Sở Y tế Hà Nội tăng cường chỉ đạo đảm bảo an toàn trong phẫu thuật thẩm mỹ
Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề an toàn trong phẫu thuật thẩm mỹ, những giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả quản lý các cơ sở làm đẹp, chúng tôi đã có cuộc phỏng vấn ông Tô Tử Anh – Phó Trưởng Phòng Quản lý hành nghề y, dược tư nhân – Sở Y tế TP. Hà Nội.
PV: Xin ông cho biết thực trạng quản lý các cơ sở phẫu thuật thẩm mỹ (PTTM) hiện nay?
Ông Tô Tử Anh: Hiện nay ngành y tế Hà Nội đang quản lý 65 phòng khám chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ, 2 bệnh viện chuyên khoa phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và 9 bệnh viện đa khoa tư nhân có khoa/bộ phận phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ. Trong đó, phân loại thành hai loại hình cơ sở làm đẹp: Loại thứ nhất là phòng khám chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ; loại thứ hai là cơ sở chăm sóc sắc đẹp, bao gồm: Thẩm mỹ viện, spa, cơ sở chăm sóc da, …
Theo quy định tại Nghị định số 109/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 quy định cấp chứng chỉ hành nghề đối với người hành nghề và cấp giấy phép hoạt động đối với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
Sở Y tế chỉ cấp giấy phép hoạt động, đồng thời quản lý trực tiếp đối với các Phòng khám chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ làm các dịch vụ như: Tạo má lúm đồng tiền, xóa xăm cung lông mày, nâng cung lông mày, tạo hình gò má, tạo hình cằm chẻ, cằm lẹm, sửa da ở vùng mặt, vùng cổ; tạo hình mí mắt, mũi, môi, tai, các dịch vụ tiêm chất làm đầy, các dịch vụ phẫu thuật có ra máu… Còn các thẩm mỹ viện, spa, cơ sở chăm sóc da… do UBND quận, huyện cấp Giấy phép đăng ký kinh doanh và Phòng Y tế quận, huyện là cơ quan quản lý trực tiếp.
Cán bộ Sở Y tế Hà Nội đang kiểm tra tại Thẩm mỹ viện Hai Le
PV: Làm đẹp là một nhu cầu chính đáng của chị em hiện nay, đặc biệt là làm đẹp mà vẫn đảm bảo an toàn sức khỏe cho khách hàng thì càng quan trọng. Vậy theo ông, làm đẹp an toàn thì cần những yếu tố gì?
Ông Tô Tử Anh: Để đảm bảo an toàn sức khỏe trong thẩm mỹ, cần phải đảm bảo các tiêu chí. Thứ nhất, cơ sở thẩm mỹ phải được cấp phép và đủ điều kiện về cơ sở vật chất: Có địa điểm cố định và bảo đảm vệ sinh; có đầy đủ thiết bị, dụng cụ y tế phù hợp với phạm vi hoạt động chuyên môn mà cơ sở đăng ký. Các vật dụng, máy móc làm đẹp phải được khử trùng, tiệt trùng đúng cách. Nhiều người không biết các dụng cụ dùng trong quá trình phun, xăm, phẫu thuật ... có thể gây lây truyền các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như HIV, viêm gan B, C … Bên cạnh đó, môi trường phẫu thuật thẩm mỹ cũng phải vô trùng nhằm đảm bảo an toàn cho khách hàng trong quá trình phẫu thuật để tránh bị nhiễm trùng.
Thứ hai, bác sĩ hoặc nhân viên thực hiện phải có chứng chỉ hành nghề, bằng cấp chuyên môn rõ ràng. Có trường hợp, bác sĩ chỉ được cấp phép làm một số danh mục kỹ thuật nhất định nhưng thực tế lại thực hiện quá phạm vi không đúng chuyên môn. Do đó, trước khi thực hiện PTTM, khách hàng cần kiểm tra kỹ thông tin của cơ sở làm đẹp, bằng cấp chứng chỉ hành nghề của bác sĩ và phải được khám và tư vấn để phát hiện các vấn đề về sức khỏe.
PV: Thời gian gần đây có rất nhiều dịch vụ làm đẹp mọc lên chưa được cấp phép và chưa đảm bảo quy định về PTTM, từ đó dẫn đến tỷ lệ tai nạn (Tai biến/biến chứng) do PTTM ngày một tăng cao. Vậy Sở Y tế đã có những biện pháp nào để hạn chế những rủi ro xảy ra?
Ông Tô Tử Anh: Thời gian qua, Sở Y tế Hà Nội đã tổ chức nhiều đoàn kiểm tra đột xuất các cơ sở làm đẹp trên địa bàn, phát hiện và thu hồi giấy phép hoạt động khám chữa bệnh của các cơ sở có sai phạm, kiến nghị UBND quận/huyện/thị xã thu hồi đăng ký kinh doanh của các cơ sở dịch vụ thẩm mỹ có sai phạm. Tuy nhiên, do lực lượng cán bộ quá mỏng trong khi số lượng cơ sở làm đẹp quá lớn nên dù đã cố gắng, công tác kiểm tra chưa được tiến hành thường xuyên, liên tục. Đó là một phần nguyên nhân dẫn đến hiệu quả quản lý còn hạn chế.
