ngành lúa gạo Việt Nam theo mô hình kinh tế tuần hoàn là yêu cầu cấp bách trong bối cảnh hiện nay sẽ giúp tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên, giảm thiểu lãng phí, giảm phát thải khí nhà kính và tạo ra giá trị gia tăng cho ngành hàng lúa gạo.
Ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho rằng, với khối lượng phụ phẩm lúa gạo khổng lồ hàng năm với hàng chục triệu tấn rơm rạ và hàng triệu tấn trấu, thì Việt Nam hoàn toàn có khả năng sản xuất ra hàng triệu tấn năng lượng sinh khối xanh. Việc này không chỉ giúp giảm áp lực lên các nguồn tài nguyên thiên nhiên mà còn góp phần bảo vệ môi trường, hạn chế tác động của biến đổi khí hậu.
Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh, sản xuất giảm phát thải thực hiện luôn kinh tế tuần hoàn rất là có hiệu quả, các địa phương có thể học tập và cùng là sẵn sàng tham gia vào chương trình một triệu hecta lúa chất lượng cao, phát thải thấp Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang triển khai. Với cái hướng dẫn của Bộ và cái tính chịu khó của người nông dân và thông qua các hợp tác xã chúng tôi nghĩ rằng phát triển mở rộng ở ĐBSCL trong xu thế hiện nay.
Với nguồn phụ phẩm dồi dào từ ngành lúa gạo, Việt Nam đứng trước cơ hội lớn để trở thành hình mẫu về kinh tế tuần hoàn xanh và bền vững. Đây được xem là giải pháp tiềm năng giúp nâng cao giá trị của ngành hàng lúa gạo, đồng thời tạo ra năng lượng sạch, bền vững và là xu hướng tất yếu để phát triển bền vững trong tương lai. Tuy nhiên, để trở thành hình mẫu về kinh tế tuần hoàn thì trước tiên cần phải có những cơ chế, chính sách trong khuyến khích đầu tư, chuyển giao công nghệ cũng như hỗ trợ cho người dân tham gia vào quá trình này.
Các tin khác

Cần Thơ: 2 tấn xoài tượng da xanh xuất khẩu sang Úc và Hoa Kỳ

Có một “Lung Trời” giữa miền Tây

Chủ tịch Quốc hội gặp Đoàn Đại biểu Doanh nghiệp gia đình tiêu biểu

Phó Chủ tịch T&T Group Đỗ Vinh Quang nhận giải Doanh nhân xuất sắc Châu Á 2023

Công ty D&T Việt Nam: 15 năm phát triển khẳng định thương hiệu trong lĩnh vực vệ sinh công nghiệp

Duy Minh Advertising tự hoàn thiện và đổi mới để phù hợp hơn với thị trường

Doanh nghiệp trẻ và khát vọng cống hiến cho cộng đồng

NuiPhao Mining được vinh danh Top 100 Sao Vàng Đất Việt 2021

Doanh nhân Thu Hằng và thông điệp trên hành trình lan tỏa dành cho phụ nữ Việt
Đọc nhiều

Xã Bình Xuyên (Phú Thọ): Hành trình mới với khát vọng phát triển toàn diện

Thỏa thuận hợp tác bị hủy vẫn được tòa sơ thẩm công nhận có giá trị liệu có đúng luật?

Ông Trần Duy Đông làm Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ mới

Đảng bộ xã Cờ Đỏ (Cần Thơ): Đoàn kết - Kỷ cương - Đổi mới - Phát triển

Bệnh viện Quân y 121 (Quân khu 9): Miễn tiền công khám bệnh và một phần chi phí xét nghiệm

Sanest Khánh Hòa ký kết hợp tác phát triển thương hiệu mỹ phẩm với Công ty Sallycos

Vinamilk “Mở khóa tự nhiên” tại Green Farm: Mô hình sinh thái truyền cảm hứng doanh nghiệp

Cần Thơ hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá, tiêu thụ sản phẩm

Bay khắp thế giới với ưu đãi “Ngày Hạng Thương Gia” cùng Vietjet vào ngày 2 và 20 hàng tháng

Đột phá 6 HMO từ Vinamilk Optimum: Từ giải pháp cho các bà mẹ Việt đến diễn đàn dinh dưỡng lớn nhất khu vực

Petrovietnam đứng vị trí 11 trong Bảng xếp hạng doanh nghiệp lớn nhất Đông Nam Á Fortune 500 SEA 2025

Hỗ trợ 500 căn nhà mới, Vietjet và Vikki Digital Bank chung tay xoá nhà tạm, nhà dột nát cho người dân

Bạc Liêu: Ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất giúp phát triển bền vững nghề muối

Cần Thơ đồng hành cùng doanh nghiệp để phát triển

Nốt “thăng” trong dòng chảy lịch sử vương triều

Doanh nhân Đỗ Ngọc Tú và 10 năm kiên định với giá trị 'đẹp từ tâm'

Hợp tác xã (HTX) Artemia Vĩnh Châu - Bạc Liêu: Mang thương hiệu vươn tầm thế giới

Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia sắp đón nhận 2 kỷ lục Việt Nam

Khi Thành phố Thiên niên kỷ cửa ngõ phía Nam Sài Gòn hóa thành sàn diễn nghệ thuật đỉnh cao

Mở bán nhà phố Bcons Uni Valley: Cơ hội chót cho nhà đầu tư Hà Nội “đón sóng” Bình Dương sáp nhập TP.HCM

Xi măng Long Sơn vươn tầm quốc tế bằng chất lượng vượt trội
Nổi bật

Cảnh báo khẩn nguy cơ bệnh Chikungunya xâm nhập Việt Nam

Cùng chung tay bảo vệ an toàn quần thể chim yến

Phú Thọ: Triệt phá cơ sở thực phẩm bẩn gắn mác “Đặc sản vùng cao” thu lợi hàng trăm tỷ đồng

Công an tỉnh Tuyên Quang – Gương mẫu, đi đầu, vững vàng nơi tuyến đầu bảo vệ an ninh Tổ quốc

Bắc Ninh tổ chức nhiều hoạt động kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9

Hơn 30 chuyên gia từ Mỹ và Anh khám từ thiện cho bệnh nhân nghèo

TTYT huyện Yên Lạc: Đẩy mạnh cải cách hành chính hướng tới sự hài lòng người bệnh

Bệnh viện C Thái Nguyên: Nghiên cứu và ứng dụng khoa học, kỹ thuật trong công tác khám, chữa bệnh

Bệnh viện Lao và bệnh Phổi Thái Nguyên nỗ lực vượt mọi khó khăn trong khám và điều trị bệnh

Trung tâm Y tế thị xã Phổ Yên: Nơi người bệnh gửi gắm niềm tin

Bệnh viện A Thái Nguyên: Nỗ lực, cống hiến, vì sức khỏe nhân dân

Trung tâm y tế huyện Đồng Hỷ: Nâng cao chất lượng chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân

Trung tâm Y tế Chợ Đồn (Bắc Kạn): Không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh
