Hỗ trợ xây mới 930 nhà tiêu hợp vệ sinh cho hộ gia đình trên địa bàn tỉnh Hà Giang
Là địa phương nằm trong khuôn khổ Chương trình “Mở rộng quy mô vệ sinh nước sạch nông thôn dựa trên kết quả” vốn vay từ Ngân hàng Thế giới, từ năm 2016 đến năm 2018, tỉnh Hà Giang xây dựng kế hoạch thực hiện 22 xã vệ sinh toàn xã. Đến hết năm 2018, có 20 xã hoàn thành tiêu chí này (tuy mới chỉ có 3 xã được kiểm đếm) với tổng số 2.850 hộ gia đình xây mới, cải tạo nhà tiêu hợp vệ sinh, trong đó có 2.580 hộ nhận được sự hỗ trợ tài chính từ Chương trình, 270 hộ tự xây dựng.
Tuy vậy, tính đến hết tháng 12/2018, tỷ lệ hộ gia đình có nhà tiêu hợp vệ sinh (HVS) trong toàn tỉnh vẫn còn thấp, ước đạt 63%, khu vực nông thôn chỉ ở mức 40,23%. Tình trạng hộ gia đình không có nhà tiêu hoặc có nhà tiêu nhưng không hợp vệ sinh trên địa bàn toàn tỉnh chiếm gần 43%. Nhiều xã hoặc thôn, bản trong tình trạng không có nhà tiêu HVS. Thói quen phóng uế bừa bãi ra môi trường vẫn còn khá phổ biến. Hậu quả là chất lượng nước sinh hoạt khu vực nông thôn nhiều năm nay đang ở mức báo động - 100% số mẫu nước được thử nghiệm cho kết quả không đạt 2 thông số về vi sinh (Feacal Colifrom và Colifrom tổng số).
Tương tự như vậy, tỷ lệ nhà tiêu hợp vệ sinh tại các Trạm Y tế là 84,6%; tỷ lệ nhà tiêu hợp vệ sinh của Trường học là 66%. Như vậy, vẫn còn một tỷ lệ khá cao Trạm Y tế và Trường học hiện chưa có nhà tiêu hợp vệ sinh.
Mặc dù vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, nhưng nhận thức rõ cải thiện nhà tiêu hợp vệ sinh là yếu tố quan trọng giúp người dân, đặc biệt là người dân trên địa bàn nông thôn vùng đặc biệt khó khăn, năm nay tỉnh Hà Giang tiếp tục xây dựng kế hoạch xây mới nhà tiêu hợp vệ sinh cho 930 hộ gia đình nằm trên địa bàn 8 xã thực hiện vệ sinh toàn xã các huyện Bắc Quang, Quang Bình và Vị Xuyên. Đồng thời vận động 68 hộ tự xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh (chủ yếu tại xã Minh Xuân, huyện Quang Bình).Trong 8 xã thực hiện vệ sinh toàn xã có những nơi tỷ lệ hộ gia đình có nhà tiêu hợp vệ sinh ở mức thấp 44% (xã Minh Xuân, huyện Quang Bình), hoặc 54% (xã Kim Linh huyện Vị Xuyên). Để thực hiện được mục tiêu này Ban chỉ đạo chương trình tỉnh Hà Giang có kế hoạch triển khai đồng bộ các giải pháp truyền thông nâng cao nhận thức, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận thị trường vật liệu xây dựng nhà tiêu và cung cấp thông tin về bảo quản, xử dụng nhà tiêu.
Theo đó, toàn bộ 5.543 hộ gia đình trên địa bàn 8 xã sẽ được cung cấp thông tin về các loại nhà tiêu hợp vệ sinh, cách sử dụng và bảo quản nhà tiêu đúng quy cách; được cung cấp kiến thức về vệ sinh cá nhân và rửa tay với xà phòng và nước sạch; để các hộ gia đình chủ động hợp tác trong việc xây mới, cải thiện nhà tiêu và sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh đúng quy cách. Đặc biệt sẽ tuyên truyền tới toàn bộ 420 giáo viên và 8.410 học sinh các trường mầm non, tiêu học, trung học cơ sở (chưa kể các điểm trường) về kiến thức sử dụng và bảo quản nhà tiêu hợp vệ sinh đúng quy cách, rửa tay với xà phòng và nước sạch vào các thời điểm cần thiết trong sinh hoạt hàng ngày.
Năm 2019, Hà Giang sẽ tăng cường triển khai mô hình cửa hàng tiện ích, là một mô hình cửa hàng bán lẻ mà tại đó các khách hàng có thể mua tất cả các vật liệu và trang thiết bị cần thiết để xây một nhà tiêu hợp vệ sinh hoàn chỉnh. Cửa hàng này còn cung cấp các dịch vụ khác như dịch vụ xây dựng, vận chuyển, tư vấn cho hộ gia đình về loại nhà tiêu phù hợp, cách sử dụng và bảo quản nhà tiêu, hỗ trợ tài chính hoặc bảo hành sản phẩm. Mô hình được triển khai trên địa bàn 8 xã thực hiện vệ sinh toàn xã. Các chủ cửa hàng tiện ích cùng với cộng tác viên, thợ xây của họ được đào tạo tập huấn về thị trường vệ sinh, kỹ thuật xây dựng nhà tiêu, lập kế hoạch kinh doanh, kỹ năng bán hàng, góp phần thúc đẩy chuỗi hệ thống cửa hàng tiện ích cung ứng dịch vụ xây nhà tiêu tại địa phương phát triển.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Minh Tiến kết luận cuộc họp.
Ngay trong quý I/2019, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (Sở Y tế Hà Giang) đã triển khai các hoạt động khảo sát, thiết kế và từng bước thực hiện xây dựng 25 công trình cấp nước và vệ sinh cho 25 trạm y tế xã, hỗ trợ xây dựng 1.550 nhà tiêu hộ gia đình.
Tại cuộc họp đánh giá kết quả quý 1 và triển khai nhiệm vụ quý 2/2019 (ngày 3/5/2019) của Ban điều hành chương trình “Mở rộng quy mô vệ sinh nước sạch nông thôn dựa trên kết quả” năm 2019, ông Nguyễn Minh Tiến, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hà Giang đã đánh giá cao nỗ lực của các Sở, ngành, các huyện trong triển khai thực hiện các hợp phần. Tuy nhiên Ông yêu cầu các sở, ban ngành cần xây dựng quy chế phối hợp với các huyện để triển khai chương trình hiệu quả; đồng thời tiến hành rà soát nguồn vốn và kế hoạch tạm ứng vốn để triển khai chương trình đạt tiến độ.
Thu Hoài