Hà Giang: Người dân chịu đựng sống chung với ô nhiễm môi trường hàng chục năm qua

Trang trại lợn Công ty TNHH Gia Huy tại Thôn Chang, xã Việt Lâm, huyện Vị Xuyên, Hà Giang gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Ảnh: Thành Đạt

Tuy nhiên, bên cạnh những dự án phát huy hiệu quả tốt, mang lại việc làm, thu nhập nâng cao đời sống nhân dân, thì vẫn tồn tại một số đơn vị chưa chấp hành tốt các quy định của pháp luật về môi trường ảnh hưởng nặng nề đến đời sống nhân dân.

Trước phản ánh của nhân dân, Tạp chí Sức khỏe và Môi trường đã xây dựng chuyên đề “Bảo vệ môi trường phát huy hiệu quả lĩnh vực chăn nuôi quy mô lớn – Thực trạng và giải pháp” để đi sâu nghiên cứu thực tiễn tại xã Việt Lâm, huyện Vị Xuyên (Hà Giang).

Thực tiễn nghiên cứu tại Trang trại chăn nuôi lợn Gia Huy do Công ty TNHH Gia Huy (Công ty Gia Huy) thực hiện tại Thôn Chang, xã Việt Lâm, huyện Vị Xuyên, Hà Giang.

Theo tài liệu thu thập được, Trang trại Gia Huy được đầu tư, xây dựng cách đây hơn 10 năm, bao gồm nhiều hạng mục xây dựng chuồng trại chăn nuôi lợn riêng biệt, với công suất trên dưới 3.000 con, vị trí trang trại cách khu dân cư chưa đầy 100m.

Trang trại lợn Gia Huy ngang nghiên xả chất thải trực tiếp ra môi trường không qua xử lý, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Ảnh: Thành Đạt

Hàng chục hộ dân tại thôn Chang, xã Việt Lâm, huyện Vị Xuyên (Hà Giang) đang sống trong cảnh ô nhiễm môi trường nghiêm trọng do việc xả thải của trang trại chăn nuôi lợn Gia Huy quy mô hàng ngàn con gây ra. Mùi hôi thối nồng nặc, nguồn nước bị ô nhiễm, đất canh tác bị hủy hoại, sức khỏe của người dân bị đe dọa.

Theo phản ánh của ông H. tại thôn Chang, xã Việt Lâm, huyện Vị Xuyên, gia đình ông sinh sống tại thôn Chang đến nay là đời thứ 3, trước đây khi chưa có trang trại lợn, phía sau trang trại là núi đá có nguồn nước sạch chảy từ khe núi, là nguồn nước cung cấp chủ yếu cho bà con nơi đây. Tuy nhiên từ khi trang trại xây dựng, nguồn nước tự nhiên đã bị nhuộm màu đen và bốc mùi rất khó chịu.

Nguồn nước nhuộm màu đen, bốc mùi khó chịu chảy từ khu vực bể chứa chất thải của trang trại lợn Gia Huy ra bên ngoài. Ảnh: Thành Đạt

Khu nhà ông và một số hộ dân khác chỉ cách trang trại 50m -100m, từ nhiều năm nay hàng chục hộ dân phải sống chung với “lũ” chịu cảnh ngày ngày mùi hôi thối từ nguồn xả thải của trang trại lợn bủa vây. Gần đây việc ô nhiễm môi trường trở nên nghiêm trọng hơn khi điểm chôn lấp xác lợn chết của trang trại không được che chắn, chôn lấp, khử khuẩn khiến gia đình ông và nhiều gia đình khác bao gồm người già, trẻ nhỏ, cả đêm không ngủ được vì mùi hôi thối, ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe cũng như mọi sinh hoạt của người dân.

Có mặt tại trang trại chăn nuôi Gia Huy, thôn Chang, xã Việt Lâm, huyện Vị Xuyên phóng viên ghi nhận một bể chứa chất thải chăn nuôi không được che chắn, đặc quánh một màu đen bốc mùi khó chịu. Nguồn nước hai bên trái, phải của trang trại (phục vụ tưới tiêu) cũng là một màu đen và bốc lên mùi hôi thối.

Vào sâu gần vị trí trang trại là điểm chôn lấp xác lợn chết của trang trại, cách các hộ dân sinh sống khoảng 50m có rất nhiều xương động vật, trên mặt đất xuất hiện xác động lợn chết không được chôn lấp đang trong quá trình phân hủy, bốc mùi hôi thối, ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Người dân bức xúc vì xác động vật chết bị chôn lấp, vứt bừa bãi ra bên ngoài trang trại lợn, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, ảnh hưởng tới sức khỏe, đời sống của hàng chục hộ dân xung quanh. Ảnh: Thành Đạt

Sống chung với ô nhiễm môi trường, người dân nơi đây đã nhiều lần kiến nghị lên UBND xã, kiến nghị thông qua các buổi họp dân, buổi tiếp xúc cử tri của Đại biểu Quốc hội, tiếp xúc cử tri của Hội đồng nhân dân tỉnh Hà Giang, của huyện Vị Xuyên nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.

Trao đổi với ông Nguyễn Văn Thuận, Chủ tịch UBND xã Việt Lâm được biết, ông mới về nhận công tác tại địa phương từ năm 2021, quá trình công tác tại địa phương ông cũng nhiều lần ghi nhận phản ánh của người dân liên quan đến trang trại Gia Huy. Vào tháng 12/2022, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Giang đã kiểm tra và ban hành quyết định xử phạt hành chính 135 triệu đồng đối với trang trại do ông Lê Việt Cường làm người đại diện cho tổ chức vi phạm.

Người dân xã Việt Lâm (Vị Xuyên, Hà Giang) đã nhiều lần “kêu cứu” xóa bỏ tình trạng ô nhiễm môi trường trong khu dân cư từ trang trại lợn Gia Huy lên các cấp chính quyền địa phương, nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết. Ảnh: Thành Đạt

Trước những vi phạm gây ô nhiễm môi trường ảnh hưởng tới khu dân cư của trang trại chăn nuôi lợn của Công ty Gia Huy, cư dân nơi đây đặt câu hỏi tại sao trong khu vực dân cư lại cấp phép cho một doanh nghiệp chăn nuôi lợn quy mô lớn hoạt động? Công tác quy hoạch đất đai, quy hoạch khu vực sản xuất kinh doanh, chăn nuôi của UBND xã Việt Lâm, và UBND huyện Vị Xuyên có đảm bảo đúng quy định của Luật Đất đai?

Phát triển kinh tế chăn nuôi là một chủ trương, là hướng đi đúng tuy nhiên, kế hoạch, mục tiêu phát triển kinh tế trên từng lĩnh vực phải đảm bảo các yếu tố quy hoạch chung, đặc biệt là chăn nuôi, xử lý chất thải, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, không thể để một trang trại chăn nuôi quy mô lớn vì lợi nhuận mà gây ô nhiễm môi trường và bức xúc trong nhân dân. Người dân đang rất mong muốn các cơ quan chức năng tỉnh Hà Giang, huyện Vị Xuyên vào cuộc, kiểm tra, giám sát hoạt động của trang trại lợn Gia Huy đảm bảo các yếu tố về môi trường, về quy hoạch phát triển kinh tế, xã hội… giúp người dân thoát khỏi cảnh ngày đêm sống chung với ô nhiễm môi trường.