Bên cạnh đó, nhiều cơ sở đăng ký kinh doanh spa, chăm sóc da... nhưng lại thực hiện những dịch vụ xâm lấn như phòng khám chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ, có tình trạng người thực hiện PTTM không có chuyên môn gây hậu quả ảnh hưởng đến sức khỏe, thẩm mỹ, niềm tin của khách hàng. Thậm chí, khi vào những cơ sở này kiểm tra họ còn trốn tránh, dùng các chiêu trò để đối phó với đoàn kiểm tra như: đóng cửa, có tình trạng liên kết, giới thiệu khách hàng cho nhau qua điện thoại, hẹn giờ, địa điểm thực hiện các kỹ thuật làm đẹp ở nhiều nơi khác nhau và thường xuyên thay đổi.
Để khắc phục tình trạng này, hàng tháng, thanh tra Sở Y tế Hà Nội đều tổ chức họp giao ban với Phòng Y tế các quận, huyện, thị xã nhằm nắm bắt tình hình hoạt động của các cơ sở làm đẹp. Đồng thời, chúng tôi cũng đang yêu cầu Phòng Y tế thống kê số lượng các cơ sở làm đẹp (cơ sở dịch vụ Massage, Spa) để phối hợp tuyên truyền, tập huấn kiến thức về pháp luật cho chủ cơ sở và nhân viên. Từ đó, căn cứ vào danh sách các cơ sở làm đẹp, các quận, huyện, thị xã ra quyết định phân cấp cho xã, phường hoặc các phòng chức năng tiến hành kiểm tra.
Hiện nay, chúng tôi đang phối hợp với cơ quan công an thành phố và phòng y tế của các quận, huyện, thị xã để tiến hành kiểm tra các cơ sở. Trong quá trình kiểm tra, một mặt nhằm kịp thời phát hiện sai phạm, nhanh chóng chấn chỉnh, hướng dẫn chủ cơ sở thực hiện đúng pháp luật, đưa hoạt động làm đẹp trở về đúng quỹ đạo. Mặt khác, công tác thanh tra nhằm kiểm soát việc quảng cáo của các cơ sở làm đẹp, tránh tình trạng quảng cáo các dịch vụ vượt quá lĩnh vực cấp phép hoặc thổi phồng chất lượng nhằm thu hút khách hàng.
Các bác sĩ đang thực hiện phẫu thuật tại phòng khám đủ tiêu chuẩn
PV: Có thể thấy thị trường phẫu thuật thẩm mỹ tại Việt Nam, đặc biệt khu vực Hà Nội đang phát triển với tốc độ khá nhanh. Trước thực trạng trên thì Sở Y tế đã có những biện pháp nào để quản lý tốt hoạt động PTTM?
Ông Tô Tử Anh: Trước kia khi Nhà nước chưa ban hành Nghị định 109 thì hoạt động quản lý đối với loại hình này rất khó khăn vì việc giám sát, theo dõi toàn diện hoạt động các cơ sở dịch vụ thẩm mỹ được UBND quận, huyện và thị xã thực hiện. Khi có Nghị định 109/2016/NĐ – CP ngày 1/7/2016 ra đời, đã cụ thể hóa từng nội dung trong từng lĩnh vực và công tác quản lý cũng thuận lợi hơn trước đây. Các cơ sở dịch vụ thẩm mỹ, cơ sở xoa bóp, massage không cần phải cấp giấy phép hoạt động nhưng phải nộp hồ sơ về Sở Y tế trước khi hoạt động. Từ đó, chúng tôi nắm được số lượng các cơ sở làm đẹp trên địa bàn, thuận lợi cho việc kiểm tra, giám sát hơn.
Trên website của Sở Y tế Hà Nội đã công khai danh sách các cơ sở PTTM được cấp phép. Người dân có thể tham khảo thông tin trên trang này và lựa chọn cho mình một cơ sở uy tín, phù hợp.
Tuy nhiên, hiện nay có một bất cập là theo quy định khám chữa bệnh, người hành nghề được cấp chứng chỉ toàn quốc. Sở Y tế Hà Nội cũng nhận được nhiều hồ sơ xin cấp giấy phép hành nghề nên chúng tôi phải rất thận trọng trong quá trình thẩm định hồ sơ, đồng thời tiến hành hậu kiểm phát hiện hành vi vi phạm.
Để thị trường thẩm mỹ phát triển lành mạnh, đáp ứng được nhu cầu làm đẹp thiết thực của người dân, tránh xảy ra những câu chuyện đáng tiếc như thời gian vừa qua, các cơ quan quản lý Nhà nước, cơ quan giám sát, các hiệp hội bảo vệ người tiêu dùng phải có những biện pháp quản lý, giám sát quyết liệt hơn. Công tác thanh tra, kiểm tra cần được triển khai thực hiện một cách thường xuyên và hiệu quả hơn tại tất cả các cấp. Tiếp tục có các hình thức công khai các cơ sở có vi phạm, khuyến cáo, hướng dẫn người dân giám sát và lựa chọn dịch vụ tại các cơ sở đảm bảo chất lượng và an toàn.
Với vai trò là cơ quan quản lý, chúng tôi cũng mong muốn người dân và các cơ quan truyền thông sẽ cùng tham gia phối hợp giám sát, khi phát hiện những hành vi vi phạm tại các cơ sở làm đẹp, mọi người hãy liên lạc ngay với Sở Y tế nhằm kịp thời xử lý.
Và quan trọng nhất vẫn chính là từ phía người dân, những người có nhu cầu làm đẹp, hãy tự bảo vệ mình. Làm đẹp nhưng phải đặt yếu tố an toàn lên hàng đầu bằng cách tìm hiểu kỹ thông tin trước khi thực hiện bất kỳ dịch vụ thẩm mỹ nào. Hãy là người làm đẹp tỉnh táo và thông minh.
Phương Thúy (thực hiện)