Hội thảo “Phát huy vai trò đội ngũ trí thức KH&CN trong đột phá phát triển khoa học, công nghê, đổi mới sáng tạo”

Hội thảo “Phát huy vai trò đội ngũ trí thức KH&CN trong đột phá phát triển KH-CN-ĐMST” do Liên hiệp các Hội KHKT Việt Nam (LHH) và Hội Nữ trí thức Việt Nam (Hội NTT) phối hợp tổ chức tại Hà Nội ngày 5-12-2025 nhấn mạnh vai trò của đội ngũ trí thức nói chung và Nữ trí thức nói riêng, của các trí thức trẻ trong doanh nghiệp vừa và nhỏ trong bối cảnh chuyển đổi số… PGS.TS Phạm Quang Thao - Phó Chủ tịch LHH, GS.TS Lê Thị Hợp - Chủ tịch Hội NTT VN và TS Lê Công Lương - Phó Tổng thư ký LHH đồng chủ trì hội thảo.

PGS.TS Phạm Quang Thao phát biểu chỉ đạo

Phát biểu chào mừng Hội thảo, GS.TS Lê Thị Hợp rất vui mừng khi lần đầu tiên, Hội NTTVN được tham gia cùng LHH tổ chức một hội thảo có ý nghĩa lớn về KH&CN và hi vọng sự phối hợp của hai bên sẽ ngày càng chặt chẽ, để cùng nhau đóng góp vào công cuộc phát triển KH-CN-ĐMST của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Cũng vì vậy, lần đầu tiên, vai trò của các Nữ trí thức Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng được nêu bật tại hội thảo này với 3 tham luận của GS.TS Lê Mai Hương-Phó Chủ tịch Hội NTTVN, Th.S Lê Khánh Vân - Giám đốc Trung tâm ứng dụng KH-CN và khởi nghiệp của Hội NTTVN và PGS.TS Bùi Thị An - Chủ tịch Hội NTT Hà Nội.

Cũng tại Hội thảo, các diễn giả đến từ Viện đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và nghiên cứu khoa học MTTQVN, Ban tư vấn phản biện của LHH, Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia của Bộ KH&CN cũng đã có tham luận về các vấn đề liên quan đến vai trò của trí thức trong tư vấn phản biện chính sách KHCN, trí thức trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ, về các giải pháp đột phá trong liên kết nguồn lực KH&CN quốc gia, kiến tạo hạ tầng dữ liệu và cơ chế định danh số cho đội ngũ trí thức…

Về trí thức trẻ trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs), TS Đặng Vũ Cảnh Linh đã đưa ra các con số đáng lo ngại: SMEs chiếm 98% doanh nghiệp của VN, đội ngũ nhân lực chiếm 36,1%, nhưng chỉ tạo ra 40% GDP. Đó là một vấn đề lớn cần giải quyết. Có lẽ một nguyên nhân là tquan trọng là thiếu đội ngũ nhân lực KHCN chất lượng cao, việc ứng dụng KHCN quá thấp, chủ yếu là lao động phổ thông. Đội ngũ trí thức trẻ đông có chuyên môn và tay nghề cao nhưng lại chủ yếu đi làm công việc dịch vụ. Đó là điều đáng tiếc, khi họ có nhiều ý tưởng phát triển doanh nghiệp khá tốt.

ThS Lê Thị Khánh Vân - Phó CT Hội Thông tin KHCN VN cũng nêu một thực trạng đáng lo ngại

Trong lĩnh vực tư vấn phản biện, các trí thức nói chung và nữ trí thức nói riêng đều phát huy trí tuệ, tâm huyết và trách nhiệm của mình để góp phần hoàn thiện các chính sách về KHCN của Nhà nước nhằm phát triển đất nước. Tuy nhiên, hạ tầng thông tin cũng như cơ chế tài chính trang trải cho các hoạt động của LHH cũng như Hội NTT VN đều rất hạn hẹp, chưa tương xứng với chức năng nhiệm vụ -ThS Bùi Kim Tuyến, Trưởng ban Tư vấn phản biện chia sẻ.

