Nguy cơ bệnh hô hấp từ tình trạng ô nhiễm không khí
![]() |
Ô nhiễm không khí có ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe con người |
Thực trạng ô nhiễm không khí ở Việt Nam năm 2024
Năm 2024, tình trạng ô nhiễm không khí tại Việt Nam tiếp tục diễn biến phức tạp và nghiêm trọng hơn, đặc biệt tại các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội. Sương mù buổi sáng không còn chỉ là hiện tượng thời tiết tự nhiên mà chủ yếu do khói bụi từ phương tiện giao thông và các hoạt động xây dựng dày đặc. Chất lượng không khí ngày càng giảm sút, gây ra sự khó chịu và lo ngại cho người dân, nhất là vào giờ cao điểm.
Theo dữ liệu mới nhất từ IQAir và các trạm quan trắc môi trường, chỉ số chất lượng không khí (AQI) tại một số khu vực đáng chú ý như sau:
- Hà Nội: AQI trung bình đạt 173, thuộc mức "ô nhiễm nặng". Một số khu vực như Cầu Giấy, Hoàn Kiếm thường xuyên ghi nhận AQI chạm ngưỡng 200, làm bầu không khí trở nên đặc quánh và ngột ngạt.
- TP. Hồ Chí Minh: AQI duy trì quanh mức 164. Mật độ phương tiện giao thông đông đúc và các hoạt động xây dựng tại các tuyến đường lớn như Cộng Hòa, Điện Biên Phủ khiến khói bụi dày đặc.
- Đà Nẵng và Hải Phòng: AQI dao động từ 105 - 115, tuy chưa đến mức báo động đỏ nhưng vẫn gây ảnh hưởng đáng kể, đặc biệt với những người có bệnh lý hô hấp.
Nồng độ bụi mịn PM2.5, thủ phạm chính gây ra các bệnh về phổi và tim mạch, tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh tiếp tục vượt xa ngưỡng an toàn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), gấp 4-5 lần mức cho phép.
So với năm trước, mức độ ô nhiễm không khí tại Việt Nam trong năm 2024 đã gia tăng đáng kể. Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, mức độ ô nhiễm không khí trung bình tăng khoảng 10%, với chỉ số AQI tăng thêm 10-20 điểm ở nhiều khu vực. Tình trạng ô nhiễm không khí không chỉ kéo dài mà còn trở nên nghiêm trọng hơn, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và chất lượng sống của người dân đô thị.
![]() |
Việt Nam lọt TOP đầu trên toàn cầu về ô nhiễm không khí |
Mặc dù đã có các biện pháp kiểm soát như hạn chế phương tiện giao thông trong giờ cao điểm và tăng cường xử lý khí thải công nghiệp, tình trạng ô nhiễm không khí năm 2024 vẫn chưa có dấu hiệu cải thiện. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc tìm kiếm các giải pháp phòng ngừa và chăm sóc sức khỏe tại nhà để giảm thiểu tác động tiêu cực từ ô nhiễm môi trường.
Mối liên hệ giữa bệnh hô hấp và ô nhiễm không khí
Đánh giá nguy cơ bệnh hô hấp từ việc ô nhiễm không khí
Ô nhiễm không khí đã trở thành một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe cộng đồng trên toàn cầu. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) liên tục nhấn mạnh rằng, mỗi năm, hàng triệu người tử vong do các bệnh liên quan đến ô nhiễm không khí.
Nguyên nhân chính của ô nhiễm không khí đến từ chính những hoạt động thường ngày của con người như khí thải xe cộ, các hoạt động sản xuất công nghiệp, xây dựng cơ sở hạ tầng, xử lý rác thải, lọc dầu, nhiệt điện, nông nghiệp, và cả việc nấu ăn, sưởi ấm nhiên liệu. Những hoạt động này tạo ra hàng loạt các chất ô nhiễm như bụi mịn PM2.5, PM10, cùng các khí độc hại như CO, SO₂, NO₂ và CO₂.
Bụi siêu mịn, dù không thể nhìn thấy bằng mắt thường, lại có khả năng xâm nhập sâu vào hệ hô hấp và máu, gây ra các bệnh lý nghiêm trọng như viêm phế quản mãn tính, viêm phổi, thậm chí làm gia tăng nguy cơ mắc ung thư phổi. Chất lượng không khí ngày càng xấu đi ở các đô thị lớn, đặc biệt là tại các quốc gia đang phát triển như Việt Nam, đang đặt ra những thách thức y tế lớn.
Những ảnh hưởng từ nguy cơ bệnh hô hấp do ô nhiễm không khí
Việc tiếp xúc với không khí ô nhiễm, dù chỉ trong thời gian ngắn, cũng có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Những tác động cụ thể bao gồm:
- Đối với người khỏe mạnh: Tiếp xúc với không khí ô nhiễm có thể gây kích ứng mắt, mũi, cổ họng, dẫn đến các triệu chứng như ho, khó thở, cảm giác nặng ngực hoặc đau đầu. Mặc dù các triệu chứng này thường biến mất khi chất lượng không khí được cải thiện, nhưng việc tiếp xúc lâu dài vẫn tiềm ẩn nguy cơ gây ra các bệnh mãn tính.
