Chất phụ gia bảo quản thực phẩm - Kỳ 3: Cách sử dụng và bảo quản thực phẩm an toàn
Thịt gia súc, gia cầm cần sơ chế sạch, để ráo nước ( hoặc lau khô), đóng gói bằng túi nilong để ngăn đá tủ lạnh nhiệt độ khoảng âm 20 độ C, thời gian bảo quản khoảng dưới 3 tháng, hoặc để ngăn mát từ O đến 4 độ C trong vòng 36 giờ.
Muốn để vài ba giờ mới xào nấu, nên ướp mắm muối, hoặc cho vào bao ni lông để trong ngăn mát tủ lạnh. Nếu không có tủ lạnh thì gói thịt vào một cái khăn sạch đã nhúng dấm. Hoặc muốn để lâu hơn có thể vùi thịt trong cám gạo.
Gặp trường hợp thịt quá nhiều không thể ăn hết ngay một lúc thì nên có biện pháp dự trữ thịt. Thái miếng to bằng bàn tay rồi luộc chín, để ráo nước. Sau đó xếp vào vại hoặc liễn bằng sành sứ hoặc sắt tráng men rồi đổ ngập mỡ, bảo quản nơi khô mát. Với cách này thịt có thể để được một tháng.
Ngoài ra để dự trữ thịt người ta còn sấy khô thịt ( người vùng cao thường treo gác bếp ) hoặc muối mặn thịt.
2. Bảo quản thủy sản tươi
Thủy sản cần sơ chế sạch, để ráo nước ( hoặc lau khô), đóng gói bằng túi nilong để ngăn đá tủ lạnh nhiệt độ khoảng âm 20 độ C, thời gian bảo quản khoảng dưới 3 tháng, hoặc để ngăn mát từ O đến 4 độ C trong vòng 24 giờ.
Bọc thủy sản trong một miếng vải nhúng vào dấm ngọt (1 đến 2 thìa con đường cho nửa lít dấm) sau khi đã rắc muối vào. Cá cứ giữ như vậy, có thể để được 2 ngày không bị ươn.
Cách thứ hai có thể làm như sau: Cá tươi đang sống khỏe đem đập vào đầu cho chết ngay, lật mang cá lên nhét vào đó một miếng bông có tầm cồn, hoặc nhét muối vào mang cá có thể để được 1 ngày.
Rán cá: Trường hợp không có chảo chống dính, muốn không bị sát, phải đun mỡ nóng già rồi mới cho cá vào rán, đun nhỏ lửa cho đến khi cá thật vàng mới lật trở mặt dưới lên.
Kho cá: Nên cho thêm riềng, gừng hoặc kho với khế để đánh mùi tanh.
3. Bảo quản trứng
Không nên rửa trứng khi chưa dùng, có thể lau khô nếu trứng bám bẩn, sau đó đóng gói bằng túi nilong bỏ vào ngăn mát tủ lạnh hoặc trong hộc cánh tủ, nhiệt độ từ 4 đến 8 độ C, thời gian bảo quản không quá 3 tháng.
Mùa đông trứng không cần bảo quản lạnh có thể để nơi khô ráo được dưới 15 ngày.
Muốn để trứng lâu, đem ngâm nước vôi hoặc Silicat natri (9 phần nước lã + 1 phần silicat đem đun sôi cho tan rồi để nguội) khoảng 3 phút; hoặc có thể quét lên vỏ trứng một lớp vađơlin hoặc paraphin…mùa hè để được dưới 10 ngày, mùa đông để được dưới 30 ngày.
Muốn giữ trứng còn nguyên màu lòng đỏ không nên đánh trứng bằng thìa nhôm,
Cách ăn trứng tốt nhất là lòng trắng thật chín và lòng đỏ còn sền sệt. Vì vậy luộc trứng từ nước nguội đến khi sôi khoảng 3 phút vớt ra. Hoặc ăn theo kiểu ốp lết, đập cả quả vào chảo mỡ, khi lòng trắng chín, lòng đỏ còn sền sệt thì bắc ra.
4. Bảo quản rau củ, quả
Rau quả tươi cần để ráo nước, tránh dập nát rồi đóng gói bằng túi nilong hoặc giấy bóng kính sạch để ngăn mát tủ lạnh ( nhiệt độ từ 4 đến 8 độ C ), thời gian bảo quản không quá 5 ngày.
Các loại rau gia vị có thể đem sấy khô (sấy ở nhiệt độ thấp), sau cất ở chỗ khô và kín. Khi sử dụng nấu món ăn gần được mới cho gia vị khô vào.
5. Bảo quản gạo và cách nấu cơm
Để thùng gạo vào nơi khô ráo, thoáng mát. Nếu để lâu có thể cho vào thùng gạo vài cục than hoa.
Muốn nấu cơm ngon và không làm mất nhiều vitamin B1, nên để nước sôi mới cho gạo vào (chỉ nên vo gạo trước khi nấu khoảng 5 phút, nếu gạo mới không nên vo kĩ) đổ gạo vào nồi nên đổ từ từ, lấy đũa khoắng đều.
Trong quá trình nấu không nên đảo nhiều, cơm đang sôi không nên cho nước lạnh, không để nước cơm trào ra ngoài nhiều.
Cách chữa cơm khê, cơm sống, nát: Nếu cơm khê, lấy đũa cả chọc giữa nồi vài lỗ nhỏ thẳng xuống đáy nồi rồi bỏ vào vài cục than hồng . Nếu cơm sống, vùi cơm vào tro nóng, than hồng khoảng 30 phút. Nếu cơm nát, hạn chế khuấy đảo, xới cơm chín ra đĩa rồi cho bay hơi nhanh, cơm sẽ đỡ nát.
6. Bảo quản mỡ, dầu lạc
Không nên để mỡ vào các đồ dùng bằng nhôm hoặc kim loại nói chung. Mà chỉ nên để trong đồ bằng gốm men hoặc bằng thủy tinh.
Để mỡ nơi khô mát, không có ánh nắng chiếu vào. Hạn chế những khoảng trống trong dụng cụ đựng mỡ. Nếu muốn để mỡ thật lâu, có thể cho vào mỡ một ít natri nitrat (NaNO2) để chống mợ bị oxy hóa và bị ôi.
Dầu lạc mua về nên đun dầu nóng già ( hơn 100 độ C ) với 0,05% axit chanh (axit citric). Sau đó để nguội, đóng chai kín, cất giữ ở chỗ tối và mát. Muốn khử mùi dầu: đun dầu nóng tới khi bốc khói thì vẩy một ít nước lã hoặc một dúm hành, tỏi đã đập dập vào.
Vài điều cần thiết khi dùng mì chính, nước mắm
Dùng mì chính không nên cho vào thực phẩm trước khi nấu, hoặc lúc đang nấu, vì gặp nhiệt mì chính sẽ biến thành Natri glutamat “khan” và mì chính sẽ mất hết vị ngon và có khi còn có hại cho cơ thể. Vì vậy chỉ nên cho mì chính vào lúc cuối hoặc đã nấu xong.
Sử dụng nước mắm trong nấu ăn không nên đun nấu lâu. Nấu canh nên cho nước mắm sau cùng rồi bắc ra ngay. Nước mắm mua về nếu là nước mắm ngon không nên nấu lại sẽ mất hết chất dinh dưỡng.
Hữu Tú