TSKH Nghiêm Vũ Khải trao đổi tại Hội thảo

Nhiều “ốc đảo” dữ liệu vẫn tồn tại trong thực tế, đó là chia sẻ của TS Chử Đức Hoàng - CVP Văn phòng Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia của Bộ KH&CN. Cần kiến tạo hạ tầng dữ liệu với các công nghệ lõi và cơ chế định danh cho đội ngũ trí thức để tạo ra đột phá trong liên kết nguồn lực KH&CN quốc gia.

TS Chử Huy Hoàng phát biểu

Mặc dù là trung tâm của cả nước với đội ngũ trí thức rất hùng mạnh và có nhiều đóng góp cho phát triển, cũng như đã có nhiều chính sách đặc thù về phát triển KHCN, nhưng như PGS.TS Bùi Thị An - Chủ tịch Hội NTT Hà Nội đã nói, vẫn còn rất nhiều hạn chế về đột phá phát triển KH,CN và ĐMST ở đây. Đây là một sự lãng phí nguồn lực trí tuệ của Thủ đô.

TS Nguyễn Khắc Bằng đánh giá cao vai trò của Hội NTT Việt Nam

Nhiều chuyên gia, nhà khoa học cũng đã có những trao đổi thảo luận liên quan đến chủ đề của hội thảo. TSKH Nghiêm Vũ Khải - nguyên Phó Chủ tịch LHH cho rằng, khó nhất không phải là thu nhập cao mà là cơ hội phát triển. Thời cơ, tiềm năng nhiều, chính sách cũng đã đủ về lý thuyết là “lấy phát triển KHCN làm then chốt”, nhưng thách thức không ít. Sát sườn với chúng ta là làm sao để phát triển tổ chức như LHHVN, như Hội NTTVN - những tổ chức xã hội nghề nghiệp có tính tập hợp cao về KHCN. Cần khai thác nhiều nguồn lực khác cả về tài chính và trí tuệ để phát triển.

TS Đặng Vũ Cảnh Linh chia sẻ về đội ngũ trí thức trong doanh nghiệp vừa và nhỏ

Rất mừng với đội ngũ nữ trí thức hùng hậu tham gia hội thảo hôm nay, TS Nguyễn Khắc Bằng, Viện trưởng Viện nghiên cứu bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng, Tổng giám đốc Công ty liên doanh Việt Nga MEGASERVICE đề nghị LHHVN cần có những hoạt động cụ thể để khai thác đội ngũ đông đảo, rất giỏi giang và rất tâm huyết này.

Đánh giá về hội thảo, Phó chủ tịch Hội NTTVN Nguyễn Thị Hồi cho rằng đây là một mở đầu về sự phối hợp rất nhiều tiềm năng tốt đẹp giữa LHHVN và Hội NTTVN. Hi vọng rằng từ đây sẽ có nhiều forum KHCN thạt hay, thật ý nghĩa về KHCN ở tầm quốc gia do hai bên khởi dựng.

PGS.TS Phạm Quang Thao khẳng định, Đảng và Nhà nước đã có rất nhiều Nghị quyết, chủ trương, chính sách cho phát triển KHCN, đóng góp của đội ngũ trí thức trong đội phá phát triển KH, CN và ĐMST là không thể phủ nhận. Tuy nhiên, để thể chế hóa mọi chủ trương chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước sao cho cơ chế chính sách thực sự đi vào cuộc sống, để vai trò của trí thức được phát huy hơn nữa, thì rất cẩn sự chủ động của chính đội ngũ trí thức trong công việc này. Không chỉ là đầu tư cho nghiên cứu, mà còn phải đầu tư cho cả ứng dụng, và chuyển giao KH-CN vào thực tiễn sản xuất và kinh doanh.

Kết luận hội thảo, TS Lê Công Lương cho rằng, hội thảo chuẩn bị trong thời gian thần tốc đã thành công ngoài mong đợi, với 6 tham luận trình bày trực tiếp và 14 tham luận gửi đến hội thảo, tạo nên một bức tranh tổng thể về LHHVN và Hội NTTVN, về vai trò của đội ngũ trí thức trong đột phát phát triển KH, CN và ĐMST. Chắc chắn với đà này, với sự phối hợp chặt chẽ hơn giữa LHHVN và Hội NTTVN, chúng ta sẽ còn có nhiều hội thảo hiệu quả hơn, ý nghĩa hơn.