Thanh Hóa: Đã xác minh nguyên nhân cá chết bất thường
Vấn đề từ chất lượng nước
Ngày 15/02/2023, Sở TN&MT tỉnh Thanh Hóa đã có Báo cáo số 1065/STNMT-BVMT về kết quả kiểm tra xác minh tình trạng ô nhiễm nguồn nước tại thôn Thanh Thủy, xã Thanh Xuân, huyện Như Xuân theo ý kiến chỉ đạo của ông Lê Đức Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh tại Công văn số 1394/UBND-NN ngày 08/02/2023.
Cụ thể, ngày 13 và 14/02/2023, Sở TN&MT phối hợp với Sở Nông nghiệp và PTNT, UBND huyện Như Xuân, UBND xã Thanh Xuân và UBND xã Thanh Sơn kiểm tra thực tế khu vực suối Hón Thành, xã Thanh Xuân và tiến hành kiểm tra công trình bảo vệ môi trường tại Trang trại chăn nuôi lợn thịt tại xã Thanh Sơn, huyện Như Xuân của Công ty TNHH Phát triển nông nghiệp Như Xuân.
Nguyên nhân cá chết do thay đổi đột ngột về chất lượng nguồn nước
Kết quả kiểm tra, đánh giá ban đầu với mẫu cá chết của Chi cục chăn nuôi và Thú y- Sở Nông nghiệp và PTNT ngày 09/02/2023 cho thấy: Mẫu cá không có yếu tố dịch bệnh, nguyên nhân cá chết do thay đổi đột ngột về chất lượng nguồn nước, lượng bèo tây bề mặt suối tương đối lớn ảnh hưởng đến khả năng hô hấp của cá.
Tại thời điểm kiểm tra ngày 13/02/2023 cho thấy, chất lượng nguồn nước theo đánh giá cảm quan có dấu hiệu tốt hơn so với thời điểm báo chí phản ánh; tại khu vực đầu nguồn suối có khe nước Lèn cò nóong (cách đầu nguồn 200m) hiện vẫn còn một dòng nước có màu nâu, lưu lượng chưa xác định đang chảy vào suối Hón Thành. Đây là vị trí người dân địa phương phản ánh là dòng nước ô nhiễm đổ vào suối Hón Thành, ngoài ra không phát hiện nguồn nước thải khác. Sở TN&MT đã tiến hành lấy các mẫu nước suối Hón Thành và mẫu nước khe nước Lèn cò nóong để phân tích.
Theo báo cáo của UBND huyện Như Xuân và UBND xã Thanh Xuân, trên địa bàn xã Thanh Xuân có 02 trang trại chăn nuôi lợn của Công ty TNHH Thương mại Song Dương và Công ty cổ phần Phát triển nông nghiệp sạch Thanh Xuân; trên địa bàn giáp ranh xã Thanh Xuân là xã Thanh Sơn có 02 trang trại gồm Cụm Trang trại Thôn Đồng Sán và trang trại của Công ty TNHH phát triển nông nghiệp Như Xuân.
Kết quả kiểm tra tại trang trại chăn nuôi lợn của Công ty TNHH phát triển nông nghiệp Như Xuân. Trang trại nuôi lợn thịt của Công ty bắt đầu đi vào hoạt tháng 4/2022 trên diện tích khoảng 13,02ha tại thôn Hón Tĩnh, xã Thanh Sơn, huyện Như Xuân. Trang trại hiện có 17 dãy chuồng nuôi, công suất 17.000 con lợn/năm (8.500 con/lứa), thực tế trang trại có quy mô 5.000 con/lứa (giai đoạn 1). Trang trại đã được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường tại Quyết định số 3933/QĐ-UBND ngày 30/9/2019.
Yêu cầu tạm dừng nhập lợn
Qua kiểm tra, trang trại chăn nuôi của Công ty TNHH Phát triển nông nghiệp Như Xuân cho thấy, hiện tại nước thải sau xử lý đang được lưu giữ tại ao sinh học số 1, chưa có nước thải sang ao số 2; các ao chứa nước thải sự cố và ao sinh học số 2 đã lót bạt đáy. Riêng ao sinh học số 1 không có bạt đáy chống thấm.
