Doanh nghiệp cần chuyển đổi Xanh để cải thiện môi trường cho công nhân lao động

Ảnh minh họa

Kết quả quan trắc tại các doanh nghiệp được Viện Khoa học An toàn và Vệ sinh lao động ghi nhận trong thời gian qua cho thấy có khoảng 32% số đơn vị được quan trắc có ít nhất 1 yếu tố có hại, không đạt tiêu chuẩn vệ sinh lao động.

Trước thực tế đó, nhiều ý kiến cho rằng các doanh nghiệp cũng cần áp dụng mô hình sản xuất, kinh doanh theo hướng Xanh để đảm bảo an toàn cho công nhân lao động và các cấp, ngành cần có những hành động cương quyết hơn trong việc tăng cường quản trị an toàn đối với doanh nghiệp.

Quan trắc môi trường lao động chưa được thực hiện ở nhiều doanh nghiệp

Theo Tiến sĩ Nguyễn Anh Thơ - Viện trưởng Viện Khoa học An toàn và Vệ sinh lao động (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam), trong 5 năm qua có gần 6.000 người chết vì tai nạn lao động, gần 50.000 trường hợp bị tai nạn lao động và hàng chục nghìn người mắc bệnh nghề nghiệp. Thực tế này đã gióng lên tiếng chuông cảnh báo về tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp ở Việt Nam.

Đặc biệt, đại diện Viện Khoa học An toàn và Vệ sinh lao động cho biết, tính đến hết năm 2023, các đơn vị thuộc viện đã thực hiện quan trắc môi trường cho khoảng 8.805 đơn vị, doanh nghiệp.

Từ kết quả quan trắc môi trường lao động cho thấy, có khoảng 32% số đơn vị được quan trắc thì có ít nhất 1 yếu tố có hại, không đạt tiêu chuẩn vệ sinh lao động; nhất là các yếu tố về hóa chất, ánh sáng...

Trong quá trình quan trắc cũng phát hiện ra một số yếu tố mới xuất hiện trong môi trường lao động mà Việt Nam chưa quy định ngưỡng tiếp xúc nghề nghiệp cần đề xuất bổ sung, cập nhật vào danh sách ngưỡng tiếp xúc nghề nghiệp đối với các yếu tố có hại mới.

Với con số gần 10.000 doanh nghiệp thực hiện quan trắc tính đến hết năm 2023 là quá ít so với đất nước đang có vài chục nghìn doanh nghiệp sản xuất trên tổng số hơn 900.000 doanh nghiệp trên cả nước. Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp hiện chưa có đủ thiết bị để đánh giá, thiếu hệ thống phân tích để tìm xem trong môi trường có những gì.

Viện trưởng Viện Khoa học An toàn và Vệ sinh lao động Nguyễn Anh Thơ cũng nhấn mạnh, quy mô nền kinh tế của Việt Nam hiện đang tiếp tục tăng trưởng nhanh. Vì vậy một số ngành đang có nguy cơ, rủi ro cao về tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp như: xây lắp, cơ khí, điện, chế tạo, khai thác và chế biến lâm, thủy sản.

Đây là vấn đề xã hội rất lớn, Đảng, Quốc Hội, Chính phủ đã, đang và sẽ cần có biện pháp hiệu quả hơn để xử lý nhằm vừa phục hồi sản xuất, tạo công ăn việc làm, thu nhập cho người lao động; vừa phòng ngừa được tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

Các doanh nghiệp cần chuyển đổi Xanh

Theo TS. Nguyễn Anh Thơ, trách nhiệm của Bộ Y tế, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, các cơ quan nghiên cứu cần lên tiếng để góp phần nâng cao năng lực của các đơn vị; tăng cường các thiết bị chuyên dụng để quan trắc môi trường; thay đổi các quản trị an toàn trong bối cảnh mới. Thời gian tới các cấp, các cấp các ngành cần có những hành động cương quyết trong việc tăng cường quản trị an toàn đối với doanh nghiệp, để đánh giá mức độ rủi ro, nguy cơ mất an toàn.

Ông Đỗ Việt Đức - Ban Quan hệ Lao động Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết, thời gian tới các cấp công đoàn cần huy động và tăng cường nguồn lực cho hoạt động bảo vệ môi trường cũng như cải tiến kỹ thuật, máy thiết bị để giảm tiêu hao năng lượng và chất thải độc hại; qua đó góp phần cùng doanh nghiệp giải quyết các vấn đề môi trường.

Về phía Bộ Tài nguyên và Môi trường, ông Vũ Minh Lý - Phó Giám đốc Trung tâm Truyền thông Tài nguyên và Môi trường cho rằng công nhân lao động là đối tượng tiên phong để thực hiện các cam kết về bảo vệ môi trường. Vì vậy, các doanh nghiệp cần có những giải thưởng tôn vinh những ý tưởng, cá nhân những người lao động có nhiều cống hiến bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, các chủ doanh nghiệp sẽ quan tâm nhiều hơn đến việc thực hiện "Nhà máy Xanh. Bởi đây là giải pháp để góp phần bảo vệ môi trường cũng là bảo vệ người lao động.

PGS.TS. Nguyễn Đình Thọ, Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Tài nguyên và Môi trường cho biết, để cải thiện môi trường, đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang chủ trì xây dựng tiêu chí phân loại "dự án Xanh" để trình Thủ tướng Chính phủ ban hành. Đây được xem là một trong những cơ chế thiết thực giúp các doanh nghiệp có kế hoạch đầu tư theo hướng xanh có thể tiếp cận được các nguồn lực ưu đãi.

Đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng khuyến nghị thị trường carbon trong nước cần sớm được vận hành cũng như sớm ban hành tiêu chí phân loại và danh mục dự án "Xanh" để huy động được nguồn lực từ Trái phiếu Xanh, Tín dụng Xanh, qua đó góp phần thúc đẩy định hướng đầu tư; giúp doanh nghiệp tham gia thực chất hơn trong việc thực hiện trách nhiệm kiểm kê, giảm phát thải khí nhà kính.