Như Xuân - Thanh Hóa: Dân khổ vì nhà máy sắn gây ô nhiễm
Cống thoát nước thải của công ty TNHH chế biến nông lâm sản xuất khẩu Như Xuân
Theo thông tin phản ánh, nhiều năm qua, hàng nghìn người dân sống tại xã Hóa Qùy đang phải "từng ngày, từng giờ" chịu đựng sống chung với mùi hối thối, thiếu nước sinh hoạt, bệnh hô hấp ngày càng gia tăng khiến cho bà con nơi đây đứng ngồi không yên.
Được sự chỉ dẫn của người dân, chúng tôi tìm đến xã Hóa Qùy, huyện Như Xuân (Thanh Hóa) nơi "đóng đô" của Công ty TNHH chế biến nông lâm sản xuất khẩu Như Xuân. Tại đây, sự việc diễn ra đúng như bà con đang phản ánh, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc từ các bã xắn trong nhà máy khiến cho ai mới vào đây cũng có cảm giác "đau đầu, chóng mặt, buồn nôn…"
Theo quan sát, ghi nhận của chúng tôi, tại các bể lắng, lọc nước có màu đen ngòm, sủi bọt. Mặt hồ nổi lên một lớp ván màu trắng đục đặc quánh bao bọc xung quanh hồ. Mùi hôi thối, chùa ngòm bốc lên nồng nặc rất khó chịu.
Cổng chính vào nhà máy sắn Như Xuân
Đi dọc khe Quền chúng ta dễ dàng phát hiện ra một cống thoát nước thải của công ty được xây dựng bằng bê tông, có bán kính rộng khoảng 1m và được hướng thẳng ra khe. Ngoài những hôm công ty được phép xả thải thì nhiều khi công ty còn lén lút xả trộm ra khe – một người dân nói.
Trước đây, khe Quền người dân có thể lấy nước ở đây để giặt giũ, sinh hoạt hằng ngày. Nhưng hiện nay, nước này không thể dùng được nữa vì nguồn nước bị ô nhiễm, màu nước đã đổi màu, bốc mùi, ngứa ngáy. Cách đây không lâu, cá ở khe này đã chết nổi trắng khắp mặt nước do nhà máy sắn đã xả nước thải trực tiếp ra.
Mặt hồ bể lắng. lọc có nước màu trắng đục, đặc quánh, bốc mùi hôi thối
Một người dân (xin được giấu tên) sống tại thôn Tân Thịnh, xã Hóa Qùy bức xúc nói: "Từ khi có nhà máy xắn, môi trường sống tại đây bị ô nhiễm nặng nề, mùi hối thối bốc lên phản phất khắp nơi. Ruồi muỗi xuất hiện ngày càng nhiều. Nguồn nước cũng không thể sinh hoạt được, thậm chí giặt giũ còn bị hôi và giờ phải bắt đường ống lấy nguồn nước cách nhà khoảng 1000 mét để lấy nước sinh hoạt. Nhiều lúc ở nhà chúng tôi còn phải đóng kín cửa, đến bữa cơm thì không thể nuốt nổi vì cái mùi này nó gây buồn nôn lắm. Có hôm nằm ngủ mùa hè còn phải bịt kín chăn mới ngủ được vì mùi quá nặng ".
Đặc biệt, vào ban đêm, nhà máy thải khí từ Biogas ra khiến cho không thể thở được. Ngày mưa càng khủng khiếp hơn vì đủ các loại mùi hối thối bốc lên, con cháu muốn vào nhà thăm ông, bà nhưng không thể vào được vì mùi hôi đến chết.
Cùng chung cảnh ngộ trên, chị N.T.H vừa co mày cho hay: “Nhà tôi trước kia cũng có ao nuôi cá ở gần phía sau nhà máy, nhưng nhiều năm qua không thể nuôi được nữa vì nước trong ao bị ô nhiễm quá rồi. Có nhiều lần cá dưới ao tự dưng chết trắng không rõ nguyên nhân. Nhiều lần kiến nghị đến chính quyền địa phương nhưng cũng chỉ trả lời và kiểm tra qua loa rồi thời gian sau lại đâu vào đó cả. Vào chính vụ từ tháng 9 đến tháng 3 năm sau là coi như dân chúng tôi ở đây phải sống trong ô nhiễm. Có những lúc ngồi ở nhà còn phải bịt mũi mà ăn cơm.”
Theo người dân, sự việc ô nhiễm môi trường này đã có nhiều đoàn xuống đi kiểm tra thực địa tại địa phương và lấy mẫu nước xong rỗi cũng "bặt vô âm tín" đến nay.
Trao đổi với ông Nguyễn Sỹ Chung (trưởng thôn Tân Thịnh) cho biết: “Tình trạng này diễn ra đã nhiều năm nay, trong các cuộc họp tiếp xúc cử tri chúng tôi cũng đã nhiều lần kiến nghị đến cấp trên nhưng được một thời gian ngắn thì tình trạng này lại tiếp tục xảy ra. Vào đầu năm 2015 vừa qua thì nguồn nước cũng bị ô nhiễm nặng. Có lần cá dưới ao của các hộ dân lân cận nhà máy chết hàng loạt. Không chỉ thế có lần cá dưới khe Quền chết, người dân ra vớt về ăn thì thấy rất khó ăn. Đã có 3 hộ dân tại khu vực phía sau bể lắng phải di dời đi nơi khác ở do nước giếng khoan bị nhiễm mùi không thể dùng được..”
Ông Lê Hữu Giới- Chủ tịch UBND xã trao đổi với phóng viên
Để có thông tin khách quan, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Lê Hưu Giới (Chủ tịch UBND xã Hóa Qùy, Như Xuân). Ông Giới xác nhận: "Việc ô nhiễm môi trường từ mùi hôi là có và tình trạng này vẫn diễn ra dai dẳng từ trước tới nay nhưng giờ thì đã đỡ hơn. Còn việc công ty có xả thải trộm thì có khả năng lợi dụng vào những hôm mưa lũ".
Cách đây không lâu, công ty đã có giấy phép xả thải, mỗi khi công ty xả thải chính quyền xã đều thông báo trước cho bà con và cho người có mặt trong công ty để kiểm tra. Nhưng khi phóng viên yêu cầu được tiếp nhận giấy phép xả thải của công ty thì vị Chủ tịch này nói, địa chính xã đang cầm và hiện đang đi vắng nên chưa thể cung cấp được.
Thiết nghĩ, cơ quan chức năng sớm vào cuộc để xử lý dứt điểm tình trạng ô nhiễm này để trả lại môi trường trong sạch cũng như cuộc sống của người dân được ổn định, tránh tình trạng "mất bò mới lo làm chuồng".
Phan Tú