Tình traṇg ô nhiêm nguồn nước suối Hón Thành tại thôn Thanh Thủy, xã Thanh Xuân, huyện Như Xuân như phản ánh của người dân và cơ quan báo chí là có cơ sở. Nguồn nước chảy từ khe núi Lèn cò nóong chảy ra suối Hón Thành có dấu hiệu ô nhiễm, tuy nhiên không có tình trạng nước thải của các trang trại trên địa bàn xã Thanh Xuân và xã Thanh Sơn đổ thải trực tiếp vào suối Hón Thành do vị trí của các trang trại đều nằm cách xa suối Hón Thành.
Sở TN&MT Thanh Hóa yêu cầu Công ty TNHH Phát triển nông nghiệp Như Xuân tạm dừng việc tiếp nhận lợn giống vào chăn nuôi lứa mới
Thế nhưng, Công ty chưa báo cáo cấp có thẩm quyền để được cho phép vận hành thử nghiệm các công trình bảo vệ môi trường; ao sinh học số 1 chứa nước thải chưa lót bạt thành đáy chống thấm; chưa rà soát công trình, thiết bị xử lý chất thải để xác định nguyên nhân gây ô nhiễm khi có phản ánh của người dân.
Sở TN&MT đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH Phát triển nông nghiệp Như Xuân do có hành vi vi phạm: “Chưa rà soát công trình, thiết bị xử lý chất thải để xác định nguyên nhân gây ô nhiễm” quy định tại điểm a, Khoản 3 Điều 14 Nghị định số 45/2022/NĐ-CP ngày 07/7/2022 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, mức xử phạt đối với hành vi trên từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng (áp dụng đối với tổ chức) và thuộc thẩm quyền xử phạt của Chánh Thanh tra Sở TN&MT.
Đồng thời, yêu cầu Công ty TNHH Phát triển nông nghiệp Như Xuân dừng ngay việc xả nước thải sau hệ thống xử lý hóa lý ra ao sinh học số 1, bơm chuyển toàn bộ lượng nước thải sau hệ thống xử lý hóa lý và nước trong ao sinh học số 1 sang ao sinh học số 2 và ao chứa nước thải sự cố để lưu giữ; thực hiện gia cố, lót thành đáy chống thấm ao số 1 đảm bảo không để rò rỉ, thẩm thấu nước thải ra ngoài môi trường. Báo cáo kết quả thực hiện về Sở TN&MT trước ngày 25/02/2023.
Tạm dừng việc tiếp nhận lợn giống vào chăn nuôi lứa mới; rà soát, cải tạo, sửa chữa lại toàn bộ các công trình, biện pháp xử lý chất thải, nước thải, có biện pháp tuần hoàn nước thải sau xử lý để hạn chế lượng nước thải ra môi trường; lập hồ sơ để được xem xét, cấp giấy phép môi trường theo quy định mới được vận hành thử nghiệm trở lại.
Phối hợp với thôn Thanh Thủy, UBND xã Thanh Xuân có biện pháp hỗ trợ đối với một số hộ dân khu vực suối Hón Thành, thôn Thanh Thủy bị ảnh hưởng. Đề nghị UBND huyện Như Xuân giám sát việc thực hiện các yêu cầu trên đối với Công ty TNHH Phát triển nông nghiệp Như Xuân; tăng cường kiểm tra, giám sát công tác bảo vệ môi trường đối với các trang trại chăn nuôi trên địa bàn huyện, kịp thời xử lý các vi phạm (nếu có).
Trước đó, Sức khỏe và Môi trường đã thông tin về việc vào đầu tháng 02/2023, nhiều người dân trên địa bàn thôn Thanh Thủy, xã Thanh Xuân, huyện Như Xuân tỏ ra bất bình trước tình trạng suối Hón Thành bỗng nhiên đổi màu đen, nổi váng và bốc mùi hôi thối, đáng chú ý xuất hiện cá chết hàng loạt.
VĂN DUY