- Đối với người có bệnh lý nền: Những người mắc bệnh hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) hoặc các bệnh tim mạch thường gặp phải tình trạng bệnh trở nặng trong điều kiện không khí ô nhiễm. Các biểu hiện như ho dữ dội, thở khò khè, khó thở hoặc đau tức ngực xuất hiện thường xuyên hơn.
- Tác động dài hạn: Các nghiên cứu gần đây cho thấy ô nhiễm không khí không chỉ ảnh hưởng đến đường hô hấp mà còn liên quan đến nhiều bệnh lý khác như đái tháo đường, bệnh tim mạch và thậm chí tác động đến hệ thần kinh của trẻ em, làm suy giảm trí nhớ và khả năng học tập.
- Tỷ lệ tử vong gia tăng: Những đợt ô nhiễm không khí nghiêm trọng hoặc thời tiết khắc nghiệt thường đi kèm với số ca nhập viện tăng cao và tỷ lệ tử vong liên quan đến các bệnh tim mạch và hô hấp.
![]() |
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có khoảng 7 triệu người trên toàn thế giới tử vong do các bệnh liên quan đến ô nhiễm không khí, cả trong nhà lẫn ngoài trời. |
Các biện pháp cải thiện chất lượng không khí xung quanh
Giảm lượng bụi mịn trong không khí có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến ô nhiễm không khí và nguy cơ tử vong lên đến 15%. Vì vậy, việc thực hiện những thói quen sống lành mạnh và áp dụng các biện pháp bảo vệ sức khỏe là vô cùng quan trọng.
Những việc cá nhân có thể làm để cải thiện chất lượng không khí Đeo khẩu trang phù hợp: Sử dụng các loại khẩu trang chống bụi chất lượng cao như khẩu trang vải cotton hoặc khẩu trang N95, đặc biệt khi phải di chuyển trong môi trường ô nhiễm. Hạn chế tiếp xúc với khói bụi: Tránh hít phải khói thuốc lá, thuốc lào, hoặc khói từ đốt rác, đặc biệt khi ở trong không gian kín. Xịt khuẩn và vệ sinh cá nhân: Thường xuyên vệ sinh môi trường sống và cá nhân để giảm thiểu tác nhân gây bệnh từ không khí ô nhiễm. Cảnh báo và những hành động cộng đồng giúp bảo vệ không khí Nâng cấp thiết bị: Thay thế các thiết bị cũ bằng những thiết bị hiện đại, thân thiện với môi trường và có khả năng giảm phát thải. Quản lý khí thải: Giám sát nghiêm ngặt lượng khí thải từ nhà máy, phương tiện giao thông và các nguồn khác ra môi trường. Sử dụng công nghệ lọc bụi: Triển khai các hệ thống lọc bụi trong sản xuất và sinh hoạt để hạn chế ô nhiễm. Giảm sử dụng nhiên liệu hóa thạch: Hạn chế dùng than, củi, dầu trong sản xuất và đời sống hàng ngày; thay vào đó, khuyến khích sử dụng năng lượng tái tạo. Bảo vệ rừng và hệ sinh thái: Ngăn chặn tình trạng cháy rừng, đốt rừng và tăng cường bảo vệ cũng như trồng thêm rừng. Quản lý rác thải: Tránh đốt rơm rạ, chai nhựa, túi nilon và các loại rác chứa chất độc hại để giảm khí độc phát sinh. Trồng cây xanh: Phủ xanh khu vực sống bằng việc trồng nhiều cây xanh, giúp cải thiện chất lượng không khí và làm mát không gian. Xây dựng hàng rào bảo vệ sức khỏe cá nhân Hạn chế hoạt động mạnh ngoài trời: Không nên chạy bộ, đạp xe hay tập thể dục nặng ở khu vực ô nhiễm, để tránh hít phải lượng lớn khí độc hại. Bổ sung thực phẩm giàu chất chống oxy hóa: Ăn nhiều rau củ quả tươi như cam, cà rốt, bông cải xanh giúp cơ thể chống lại tác hại của các gốc tự do từ không khí ô nhiễm. Dinh dưỡng khoa học: Duy trì chế độ ăn uống cân đối, bổ sung các vitamin, khoáng chất và lợi khuẩn để tăng cường hệ miễn dịch, nâng cao sức đề kháng. |
![]() |
Bảo vệ môi trường là trách nhiệm của mỗi chúng ta góp phần xây dựng và phát triển đất nước. |
Thăm khám kịp thời khi có triệu chứng bất thường đối với sức khỏe
Trong trường hợp bạn liên tục gặp các triệu chứng như ho, đau mắt, khó thở, hoặc ngứa họng, cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Việc này giúp ngăn ngừa bệnh chuyển biến nghiêm trọng hoặc trở thành mãn tính, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Việc nâng cao ý thức cá nhân và cộng đồng trong bảo vệ môi trường không chỉ giúp cải thiện chất lượng không khí mà còn đóng góp tích cực vào việc giảm thiểu các bệnh lý liên quan đến ô nhiễm. Khi mỗi cá nhân và cộng đồng cùng hành động, kết hợp với chính sách phù hợp, chúng ta không chỉ giảm thiểu tác động của ô nhiễm không khí mà còn góp phần bảo vệ tương lai sức khỏe cộng đồng và môi trường sống bền vững.
Các tin khác

Bệnh máu đông và mối liên quan với ô nhiễm không khí

Nên sử dụng các thực phẩm giảm đường để bảo vệ sức khỏe

Vĩnh Phúc: “Nâng cao chất lượng dân số để đất nước phồn vinh, gia đình hạnh phúc”

Tập thể dục khi mang thai giúp giảm một nửa nguy cơ mắc hen suyễn cho con

“Kiềng ba chân” đẩy lùi HIV/AIDS

Nguồn dinh dưỡng từ vỏ của nhiều loại rau củ và trái cây

Bơi lội có thể là bài luyện tập tốt nhất cải thiện sức khỏe

8 lợi ích sức khỏe của cà rốt

Bẻ khớp ngón tay có hại không?
Đọc nhiều

Nông Cống (Thanh Hóa): Dân bất an vì nhà ở nằm trong vùng bảo vệ lòng hồ Bòng Bòng

Cần Thơ: Cơ hội để Khu sinh thái Sông Hậu Farm "cất cánh"

Huyện Lập Thạch tổ chức Lễ công bố Quyết định thành lập Đảng bộ xã Tây Sơn

Trường THCS Linh Đàm chú trọng xây dựng không gian học tập xanh

Công ty cổ phần bê tông 620 Châu Thới: Năng động, tiêu biểu trong lĩnh vực xây dựng cơ sở hạ tầng ngành giao thông vận tải
Videos
E-magazine Inforgraphic Video

Phòng ngừa cháy nổ trong dịp Tết Nguyên đán

Bản tin tổng hợp số 8 tháng 11 của Tạp chí Sức khoẻ & Môi trường

Hà Nội (Q.Hà Đông) : Môi trường sống của người dân không được đảm bảo bởi những công trình vi phạm TTXD

Giải pháp giảm thiểu đốt ngoài trời, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong nông nghiệp - Cơ hội từ GAHP

Ngành Thép hướng tới tiêu hao nguyên liệu thấp

Chính thức thông cầu phao tạm thay thế cầu Phong Châu (Phú Thọ)

Cách xử lý vệ sinh môi trường sau mùa bão lụt

Tạp chí Sức Khỏe & Môi Trường chia sẻ khó khăn với đồng bào chịu thiệt hại do cơn bão Yagi

Thái Nguyên "gồng mình" vượt qua trong cơn lũ lịch sử

Thực trạng ô nhiễm môi trường từ dự án xây dựng trở thành nỗi lo hiện hữu của người dân tại Hưng Yên

Hưng Yên: Xây dựng Nhãn hiệu tập thể phát huy tiềm năng từ trồng cây dược liệu của huyện Khoái Châu

Tín hiệu mới hiệu quả trong điều trị ung thư vú

ChangWon – Địa chỉ làm đẹp hàng đầu uy tín tại Việt Nam

Phát hiện sớm ung thư đường tiêu hoá nhờ ứng dụng AI

Phân biệt dấu hiệu của cảm lạnh và cảm cúm để phòng ngừa biến chứng

Lưu ý khi chăm sóc trẻ bị cúm

Nguy cơ bệnh hô hấp từ tình trạng ô nhiễm không khí

Bệnh máu đông và mối liên quan với ô nhiễm không khí

Đảm bảo cung ứng thuốc phòng chống dịch bệnh, thuốc điều trị cúm A

Kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu thuốc Spravato và hạt cây có chứa chất ma túy

Mua thuốc trực tuyến an toàn của FPT Long Châu qua VNeID

Thủ tướng yêu cầu phát triển sản phẩm y học cổ truyền phục vụ khách du lịch

Nguy cơ xâm nhập biến chủng Omicron vào Việt Nam là rất lớn

Giải pháp thích ứng với vi rút corona

Thủ tướng ký ban hành Nghị quyết về mua vắc-xin Covid-19

Rửa tay là biện pháp hàng đầu phòng bệnh tay chân miệng

Một điều dưỡng hết lòng cống hiến cho sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân

42 bác sĩ trẻ tình nguyện công tác tại 26 huyện khó khăn

Bác sĩ Nguyễn Anh Chiến - Hành trình 10 năm “gieo mầm” và “gặt hái” thành công trong lĩnh vực cơ xương khớp

Phú Thọ: Gia đình bệnh nhân chết não đồng ý hiến tạng, hi vọng hồi sinh 3 người

An Giang tăng cường kiểm soát, ngăn chặn bệnh cúm gia cầm

Bộ Y tế đã cấp phép, gia hạn hơn 13.500 số đăng ký thuốc, vaccine, sinh phẩm

BVĐK tỉnh Khánh Hoà: Điều trị thành công ca rò động mạch cảnh xoang hang bằng kỹ thuật can thiệp nội mạch thần kinh

Phẫu thuật thành công ca vỡ xương bả vai và đa chấn thương khác
Nổi bật

Phú Thọ chỉ đạo về việc dạy thêm, học thêm mới nhất sau Thông tư 29 của Bộ Giáo dục và Đào tạo

Thanh Hóa: Hơn 4.100 thanh niên hào hứng nhập ngũ

Đến với Lễ phát lương Đức Thánh Trần tại đền Trần Thương đầu năm mới

Tưng bừng Lễ hội chọi trâu truyền thống xã Hải Lựu 2025: "Ông Cầu" số 20 vô địch

Không khí ngày 14/2: Ghi nhận các chỉ số tích cực trên cả nước

Hơn 30 chuyên gia từ Mỹ và Anh khám từ thiện cho bệnh nhân nghèo

TTYT huyện Yên Lạc: Đẩy mạnh cải cách hành chính hướng tới sự hài lòng người bệnh

Bệnh viện C Thái Nguyên: Nghiên cứu và ứng dụng khoa học, kỹ thuật trong công tác khám, chữa bệnh

Bệnh viện Lao và bệnh Phổi Thái Nguyên nỗ lực vượt mọi khó khăn trong khám và điều trị bệnh

Trung tâm Y tế thị xã Phổ Yên: Nơi người bệnh gửi gắm niềm tin

Bệnh viện A Thái Nguyên: Nỗ lực, cống hiến, vì sức khỏe nhân dân

Trung tâm y tế huyện Đồng Hỷ: Nâng cao chất lượng chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân

Trung tâm Y tế Chợ Đồn (Bắc Kạn): Không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh
